تفسیر:المیزان جلد۱۵ بخش۱: تفاوت میان نسخه‌ها

==اشاره به اينكه وصف مؤ منين به اعراض از لغو كنايه از علّو همت و كرامت نفس ايشان است . ==

به همين جهت خدا مؤ منين را به اين صفت ستوده كه از لغو اعراض ‍ مى كنند، و اعراض غير از ترك به تمام معنا است . ترك امرى است عدمى و اعراض امرى وجودى ، اعراض وقتى است كه محرك و انگيره اى ، آدمى را به سوى اشتغال به فعلى بخواند و آدمى از آن اعراض ‍ نموده به كارى ديگر بپردازد، و اعتنايى به آن كار نكند. و لازمه اش آن است كه نفس آدمى خود را بزرگتر از آن بداند كه به كارهاى پست اشتغال ورزد، و بخواهد كه همواره از كارهاى منافى با شرف و آبرو چشم پوشيده ، به كارهاى بزرگ و مقاصد جليل بپردازد.

و از همين جا روشن مى شود كه وصف

مؤ منين به اعراض از لغو كنايه است از علو همت ايشان ، و كرامت نفوسشان .

وَ الَّذِينَ هُمْ لِلزَّكَوةِ فَعِلُونَ

البته احتمال دارد كه معناى مصدرى آن مقصود باشد كه عبارت است از تطهير مال ، نه آن مالى كه به عنوان زكات داده مى شود، براى اينكه سوره مورد بحث در مكه نازل شده كه هنوز به زكات به معناى معروف واجب نشده بود و قبل از وجوب آن در مدينه زكات همان معناى پاك كردن مال را مى داد، بعد از آنكه در مدينه واجب شد (به طور علم بالغلبه ) اسم شد براى آن مقدار از مالى كه به عنوان زكات بيرون مى شد.

با اين بيان روشن گرديد كه چرا فرمود «'''زكات را عمل مى كنند'''» و نفرمود زكات را مى دهند. پس معنايش اين است كه : مؤ منين كسانى هستند كه انفاق مالى دارند. و اگر مراد از زكات خود مال بود معنا نداشت آن مال را فعل متعلق به فاعل دانسته و بفرمايد: زكات را عمل مى كنند، و به همين خاطر بعضى كه زكات را به معناى مال گرفته اند، مجبور شده اند لفظ «'''پرداختن '''» را تقدير گرفته و بگويند تقدير آيه «'''والّذين هم لتادية الزكوة فاعلون '''» است و باز به همين جهت بعضى ديگر ناگزير شده اند زكات را به معناى تطهير نفس از اخلاق رذيله بگيرند تا از اشكال مذكور فرار كرده باشند.

و در اينكه فرموده : «'''للزكوة فاعلون '''» و نفرموده : «'''للزكوة مودّون '''» اشاره و دلالت است بر اينكه مؤ منين به دادن زكات عنايت دارند، مثل اينكه كسى شما را امر كرده باشد به خوردن آب ، در جواب بگويى «'''خواهم نوشيد'''» كه آن نكته عنايت را افاده نمى كند، ولى اگر بگويى «'''من فاعلم '''» آن عنايت را مى رساند.