لَکَنُود
از الکتاب
«کَنُود» به زمینى مى گویند که چیزى از آن نمى روید، و به انسان ناسپاس و بخیل نیز اطلاق مى شود. مفسران براى «کَنُود» معانى زیادى گفته اند.
«ابوالفتوح رازى» حدود پانزده معنا در این زمینه نقل کرده است، ولى غالباً شاخ و برگ همان معناى اصلى است که در بالا آورده ایم، از جمله این که:
- «کَنُود» کسى است که مصائبش را با آب و تاب مى شمرد، ولى نعمت ها را فراموش مى کند.
- «کَنُود» کسى است که نعمت هاى خدا را تنها مى خورد، و از دیگران منع مى کند، چنان که در حدیثى از پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله)مى خوانیم: أَ تَدْرُونَ مَنِ الْکَنُودِ: «مى دانید کنود کیست»؟! عرض شد: خدا و رسولش آگاه تر است. فرمود: اَلْکَنُودُ الَّذِى یَأْکُلُ وَحْدَهُ، وَ یَمْنَعُ رِفْدَهُ، وَ یَضْرِبُ عَبْدَهُ: «کنود کسى است که تنها غذا مى خورد، و از عطا و بخشش به دیگران خوددارى مى کند، و بنده زیردستش را مى زند».
- «کَنُود»، کسى است که در مشکلات و مصائب با دوستان خود هم دردى نمى کند.
- کسى است که خیرش بسیار کم است.
- کسى است که وقتى نعمتى به او برسد، از دیگران دریغ مى دارد و اگر گرفتار مشکلى گردد، ناشکیبایى و جزع مى کند.
- کسى است که نعمت هاى الهى را در معصیت صرف مى کند.
- کسى است که نعمت خدا را انکار مى کند.
ریشه کلمه
قاموس قرآن
[عاديات:6]. كَنُود يعنى بسيار ناسپاس «اَرْضٌ كَنُودٌ» زمينى است كه چيزى نمىروياند «كَنَدَ النِّعْمَةَ كُنُوداً: كَفَرَها» يعنى حقاً كه انسان به پروردگارش بسيار ناسپاس است. اين لفظ فقط يكبار در قرآن يافته است.