| گسترشکپی متن آیه
|
| وَ تَرَى کَثِيراً مِنْهُمْ يُسَارِعُونَ فِي الْإِثْمِ وَ الْعُدْوَانِ وَ أَکْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ مَا کَانُوا يَعْمَلُونَ
|
ترجمه
بسیاری از آنان را می‌بینی که در گناه و تعدّی، و خوردن مال حرام، شتاب می‌کنند! چه زشت است کاری که انجام می‌دادند!
و بسيارى از آنها را مى‌بينى كه در گناه و تعدى و حرامخوارى سبقت مى‌گيرند واقعا بد عمل مى‌كنند
و بسيارى از آنان را مى‌بينى كه در گناه و تعدّى و حرامخوارى خود شتاب مى‌كنند. واقعاً چه اعمال بدى انجام مى‌دادند.
بسیاری از آنها را بنگری که در گناه و ستمکاری و خوردن حرام می‌شتابند؛ بسیار بد کاری را پیشه خود نمودند.
و بسیاری از آنان را می بینی که در گناه و تجاوز [از حدود خدا] و حرام خوری خود می شتابند؛ همانا بد است اعمالی که همواره انجام می دادند.
مى‌بينى بسيارى از ايشان را كه به گناه و تجاوز و حرامخوارگى مى‌شتابند. چه بد كارهايى مى‌كردند.
و بسیاری از آنان را می‌بینی که در گناهکاری و ستمگری و رشوه‌خواری می‌کوشند، چه بد است کار و کردارشان
و بسيارى از آنها را مى‌بينى كه در گناهكارى و ستم به ديگران و حرامخوارى مى‌شتابند. هر آينه بد است آنچه مى‌كنند.
بسیاری از آنان را می‌بینی که در گناهکاری و ستمکاری، و خوردن مال حرام بر یکدیگر سبقت می‌جویند! چه کار زشتی می‌کنند!
و بسیاری از آنان را می‌بینی که در گناه پیگیر و دشمنی و حرام‌خواریِ هلاکت‌بارشان شتاب می‌کنند؛ همواره چه کارهای بدی انجام می‌داده‌اند.
بینی بسیاری را از ایشان پیشی می‌گیرند بر همدیگر در شتافتن به سوی گناه و ستمگری و خوردنشان رشوت را چه زشت است آنچه بودند می‌کردند
You see many of them competing with one another in sin and hostility, and their consuming of what is illicit. What they have been doing is truly evil.
معنی کلمات و عبارات
«الْعُدْوَانِ»: ظلم و ستم. تعدّی و دست‌درازی. «السُّحْتَ»: مال حرام.
تفسیر
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ تَرى كَثِيراً مِنْهُمْ يُسارِعُونَ فِي الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ أَكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ «62»
و بسيارى از آنان (مدعيان ايمان) را مى‌بينى كه در گناه و ظلم و حرامخوارى شتاب مى‌كنند. به‌راستى چه زشت است آنچه انجام مى‌دهند.
نکته ها
در آيه‌ى گذشته، سخن از روحيّه‌ى كفر ونفاق اهل كتاب بود، در اينجا بيان فسادهاى اخلاقى و اجتماعى و اقتصادى آنان است.
«سحت» در اصل به معناى جدا كردن پوست و نيز به معناى شدّت گرسنگى است، سپس به هر مال نامشروع به خصوص رشوه گفته شده است، زيرا اين گونه اموال، صفا و طراوت و بركت را از اجتماع انسانى مى‌برد. همان طور كه كندن پوستِ درخت باعث پژمردگى يا خشكيدن آن مى‌گردد. بنابراين «سحت» معناى وسيعى دارد و اگر در بعضى روايات مصداق خاصّى از آن ذكر شده، دليل اختصاص نيست. «1»
پیام ها
1- در انتقاد از منحرفان، بايد انصاف داشت. «كَثِيراً مِنْهُمْ» (نه تمام آنها)
2- سيماى جامعه اسلامى، سبقت در خيرات است، «يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ» «2» ولى سيماى جامعه كفر و نفاق، سبقت در فساد است. «يُسارِعُونَ فِي الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ»
3- بدتر از فساد اخلاقى «اثم» و فساد اجتماعى «عدوان» و فساد ادارى اقتصادى «سُحت»، عادت به فساد و سرعت در آن است. يُسارِعُونَ فِي الْإِثْمِ ...
