گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۷ بخش۲۸: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
 
خط ۱۳۰: خط ۱۳۰:
<span id='link239'><span>
<span id='link239'><span>


==احتجاج بر وحدت خداوند در الوهيت و ربوبيت ، با بيان انحصار خلق و تدبير در پروردگار==
==اثبات توحید در ربوبيّت، با بيان انحصار «خلق» و «تدبير» در پروردگار==
پس اين آيه و آيه بعدش، در اين سياق و مقام اند، كه توحيد در ربوبيت را اثبات كنند. در اين دو آيه، بين خلقت و تدبير جمع شده، و اين، بدان جهت است كه همچنان كه - بارها گفته ايم - اثبات وحدت خالق، مستلزم ابطال مرام مشركان نيست. چون مشركان هم، خالق را واحد و خلقت و ايجاد را منحصر در خداى تعالى مى دانند، و به همين جهت، خداى سبحان در كلام عزيزش، هر جا در صدد اثبات توحيد در ربوبيت و الوهيت، و ابطال مسلك مشركان بر مى آيد، بين «خلقت» و «تدبير» جمع مى كند و به اين نكته اشاره مى كند كه تدبير خارج از خلقت نيست، بلكه به يك معنا همان خلقت است، همچنان كه خلقت به يك معنا، همان تدبير است. و با اين بيان است كه احتجاج عليه شرك تمام مى شود، و به مشركان كه معتقدند تدبير عالَم واگذار به ارباب شده، مى فهماند كه «تدبير» نيز مانند «خلقت»، منحصر در خداى تعالى است.
پس اين آيه و آيه بعدش، در اين سياق و مقام اند، كه توحيد در ربوبيت را اثبات كنند. در اين دو آيه، بين خلقت و تدبير جمع شده، و اين، بدان جهت است كه همچنان كه - بارها گفته ايم - اثبات وحدت خالق، مستلزم ابطال مرام مشركان نيست. چون مشركان هم، خالق را واحد و خلقت و ايجاد را منحصر در خداى تعالى مى دانند، و به همين جهت، خداى سبحان در كلام عزيزش، هر جا در صدد اثبات توحيد در ربوبيت و الوهيت، و ابطال مسلك مشركان بر مى آيد، بين «خلقت» و «تدبير» جمع مى كند و به اين نكته اشاره مى كند كه تدبير خارج از خلقت نيست، بلكه به يك معنا همان خلقت است، همچنان كه خلقت به يك معنا، همان تدبير است. و با اين بيان است كه احتجاج عليه شرك تمام مى شود، و به مشركان كه معتقدند تدبير عالَم واگذار به ارباب شده، مى فهماند كه «تدبير» نيز مانند «خلقت»، منحصر در خداى تعالى است.


۱۷٬۰۴۳

ویرایش