النساء ١٦٠
ترجمه
النساء ١٥٩ | آیه ١٦٠ | النساء ١٦١ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«هَادُوا»: آئین یهودیّت را پذیرفتند. «صَدِّ»: بازداشتن. جلوگیری کردن. «کَثِیراً»: صفت مصدر محذوفی است و تقدیر چنین است: صَدّاً کَثِیراً.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
وَ عَلَى الَّذِينَ هَادُوا حَرَّمْنَا... (۲) وَ عَلَى الَّذِينَ هَادُوا حَرَّمْنَا... (۳) وَ عَلَى الَّذِينَ هَادُوا حَرَّمْنَا... (۴)
تفسیر
نکات آیه
۱- ظلم یهود، موجب حرام گشتن برخى از نعمتهاى پاکیزه و حلال بر آنان (فبظلم من الذین هادوا حرّمنا علیهم طیبت أحلت لهم)
۲- گناه و تخلف از فرامین خدا مى تواند در پى دارنده کیفر و عقوبتهاى دنیوى باشد. (فبظلم من الذین هادوا حرّمنا علیهم طیبت أحلت لهم)
۳- ظلم یهود، موجب محرومیت آنان از برخى نعمتهاى پاکیزه* (فبظلم من الذین هادوا حرّمنا علیهم طیبت أحلت لهم) بدان احتمال که مراد از تحریم، تحریم تکوینى باشد ; بنابراین «حرمنا ...» به این معنا است که خداوند یهود را از دستیابى به برخى طیبات محروم ساخت.
روایات و احادیث
۴- ظلم، زمینه ساز محرومیت انسان از مواهب خدادادى* (فبظلم من الذین هادوا حرّمنا علیهم طیبت أحلت لهم) برداشت فوق را فرمایش امام صادق (ع) تأیید مى کند که فرمود: من زرع حنطة فى ارض فلم یزک زرعه او خرج زرعه کثیر الشعیر فبظلم عمله ... او بظلم لمزارعیه و اکرته لان اللّه عزوجل یقول: فبظلم من الذین هادوا حرمنا علیهم طیبت ... .[۱]
۵- تشریع و تغییر احکام، به دست خداوند است. (فبظلم من الذین هادوا حرّمنا علیهم طیبت أحلت لهم)
۶- تلاش مداوم و پیگیرى یهود در جهت بازدارى انسانها از راه خدا (و بصدّهم عن سبیل اللّه کثیراً) برداشت فوق بر این اساس است که «کثیراً» صفت براى مفعول مطلق (صدّاً) محذوف باشد ; بر این مبنا مفعول به کلمه اى همانند «الناس» در تقدیر است، یعنى «و بصدّهم الناس عن سبیل اللّه صدّاً کثیراً».
۷- یهودیان مردمانى بسیار منحرف و رویگردان از راه خدا (و بصدّهم عن سبیل اللّه کثیراً) کلمه «صداً» مى تواند به معناى بازدارى و نیز به معناى اعراض باشد. برداشت فوق بر اساس احتمال دوم است، چنانچه برداشت پیش بر مبناى احتمال اول بود.
۸- یهود عامل انحراف بسیارى از مردمان و مانع آنان از پیوستن به راه خدا
۱- . کافى، ج ۵، ص ۳۰۶، ح ۹; نورالثقلین، ج ۱، ص ۵۷۲- ، ح ۶۶۵. (و بصدّهم عن سبیل اللّه کثیراً) بدان احتمال که «کثیراً»، مفعول به به «صدهم» باشد، یعنى «بصدهم کثیراً من الناس عن سبیل اللّه»، گفتنى است که در این صورت کلمه «صدّ» متعدى و به معناى بازداشتن خواهد بود.
۹- انحراف عمیق یهود از راه خدا و بازدارى مردمان از پیوستن به آن، موجب تحریم نعمتهاى پاکیزه و حلال بر آنان (حرّمنا علیهم طیبت أحلت لهم و بصدّهم عن سبیل اللّه کثیراً) ظاهراً کلمه «بصدهم» عطف بر «بظلم» است، یعنى «بظلم من الذین هادوا و بصدهم حرمنا علیهم». گفتنى است که تکرار باء در «بصدهم» اشاره به این دارد که بازدارى آنان از راه خدا نیز مى توانست نقش مستقلى در تحریم داشته باشد.
۱۰- یهود، ظالمانى منحرف و بسیار اغواگر (فبظلم من الذین هادوا حرمنا ... و بصدّهم عن سبیل اللّه کثیراً)
۱۱- ظلم و جلوگیرى از راه خدا، موجب عقوبت و کیفر الهى (فبظلم من الذین هادوا حرّمنا علیهم طیبت ... و بصدّهم عن سبیل اللّه کثیراً)
۱۲- محرومیت آدمى از نعمتهاى الهى و مواهب طبیعى، نتیجه اعمال خود وى (فبظلم من الذین ... حرّمنا علیهم طیبت أحلت لهم و بصدّهم عن سبیل اللّه کثیراً) برداشت فوق بر این اساس است که مراد از «تحریم» تحریم تکوینى باشد.
۱۳- گوشت شتر، گاو و گوسفند، طیبات حرام شده بر بنى اسرائیل از سوى خداوند بخاطر ظلم آنان (فبظلم من الذین هادوا حرّمنا علیهم طیبت أحلت لهم) امام صادق (ع) درباره «طیبت» در آیه فوق فرمود: ... یعنى لحوم الابل و البقر و الغنم ... .[۲]
موضوعات مرتبط
- احکام: تشریع احکام ۵ ; تغییر احکام ۵
- اغواگران:۱۰
- انحراف: عوامل انحراف ۸
- بنى اسرائیل: ظلم بنى اسرائیل ۱۳ ; محرمات بنى اسرائیل ۱۳
- خدا: عصیان از خدا ۲ ; نعمتهاى خدا ۱۲
- سبیل اللّه:۷ آثار صدر از سبیل اللّه ۷ ۱۱ ; صد از سبیل اللّه ۷ ۶، ۸، ۹
- شتر: گوشت شتر ۱۳
- طیّبات: تحریم طیّبات ۱، ۹، ۱۳
- ظالمان:۱، ۳، ۱۰
- ظلم: آثار ظلم ۱، ۳، ۴، ۱۱
- عذاب: موجبات عذاب ۱۱ ; موجبات عذاب دنیوى ۲
- عصیان: آثار عصیان ۲
- عمل: آثار عمل ۱۲
- کیفر: موجبات کیفر دنیوى ۲
- گاو: گوشت گاو ۱۳
- گناه: آثار گناه ۲
- گوسفند: گوشت گوسفند ۱۳
- منحرفان:۷، ۹، ۱۰
- نعمت: عوامل محرومیت از نعمت ۳، ۴، ۱۲
- هدایت: موانع هدایت ۶، ۸
- یهود: اضلال یهود ۸ ; اغواگرى یهود ۱۰ ; انحراف یهود ۷، ۹، ۱۰ ; توطئه یهود ۶ ; ظلم یهود ۱، ۳، ۱۰