۱۶٬۳۳۸
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۸ بخش۳۰: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←بيان ضعف آن آيات
| خط ۱۶۷: | خط ۱۶۷: | ||
<span id='link236'><span> | <span id='link236'><span> | ||
==بيان ضعف آن | ==بيان ضعف آن روايات == | ||
مؤلف: اين دو روايت را از اين جهت ايراد كرديم كه از نظر شباهت در قصه، شبيه به روايات موقونه بود، وليكن صرف نظر از اختلافى كه در مضمون آن دو است، از نظر جزئيات قصه، نه با يكديگر تطبيق مى شوند و نه با ظاهر آيات. درخواستى كه كردند، تنها مسأله ديدن خدا بود كه رد شد، و درخواست موسى هم زنده شدن ايشان بود، كه زنده شدند. و درخواست ديگرش، نوشته شدن رحمت بر بنى اسرائيل بود، كه آن هم به شرط تقوا و ايمان به آيات خدا مستجاب شد. ديگر چه وفاده و اجرى طلب داشتند كه به ايشان داده نشد، و در عوض، آن را به امت آخرالزمان دادند؟ | |||
نظير اين دو روايت در منطبق نشدن با | |||
و نيز نظير اين | اشكال ديگر اين كه: از ظاهر سياق استفاده مى شود كه در جمله «و من قوم موسى أمة يهدون بالحق و به يعدلون»، خطاب به پيغمبر اكرم است، نه به موسى. | ||
عياشى | |||
و اشكال اين | نظير اين دو روايت در منطبق نشدن با آيه، روايتى است كه از ابن عباس در ذيل جمله «أكتب لنا فى هذه الدنيا حسنة و فى الآخرة» نقل شده. در اين روايت، ابن عباس گفته است: خداوند اين درخواست را به موسى نداد، بلكه در جوابش فرموده: «عذابى أصيب به من أشاء - تا آن جا كه مى فرمايد - المفلحون». مقصود ابن عباس اين است كه خداوند، اين دعاى موسى را در حق امت اسلام مستجاب كرد، نه در حق خود او، و ما گفتيم كه ظهور آيه، در غير اين معنا است. | ||
و نيز نظير اين روايت، آن روايتى است كه از سدى نقل شده، كه در ذيل جمله: «إن هى إلا فتنتك...»، گفته است: موسى گفت: پروردگارا! سامرى به ايشان گفت گوساله درست كنند، ليكن چه كسى گوساله را زنده كرد و روح در آن دميد؟ پروردگار فرمود: «من». گفت: پس تو خودت ايشان را گمراه كردى. | |||
عياشى نيز، نظير اين روايت را در تفسير خود، از ابى جعفر و ابى عبدالله «عليهما السلام»، به طور مرسل، يعنى بدون ذكر سند نقل كرده، و در آن دارد كه موسى گفت: پروردگارا! چه كسى گوساله را به صدا درآورد؟ فرمود: «من». موسى اين را كه شنيد، گفت: «إن هى إلا فتنتك تضل بها من تشاء و تهدى من تشاء». | |||
و اشكال اين روايات، اين است كه موسى «عليه السلام»، جمله مذكور را در موقع هلاك شدن هفتاد نفر گفته، نه در داستان سامرى و گوساله اش. مگر اين كه بگوييم موسى اين جمله را دوباره و در دو جا گفته است. | |||