( «يُسارِعُونَ»، دلالت بر استمرار دارد)
4- چه بسا مدّعيان ايمان كه به گناه، تجاوز و حرامخوارى شتاب مى‌كنند. تَرى ...
يُسارِعُونَ ...
«1». تفسير نمونه.
«2». مؤمنون، 61.
جلد 2 - صفحه 328
5- بدتر از آلودگى به گناه، غرق شدن در گناه است. «فِي الْإِثْمِ»
6- با اينكه تجاوز و عدوان و حرامخوارى از نمونه‌هاى اثم و گناه است، ولى نام اين دو به خاطر اهميّت و خطر و يا به خاطر شيوع در ميان اهل كتاب، جداگانه آورده شده است. «يُسارِعُونَ فِي الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ أَكْلِهِمُ السُّحْتَ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ تَرى كَثِيراً مِنْهُمْ يُسارِعُونَ فِي الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ أَكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ (62)
وَ تَرى كَثِيراً مِنْهُمْ: و مى‌بينى بسيارى از ايشان يعنى رؤساى يهود و منافقان. يُسارِعُونَ فِي الْإِثْمِ: سرعت مى‌كنند در تحصيل حرام يا در گفتن دروغ. وَ الْعُدْوانِ: و در ظلم يا تجاوز از حدود در معاصى. و گويند اثم هر گناهى است كه مقصور بود بر فاعل آن، و عدوان گناهى كه ضرر آن به ديگرى رسد. وَ أَكْلِهِمُ السُّحْتَ: و ايضا در خوردن ايشان رشوه يا ربا را. تخصيص ذكر اين به جهت مبالغه است. لَبِئْسَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ: هر آينه بد چيزى است كه ايشان مى‌كنند، زيرا عاقبتش وخيم است.
در جامع الاخبار- از حضرت امير المؤمنين عليه السّلام ايّاكم و الرّشوة فانّها محض الكفر و لا يشمّ صاحب الرّشوة ريح الجنّة: «1» بر شما باد پرهيز كردن از رشوه، پس بدرستى كه رشوه، محض كفر است و نمى‌شنود صاحب رشوه بوى بهشت را.
و در خبر معراج فرمايد: مررت بقوم بين ايديهم موائد من لحم طيّب و لحم خبيث يأكلون اللّحم الخبيث و يدعون الطّيّب فقلت من هؤلاء يا جبرئيل فقال هؤلاء الّذين يأكلون الحرام و يدعون الحلال هم من امّتك يا محمّد صلى اللّه عليه و آله. «2» از امام جعفر صادق عليه السّلام در خبر معراج فرمود پيغمبر
«1» جامع الاخبار، فصل 117.
«2» بحار الانوار، جلد 18، صفحه 323 (بنقل از تفسير علىّ بن ابراهيم قمّى)- و نيز جلد 75، صفحه 172، حديث 9.
تفسير اثنا عشرى، ج3، ص: 126
صلى اللّه عليه و آله: مرور كردم به قومى. پيش آنها موائدى بود از گوشت طيّب و خبيث. مى‌خوردند خبيث را و واگذاشتند طيّب را. از جبرئيل پرسيدم اينها كيستند؟ گفت: آنهايند كه مى‌خورند حرام را و مى‌گذارند حلال را و ايشان از امّت تو باشند اى محمّد صلى اللّه عليه و آله.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ تَرى كَثِيراً مِنْهُمْ يُسارِعُونَ فِي الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ أَكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ (62)
ترجمه
و مى‌بينى بسيارى از آنها را كه ميشتابند در گناه و تعدى و خوردنشان حرام را هر آينه بد است آنچه بودند كه بجا مى‌آوردند.
بيان
چنانچه سرعت در امر خير و ثواب ممدوح است سرعت در گناه و تجاوز از حدود الهى مذموم است و كاشف از شقاوتى زائد بر ارتكاب معصيت است و بعضى گفته‌اند گناه آنستكه ضرر آن فقط بمرتكب ميرسد و عدوان آنستكه ضرر آن بغير هم ميرسد و بنظر حقير مصاديق هر دو متحد است نهايت آنكه از جهت آنكه مخالفت امر مولى است گناه است و از جهت آنكه تجاوز از حدود او است عدوان است و انتزاع عناوين متعدده از مصداق واحد در اين مقامات براى تأكيد ردع است كه طرف بفهمد چند عنوان قبيح بر عمل او منطبق است ..
