الحجر ٦٥

فَأَسْرِ بِأَهْلِکَ‌ بِقِطْعٍ‌ مِنَ‌ اللَّيْلِ‌ وَ اتَّبِعْ‌ أَدْبَارَهُمْ‌ وَ لاَ يَلْتَفِتْ‌ مِنْکُمْ‌ أَحَدٌ وَ امْضُوا حَيْثُ‌ تُؤْمَرُونَ‌

ترجمه

پس، خانواده‌ات را در اواخر شب با خود بردار، و از اینجا ببر؛ و خودت به دنبال آنها حرکت کن؛ و کسی از شما به پشت سر خویش ننگرد؛ به همانجا که مأمور هستید بروید!»

|بنابر اين، در پاسى از شب خاندان خود را حركت ده و خود از پى ايشان روانه شو، و كسى از شما به پشت سر ننگرد، و همان جا كه دستور داده مى‌شويد برويد

پس، پاسى از شب [گذشته‌] خانواده‌ات را حركت ده و [خودت‌] به دنبال آنان برو، و هيچ يك از شما نبايد به عقب بنگرد، و هر جا به شما دستور داده مى‌شود برويد.

پس تو ای لوط، خانواده‌ات را در پاسی از شب از این دیار بیرون بر و خود از پی آنان روانه شو و هیچ یک از شما باز پس ننگرد بلکه بدان سو که مأمورید به سرعت روان شوید.

پس [چون] پاره ای از شب [گذشت] خاندانت را کوچ ده و خودت دنبال آنان برو و هیچ یک از شما [به شهر] بازنگردد، و آنجا که مأمور هستید، بروید.

چون پاسى از شب بگذرد، خاندان خود را بيرون ببر. و خود از پى آنها رو و نبايد هيچ يك از شما به عقب بنگرد. به هر جا كه فرمانتان داده‌اند برويد.

پس پاسی از شب گذشته، خانواده‌ات را همراه ببر و از پی آنان روان شو، و هیچ یک از شما باز پس ننگرد، و به جایی که به شما دستور داده می‌شود روانه شوید

پس به پاسى از شب خاندان خويش را بيرون بر و خود از پى آنها روانه شو، و هيچ يك از شما به واپس ننگرد، و به آنجا كه فرمانتان دهند برويد.

بنابراین در پاسی از شب خانواده‌ات را با خود بردار و از اینجا برو و در پس ایشان حرکت کن (تا آنان را بپائی و به شتاب واداری) و کسی از شما به پشت سر نگاه نکند (تا عذاب قوم را نبیند و ناراحت و پریشان نگردد) و به همان جا که (برابر وحی آسمانی) به شما دستور داده می‌شود بروید.

«پس پاسی از شب خانواده‌ات را حرکت ده و (خودت) درپی‌شان برو و هیچ یک از شما نباید به عقب توجه کند، و هر جا به شما دستور داده می‌شود به سرعت روان شوید.»

پس رهسپار شو با خاندان خویش در پاره‌ای از شب و پیروی کن پشتهای ایشان را و برنگردد از شما کسی و بگذرید آنجا که فرمان داده شوید

الحجر ٦٤	آیه ٦٥	الحجر ٦٦
سوره : سوره الحجر نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٧ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَسْرِ بِأَهْلِکَ»: خانواده‌ات را در شب بکوچان. «قِطْعٍ»: قسمتی. پاسی. «إِتَّبِعْ أَدْبَارَهُمْ»: در پشت سر ایشان خودت حرکت کن. «لا یَلْتَفِتْ»: روی برنگرداند. به عقب ننگرد. «إمْضُوا»: بروید. «حَیْثُ»: همان جا.

تفسیر

• آيات ۴۹ - ۸۴،سوره حجر
• بشارت و انذار در يك داستان و ارتباط آن با داستانهاىقبل
• از مغفرت خدا ماءيوس و از رحمت او نااميد نباشيد
• بيان آيات مربوط به ورود مهمانان ابراهيم (ع )
• تعجب ابراهيم از بشارت داده شدن به فرزند، بر اساس استبعاد عادى بوده است
• معناى ((غابر)) و مراد از اينكه همسر لوط از ((غابرين )) بوده است
• وارد شدن ملائكه بر ((لوط)) عليه السلام و گفتگوى بين ايشان و آن حضرت
• قضاى الهى به قطع نسل و انقراض قوم لوط
• معناى آيه ((لعمرك انهم لفى سكرتهم يعمهون ...))
• توضيحى در مورد ((اصحاب ايكه )) و ((اصحاب حجر))
• (چند روايت در ذيل برخى از آيات گذشته )

• آيه ۶۱ - ۷۷
• تفسير :
• نكته ها:
• ۱ - منظور از قطع من الليل چيست ؟
• ۲ - تفسير جمله ((و امضوا حيث تؤ مرون )).
• ۳ - رابطه ((متوسم )) و ((مومن ))
• ۴ - مستى شهوت و غرور!

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- فرشتگان، از حضرت لوط(ع) خواستار خارج ساختن خاندانش از شهر در پاسى از شب، جهت نجات از عذاب الهى شدند. (فأسر بأهلک بقطع من الّیل)

۲- حضرت لوط(ع) به نظارت و مراقبت بر خروج خاندانش از شهر براى در امان ماندن از عذاب الهى، مأمور گردید. (فأسر بأهلک ... و اتّبع أدبرهم) مقصود از به دنبال خاندان رفتن (و اتّبع أدبارهم) مى تواند کنایه از مراقبت و نظارت از خروج آنان باشد که مبادا کسى به شهر برگردد و از رفتن منصرف شود. جمله بعدى (و لایلتفت منکم ...) مؤید همین مطلب است.

