تَبَتّل
«تَبَتَّلْ» از مادّه «بَتْل» (بر وزن حتم) در اصل به معناى «انقطاع» است، و لذا به مریم «بتول» گفته شده; چرا که هیچ همسرى براى خود انتخاب نکرده بود، و اگر به بانوى اسلام، فاطمه زهرا(علیها السلام) نیز «بتول» گفته مى شود، به خاطر آن است که او از زنان عصر خود از نظر اعمال، رفتار و معرفت جدا و برتر، و به حالت انقطاع الى اللّه رسیده بود. به هر حال «تَبَتُّلْ» آن است که انسان با تمام قلبش متوجّه خدا گردد، از ما سوى اللّه منقطع شود، و اعمالش را فقط به خاطر او به جا آورد و غرق در اخلاص گردد.
ریشه کلمه
- بتل (۲ بار)
قاموس قرآن
بريدن. اخلاص. [مزّمل:8] نام پروردگارت را ياد كن و به سوى او اخلاص كن اخلاص كامل، منظور بريدن از هواى نفس و خود را به خدا مخصوص كردن است، گويند: فلانى پيوسته است، در نهايه و مفردات هست كه رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» فرمود «لا رُهْبا نِيَّةَ وَ لا تَبَّتذلَ فِى الْاِسْلامِ» يعنى: در اسلام رهبانيت و بريدن از نكاح نيست. در قاموس گويد: بتول صفت فاطمه «عليه السلام» سيده زنان جهان است، زيرا از زنان زمان خود و زنان امّت، در فضل و دين و حسب بريده و ممتاز بود.