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ تَري كَثِيراً مِنهُم يُسارِعُونَ فِي الإِثم‌ِ وَ العُدوان‌ِ وَ أَكلِهِم‌ُ السُّحت‌َ لَبِئس‌َ ما كانُوا يَعمَلُون‌َ (62)
و مشاهده ميكني يا رسول اللّه که بسياري از اهل كتاب مبادرت ميكنند در معاصي و ظلم و تعدي در حقوق ناس و خوردن اموال را بدون وجه شرعي هر آينه بد چيزي است آنچه را که عمل ميكنند.
وَ تَري كَثِيراً مِنهُم بالجمله اينکه اهل كتاب سه قسم هستند که هر سه مورد نكوهش و مذمت هستند: قسمت اول كساني هستند که يُسارِعُونَ فِي الإِثم‌ِ وَ العُدوان‌ِ اثم مطلق معاصي است مثل زنا، شرب خمر، كذب و امثال اينها. و عدوان تعدي و تجاوز در حقوق است مثل ظلم، سرقت، قمار، غش در معاملات، تقلب در اجناس و غير اينها.
قسمت دوم- قضات و رؤساء و زمام داران که اموال را بحيل و لطائف ميربايند رشوه ماليات، ظلم بدون وجه شرعي که مشمول وَ أَكلِهِم‌ُ السُّحت‌َ هستند البته در هر عصر و زماني فسقه، فجره، ظلمه بسيار بودند ولي امتياز يهود نسبت بديگران مبادرت و مسارعت و اصرار بر معاصي و ظلم آنها بوده که از حد گذراندند لذا ميفرمايد لَبِئس‌َ ما كانُوا يَعمَلُون‌َ معصيت و ظلم بد عمليست لكن در نظر اهلش خوب ميپندارند زَيَّن‌َ لَهُم‌ُ الشَّيطان‌ُ أَعمالَهُم انفال آيه 48 الَّذِين‌َ ضَل‌َّ سَعيُهُم فِي الحَياةِ الدُّنيا وَ هُم يَحسَبُون‌َ أَنَّهُم يُحسِنُون‌َ صُنعاً كهف آيه 104، لكن يهود باندازه‌اي تجاوز كردند که در انظار اهل عالم بسيار بد است حتي كفار و مشركين و ساير ملل عالم لذا ميفرمايد لَبِئس‌َ ما كانُوا يَعمَلُون‌َ که اينکه جمله را تمام ملل عالم و تمام دول دنيا اذعان و اعتراف دارند.
جلد 6 - صفحه 415
قسمت سوم- علماء و متدينين که احبار و رهبانان آنها باشند که ميتوانستند جلوگيري از اينكه تعديات و تجاوزات ننمايند لكن با آنها مداهنه كردند و معاشرت که روز بروز در ازدياد شد و اينها مشمول آيه بعد هستند که ميفرمايد:
برگزیده تفسیر نمونه
نکات آیه
۱- حرکت آشکار و بدون پرده پوشى اهل کتاب معاصر پیامبر (ص)، در گناه، تجاوز و حرام خوارى (و ترى کثیراً منهم یسرعون فى الاثم و العدون و اکلهم السحت)
«ترى» (مى بینى و مشاهده مى کنى) دلالت مى کند که اهل کتاب به طور آشکارا و علنى مرتکب آن اعمال ناروا مى شدند.
۲- پیامبر (ص)، شاهد شتاب بسیارى از اهل کتاب در گناه، تجاوزگرى و حرام خوارى (و ترى کثیراً منهم یسرعون فى الاثم و العدون و اکلهم السحت)
«السحت» در لغت به معناى حرام است.