۳- لوط(ع)، مأموریت یافت که هم زمان با خارج ساختن خاندانش از شهر، خود نیز در پى آنان حرکت کند. (فأسر بأهلک ... و اتّبع أدبرهم)

۴- خداوند حضرت لوط(ع) و خاندانش را از بازگشت به شهر خود - که در معرض عذاب بود - برحذر داشت. (فأسر بأهلک ... و لایلتفت منکم أحد) مقصود از التفات و توجه در آیه شریفه - به قرینه فرمان خروج از شهر (فأسر بأهلک) - بازگشتن و روى آوردن به شهرى است که آنان در آن جا ساکن بودند.

۵- حرکت حضرت لوط(ع) و خاندانش از شهر، حرکتى دسته جمعى، سریع، به دور از انظار مردم و محرمانه بود. (فأسر بأهلک بقطع من الّیل ... وامضوا حیث تؤمرون) نظارت حضرت لوط(ع) بر حرکت خاندانش (و اتّبع أدبارهم) بیانگر حرکت دسته جمعى، و حرکت در ظرف زمانى محدود (بقطع من اللیل) نشانگر حرکت سریع، و سیر شبانه در پاسى از شب دلیل محرمانه رفتن از شهر است.

۶- حضرت لوط(ع) و خاندانش، مأمور شدند تنها به سوى مکانى که تعیین خواهد شد، حرکت کنند و حق انتخاب مکان دیگرى را نداشتند. (فأسر بأهلک ... وامضوا حیث تؤمرون)

۷- عذاب قوم لوط، فراگیر تمامى ساکنان شهر بود. (فأسر بأهلک ... وامضوا حیث تؤمرون) از اینکه حضرت لوط(ع) مأموریت یافت براى نجات خاندانش آنها را از شهر خارج کند، معلوم مى شود که هر کس در شهر مى ماند، عذاب الهى دامنگیر او مى شد.

۸- عذاب قوم لوط، غافلگیرانه و بدون آگاهى قبلى آنان بود. (فأسر بأهلک ... و لایلتفت منکم أحد) از اینکه ملائکه از لوط(ع) خواستند تا خانواده خویش را شبانگاه از شهر بیرون ببرد و مراقبت به عمل آورد تا هیچ یک از آنان باز نگردند، احتمالاً از این جهت بود که کسى از قوم لوط متوجه قضیه نزول عذاب نشود.

۹- حضور در جمع مستحقان عذاب الهى، انسان را در معرض گرفتار شدن در عذاب آنها قرار مى دهد. (فأسر بأهلک ... و لایلتفت منکم أحد) برداشت فوق، بر این احتمال است که غرض از دستور به عدم بازگشت به خاطر گرفتار نیامدن به عذاب الهى در سرزمین قوم لوط است.

روایات و احادیث

۱۰- «قال أبوجعفر(ع): ... «فلما جاء آل لوط المرسلون» ... قالوا ... «فأسر بأهلک» یا لوط إذا مضى لک من یومک هذا سبعة أیام و لیالیها «بقطع من اللیل» إذا مضى نصف اللیل «... و امضوا» من تلک اللیلة «حیث تؤمرون»...; امام باقر(ع) فرمود: هنگامى که فرشتگان خدا به سوى خاندان لوط آمدند ... گفتند:... اى لوط! پس از گذشت هفت شبانه روز از این تاریخ، در نیمه هاى شب خانواده خود را از این سرزمین بیرون ببر ... و در آن شب به هر جا که فرمانتان داده اند بروید...».

۱۱- «عن أبى جعفر(ع): ... إن الله تعالى لمّا أراد عذابهم (قوم لوط) ... بعث إلیهم ملائکة ... و قالوا للوط: أسر بأهلک من هذه القریة اللیلة ... فلمّا انتصف اللیل سار لوط ببناته ...; از امام باقر(ع) روایت شده است که فرمود:... هنگامى که خداوند تعالى اراده کرد قوم لوط را عذاب کند، فرشتگانى را به سوى آنان فرستاد ... آنان به لوط(ع) گفتند: امشب خانواده خود را از این قریه کوچ بده ... چون شب به نیمه رسید آن حضرت به همراهى دخترانش کوچ کرد...».

موضوعات مرتبط

• خدا: نواهى خدا ۴
• سرزمینها: هجرت از سرزمین قوم لوط ۱، ۳
• عذاب: زمینه عذاب ۹; نجات از عذاب ۱، ۲، ۳; همنشینى با اهل عذاب ۹
• قوم لوط: تاریخ قوم لوط ۷، ۸; عذاب قوم لوط ۱۰، ۱۱; غفلت قوم لوط ۸; وسعت عذاب قوم لوط ۷; ویژگیهاى عذاب قوم لوط ۸
• لوط(ع): منیت خانواده لوط(ع) ۲; قصه لوط(ع) ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۶، ۱۰، ۱۱; کیفیت هجرت خانواده لوط(ع) ۵; کیفیت هجرت لوط(ع) ۵; مسؤولیت خانواده لوط(ع) ۶; مسؤولیت لوط(ع) ۲، ۳، ۶، ۱۰; مسیر هجرت خانواده لوط(ع) ۶، ۱۰; مسیر هجرت لوط(ع) ۶، ۱۰; نجات خانواده لوط(ع) ۱; نجات لوط(ع) ۳; نظارت لوط(ع) ۲; نهى به خانواده لوط(ع) ۴; نهى به لوط(ع) ۴; هجرت شبانه خانواده لوط(ع) ۱، ۲، ۳ ، ۱۰، ۱۱; هجرت شبانه لوط(ع) ۱، ۳، ۱۰، ۱۱
• ملائکه: خواسته هاى ملائکه ۱; ملائکه عذاب ۱