الحجر ٤٠
ترجمه
الحجر ٣٩ | آیه ٤٠ | الحجر ٤١ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«الْمُخْلَصِینَ»: گزیدگان. پاکیزگان (نگا: یوسف / ، ص و).
تفسیر
- آيات ۲۶ - ۴۸،سوره حجر
- معناى خلقت انسان از ((صلصال من حماء مسنون ))
- توضيحاتى درباره معناى لغوى ((جن ))
- آيا ((جان )) همان جن است ؟!
- بحث در مبداء خلقت جن و تناسل و ذيريه داشتن او
- معناى كلمه ((بشر)) و نكته اى كه در التفات از تكلم به غيب در آيه : ((و اذاقال ربك )) هست
- معناى ((سويته )) و ((نفخت فيه من روحى )) و توضيحى در رابطه بين روح و بدن
- اشاره به وجه استثناء ابليس از ملائكه با اينكه او از جن است و نه از ملائكه
- وجه تقييد و تحديد لعنت بر شيطان تا روز جزا در: ((ان عليك اللعنة الى يوم الدين ))
- وجه اينكه خداوند لعنت خود را به ابليس اختصاص داد ((عليك لعنتى ))
- وجه تقيد و تحديد لعنت بر شيطان تا روز جزا در: ((ان عليك اللعنة الى يوم الدين ))
- ابليس ماءمور به سجده بر نوع بشر بودند نه تنها آدم
- روزى كه تا آن به شيطان مهلت داده شده روز قيامت نيست !
- ((وقت معلوم )) به چه معناست و براى چه كسى معلوم است ؟!
- توضيح در مورد نسبت اغواء به خدا در ((رب بما اعوتينى ...))
- وجوهى كه مفسران براى توجيه حمل جمله : ((بما اغويتنى )) براضلال ابتدائى خدا ذكر كرده اند
- جواب كلى به مفسران مزبور
- معناى جمله : ((لا زينن لهم فى الارض )) و دلالت آن بر اينكه زمين ظرف اغواى شيطاناست
- مراد از ((عبادت مخلصين )) كه از اغواى شيطان مصون هستند
- معناى بر خدا بودن راه شيطان ((هذا صراط على مستقيم )
- آيه : ((ان عبادى ليس لك عليهم سلطان ...)) متضمن سه جواب به ابليس است
- رواياتى چند درباره نفخ روح در كالبد آدم عليه السلام
- مقصود از ((عبادى )) و استثناء در آيه شريفه و نقد نظر مفسران در اين خصوص
- اثبات سلطنت و ولايت براى ابليس ، با سلطنت مطلقه خدا منافات ندارد
- معناى اينكه جهنم هفت در دارد: ((لها سبعة الواب ...))
- ((متقين )) در آيه : ((ان متقين فى جنات ...)) اعم از ((مخلصين )) در آيه : ((الا عبادكمنهم المخلصين )) است
- نقد و ابطال سخن ((فخر رازى )) كه گفته است مراد از ((متقين )) كسانى است كه ازشرك بپرهيزند
- بيان حال متقين در ورودشان به بهشت
- قضاهاى رانده شده اى كه در قرآن حكايت شده است
- رواياتى درباره نفخ روح در كالبد آدم عليه السلام
- چند روايت درباره وقت يوم معلوم در آيه ((فانك من المنظرين الى يوم الوقت المعلوم ))
- روايتى در بيان مراد از درهاى جهنم در ذيل جمله : ((لها سبعة ابواب ...))
- چند روايت در تفسير و بيان مراد جمله : ((اخوانا على سرر متقابلين ))
نکات آیه
۱- ابلیس، بندگانى را که خداوند آنان را از هر ناخالصى پالوده است، از قلمرو اضلال و گمراه کردن خود، استثنا کرد. (لأغوینّهم أجمعین . إلاّ عبادک منهم المخلصین) برداشت فوق، مبتنى بر این است که «منهم» حال براى عباد باشد. «مخلص» به صیغه مفعولى، به کسى گفته مى شود که از هرگونه ناخالصى پاک و پالوده شده باشد.
۲- بندگى خداوند و نداشتن هیچ گونه ناخالصى، شرط رهایى از اغواگرى ابلیس (إلاّ عبادک منهم المخلصین)
۳- همه انسانها، حتى بندگان خالص خدا، در معرض فریب و آراسته نمودن زشتیها توسط ابلیس (لأغوینّهم أجمعین . إلاّ عبادک منهم المخلصین) جمله «إلاّ عبادک منهم المخلصین» استثنا از جمله «لأغوینّهم أجمعین» است نه جمله «لأزیننّ لهم ...» ;یعنى، ابلیس از گمراهى بندگان خالص خدا ناتوان است، ولى به سراغ همه مى رود و درصدد وسوسه همگان برمى آید. گفتنى است آیه۲۰۰ سوره «اعراف» - که درباره وسوسه گرى شیطان براى پیامبراسلام(ص) است - مؤید همین حقیقت است (و إما ینزغنّک من الشیطان نزغ فاستعذ بالله).
۴- ابلیس، به تکثیر نسل آدم(ع) و حوا و نیز به اغواپذیرى اکثر آنان و تأثیرناپذیرى بندگان خالص خدا از وسوسه هایش، از آغاز خلقت انسان آگاه بود. (لأغوینّهم أجمعین . إلاّ عبادک منهم المخلصین)
۵- بندگان خالص خداوند، در اقلیتند. (إلاّ عبادک منهم المخلصین) از آن جایى که مستثنى بنابر قاعده کمتر از مستثنى منه است و گرنه استثنا مستهجن خواهد بود، نکته یاد شده استفاده مى شود.
موضوعات مرتبط
- آدم(ع): ازدیاد نسل آدم(ع) ۴
- ابلیس: اغواگرى ابلیس ۳; شرایط نجات از اغواگرى ابلیس ۲; علم ابلیس ۴; محدوده اغواگرى ابلیس ۱
- اخلاص: آثار اخلاص ۲
- اکثریت: اغواپذیرى اکثریت ۴
- انسان: اغواپذیرى انسان ۴; گمراهى انسان ها ۳; لغزشگاه های انسان ۴
- بندگان خدا: اغواناپذیرى بندگان خدا ۱، ۲; کمى بندگان خدا ۵
- عبودیت: آثار عبودیت ۲
- مخلصین: اغواناپذیرى مخلصین ۱، ۴; فضایل مخلصین ۱; کمى مخلصین ۵; مصونیت مخلصین ۱