۳- مسابقه و پیشى جستن در ارتکاب گناه، تجاوز و حرام خوارى، شیوه بسیارى از اهل کتاب در عصر بعثت (و ترى کثیراً منهم یسرعون فى الاثم و العدون و اکلهم السحت)
۱- «یسرعون «از مصدر» مسارعة» مى تواند به معناى پیشى جستن از یکدیگر باشد. ۲ فعل مضارع «یسرعون» دلالت مى کند که ارتکاب این اعمال شیوه آنان بوده و به طور مستمر انجام مى داده اند، جمله «کانوا یعملون» نیز دلالت بر این معنا دارد.
۴- رواج رشوه خوارى در بین اهل کتاب عصر بعثت (و ترى کثیراً منهم یسرعون فى ... و اکلهم السحت)
راغب در مفردات آورده است که «رشوه را سحت مى گویند».
۵- تجاوز به حقوق دیگران، حرام خوارى و رشوه گیرى، از گناهان بزرگ (یسرعون فى الاثم و العدون و اکلهم السحت)
ذکر تجاوز و حرام خوارى پس از کلمه «اثم» که شامل همه گناهان مى شود (ذکر خاص بعد از عام)، مى تواند اشاره به بزرگى آن دو گناه داشته باشد.
۶- رواج گسترده تر تجاوز، حرام خوارى و رشوه گیرى در بین اهل کتاب نسبت به دیگر گناهان (و ترى کثیراً منهم یسرعون فى الاثم و العدون و اکلهم السحت)
بدان احتمال که ذکر تجاوز و حرام خوارى پس از «اثم» براى رساندن این معنا باشد که این دو گناه در بین اهل کتاب رواج بیشترى داشته است.
۷- رواج گناه و تجاوز و حرام خوارى در بین اهل کتاب، نمودى از فسق آنان (و إن اکثرکم فسقون ... و ترى کثیراً منهم یسرعون فى الاثم و العدون)
به مقتضاى ارتباط بین آیات این بخش از سوره مى توان گفت: آیه مورد بحث با بیان مصداق و نمونه هایى از فسق اهل کتاب براى اثبات «ان اکثرکم فسقون» استدلال کرده است.
۸- گروهى از اهل کتاب مردانى صالح، پرهیز کننده از گناه، و بدور از تجاوز و حرام خوارى (و ترى کثیراً منهم یسرعون فى الاثم و العدون و اکلهم السحت)
۹- زشتى و ناروایى گناه، تجاوز و حرام خوارى (یسرعون فى الاثم و العدون و اکلهم السحت لبئس ما کانوا یعملون)
۱۰- نکوهش شدید خداوند از اهل کتاب، بخاطر آلودگى آنان به گناه، ستمگرى و حرام خوارى (یسرعون فى الاثم و العدون و اکلهم السحت لبئس ما کانوا یعملون)
۱۱- لزوم پرهیز از گناه، تجاوز، رشوه گیرى و حرام خوارى (یسرعون فى الاثم و العدون و اکلهم السحت لبئس ما کانوا یعملون)
موضوعات مرتبط
- اهل کتاب: صدر اسلام ۱، ۳، ۴ ; تجاوزگرى در اهل کتاب ۱، ۲، ۳، ۶، ۷ ; حرامخوارى اهل کتاب ۱۰ ; حرامخوارى در اهل کتاب ۱، ۲، ۳، ۶، ۷ ; رشوه در اهل کتاب ۴، ۶ ; سرزنش اهل کتاب ۱۰ ; صالحان اهل کتاب ۸ ; ظلم اهل کتاب ۱۰ ; فسق اهل کتاب ۷ ; گناه اهل کتاب ۱۰ ; گناه در اهل کتاب ۱، ۲، ۳، ۷
- تجاوز: اجتناب از تجاوز ۸ ; زشتى تجاوز ۹ ; گناه تجاوز ۵
- حرامخوارى: اجتناب از حرامخوارى ۸، ۱۱ ; زشتى حرامخوارى ۹ ; گناه حرامخوارى ۵
- خدا: سرزنشهاى خدا ۱۰
- رشوه: اجتناب از رشوه ۱۱ ; گناه رشوه ۵
- عمل: ناپسند ۹
- گناه: اجتناب از گناه ۸، ۱۱ ; زشتى گناه ۹ ; گناه کبیره ۵ ; مسابقه در گناه ۳
- محمّد (ص): و اهل کتاب ۲
منابع
