النساء ٤٥

از الکتاب
کپی متن آیه
وَ اللَّهُ‌ أَعْلَمُ‌ بِأَعْدَائِکُمْ‌ وَ کَفَى‌ بِاللَّهِ‌ وَلِيّاً وَ کَفَى‌ بِاللَّهِ‌ نَصِيراً

ترجمه

خدا به دشمنان شما آگاهتر است؛ (ولی آنها زیانی به شما نمی‌رسانند.) و کافی است که خدا ولیِّ شما باشد؛ و کافی است که خدا یاور شما باشد.

ترتیل:
ترجمه:
النساء ٤٤ آیه ٤٥ النساء ٤٦
سوره : سوره النساء
نزول : ٨ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٢
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«کَفَی»: کافی است. بسنده است.


نزول

محل نزول:

این آیه همچون دیگر آیات سوره نساء در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. [۱]

شأن نزول آیات ۴۵ و ۴۶:[۲]

اين آيات درباره يهوديان نازل شده است.[۳]

امام حسن عسکری عليه‌السلام از قول امام کاظم|امام موسى‌كاظم عليه‌السلام فرمايد: كلمه (راعنا) از الفاظى بود كه مسلمين رسول خدا صلى الله عليه و آله را به وسيله آن مخاطب قرار داده و منظورشان از آن، معنى (مراعات كن ما را) يا (به حرف‌هاى ما گوش فرادار) بوده است وقتى كه يهوديان اين خطاب را از مسلمين نسبت به رسول خدا صلى الله عليه و آله شنيدند، پيش خود گفتند: ما قبلا به وسيله اين لفظ پيامبر را مخفيانه دشنام مي‌داديم اكنون كه مسلمين آن را بكار مى برند ما نيز دشنام خود را با اين لفظ آشكارا عنوان خواهيم كرد تا اين كه سعد بن معاذ الانصارى متوجه حيله يهوديان شد و آن‌ها را تهديد كرد و گفت: اگر بخواهند چنين لفظى به رسول خدا صلی الله علیه و آله بگويند، آن‌ها را گردن خواهد زد سپس اين آيات نازل گرديد.[۴] نظير چنين شأن و نزولى در آيه ۱.۴ سوره بقره گفته شده است.

تفسیر

نکات آیه

۱- خداوند، آگاهتر از هر کس، نسبت به دشمنان مسلمانان (و اللّه اعلم باعدائکم)

۲- عالمان یهود، دشمن مسلمانان (الم تر الى الذین ... و اللّه اعلم باعدائکم) مراد از «اعداء» به قرینه آیه قبل و بعد، همان عالمان یهود هستند.

۳- ناباورى مسلمانان صدر اسلام، نسبت به دشمنى یهود با آنان (الم تر ... و اللّه اعلم باعدائکم) آوردن «اعلم»، با صیغه افعل تفضیل، حکایت از ناباورى مسلمانان نسبت به دشمنى عالمان یهود با آنان دارد.

۴- مهاجمان به آیین و فرهنگ جامعه ایمانى، دشمنان واقعى مسلمانان (و یریدون ان تضلوا السبیل. و اللّه اعلم باعدائکم) خداوند از آن جهت عالمان یهود را دشمن مسلمانان معرفى مى کند که آنان در پى گمراهى مسلمانان هستند.

۵- ضرورت توجه به وحى براى شناخت دشمن (و اللّه اعلم باعدائکم)

۶- جایگاه ویژه دشمن شناسى در تضمین هدایت و مصونیّت از انحراف (و یریدون ان تضلوا السبیل. و اللّه اعلم باعدائکم)

۷- خداوند، دوست و سرپرستى کافى است. (و کفى باللّه ولیّاً)

۸- خداوند، یارى دهنده اى کافى است. (و کفى باللّه نصیراً)

۹- خداوند، دوست و حامى مؤمنان است. (و اللّه اعلم باعدائکم و کفى باللّه ولیّاً و کفى باللّه نصیراً)

۱۰- مؤمنان با اعتماد به ولایت و نصرت الهى، نباید از دشمنى مخالفان ضعف و ترسى به خود راه دهند. (و اللّه اعلم باعدائکم و کفى باللّه ولیّاً و کفى باللّه نصیراً) هدف از بیان ولایت و نصرت الهى پس از معرفى یهودیان به عنوان دشمن، این است که مبادا با تصور دشمنى یهود از آنان بهراسید.

موضوعات مرتبط

  • انحراف: موانع انحراف ۶
  • ترس: ناپسند ۱۰
  • تهاجم فرهنگى:۴
  • خدا: دوستى خدا ۷، ۹ ; علم خدا ۱ ; نصرت خدا ۸، ۱۰ ; ولایت خدا ۷، ۱۰
  • دشمنخشناسى: ابزار دشمنخشناسى ۵ ; اهمیّت دشمنخشناسى ۶
  • دین: دشمنان دین ۴
  • مسلمانان: دشمنان مسلمانان ۱، ۲، ۳، ۴ ; مسلمانان صدر اسلام ۳
  • مؤمنان: حمایت از مؤمنان ۹ ; فضایل مؤمنان ۹
  • وحى: نقش وحى ۵
  • هدایت: زمینه هدایت ۶
  • یهود: دشمنخشناسى علماى یهود ۲ ; دشمنى یهود ۳ ; یهود و مسلمانان ۳

منابع

  1. طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‌۳، ص ۳.
  2. محمدباقر محقق،‌ نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه، ص ۲.۱.
  3. تفسير على بن ابراهيم.
  4. البرهان في تفسير القرآن.