النساء ١١٩
ترجمه
النساء ١١٨ | آیه ١١٩ | النساء ١٢٠ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«فَلَیُبَتِّکُنَّ»: قطع میکردند از مصدر (تَبْتیک) به معنی قطعکردن. عربها گوش چهارپایان را قطع میکردند و با قطع آن، حیوان متعلّق به بتها میشد و دیگر ذبح نمیگردید و از کار معاف میشد و از چراگاهی بازداشته نمیشد (نگا: مائده / . «خَلْق»: آفرینش. دین (نگا: روم / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
نکات آیه
۱- سوگند و عزم راسخ شیطان بر گمراه کردن مردم (و لاضلنهم) لام قسم و نون تأکید در فعل «لاضلنهم»، دلالت بر تصمیم قطعى شیطان دارد.
۲- سوگند و عزم راسخ شیطان بر سر گرم کردن مردم به آرزوهاى پوچ (و لامنینهم) «امنین» از مصدر «تمنیة» به معناى القاى آرزوهاى موهوم و خیالى است.
۳- تمایلات و آرزوهاى پوچ و بیجا، نشانه تسلط شیطان بر انسان (و لامنینهم)
۴- انسان، بر فطرت خداجویى و مسیر حق پویى است. (لاتخذن من عبادک نصیباً مفروضاً. و لاضلنهم) گمراه کردن، که از جمله «لاضلنهم» استفاده مى شود، باید مسبوق به هدایت باشد تا گمراه کردن صدق کند و هدایت مسبوق به گمراهى نسبت به تمامى انسانها هدایت فطرى است.
۵- ناپسندى آرزوهاى پوچ و شیطانى (و لامنینهم)
۶- گمراه ساختن، اسیر آرزوها نمودن و تحت فرمان گرفتن، هدف شیطان از گزینش گروهى از مردم (و قال لاتخذن من عبادک نصیباً مفروضاً. و لاضلنهم و لامنینهم و لامرنهم)
۷- شیطان، برانگیزنده مردم به قطع کردن و شکافتن گوش چهارپایان براى حرام پنداشتن استفاده از آنها (و لامرنهم فلیبتکن ءاذن الأنعم) «یبتک» از مصدر «تبتیک» به معناى شکافتن و قطع کردن است. در میان مشرکان جاهلى رسم بوده که گوش دام را قطع مى کردند و یا مى شکافتند تا نشانه حرمت گوشت او یا حرمت بارکشى از آن باشد.
۸- شیطان، دعوت کننده آدمى به حرام کردن حلال هاى خداوند (و لامرنهم فلیبتکن ءاذن الأنعم)
۹- شیطان، رواج دهنده اندیشه ها و گرایشهاى خرافى در جامعه (و لامرنهم فلیبتکن ءاذن الأنعم)
۱۰- شیطان، در صدد وادار ساختن انسانها به تغییر مخلوقات الهى (همانند تبدیل کردن زن به مرد و ...) (و لامرنهم فلیغیرن خلق اللّه)
۱۱- شیطان، عامل انحراف انسان از فطرت خویش (و لامرنهم فلیغیرن خلق اللّه)
۱۲- حرمت تغییر در آفرینش طبیعى و اولیه موجودات به انگیزه هاى شیطانى (و لامرنهم فلیغیرن خلق اللّه) ظاهراً «خلق»، به معناى مخلوق و آفریده هاست.
۱۳- انسانهاى گمراه و در بند آرزوها، فرمانبرانى گوش به فرمان شیطان (و لاضلنهم و لامنینهم و لامرنهم فلیبتکن ... فلیغیرن) با توجه به ترتیب ذکر شده در آیه، معلوم مى شود که انسان پس از ضلالت و دلبستگى به آمال و آرزوهاى توخالى، مطیع خوبى براى شیطان مى شود.
۱۴- آمال و آرزوها، زمینه اجراى خواسته هاى شیطان است. (و لامنینهم و لامرنهم فلیبتکن ... فلیغیرن خلق اللّه) تقدیم جمله «و لامنیهم» (آنان را به خیال گرائى وا مى دارم) بر جمله «لامرنهم» بیانگر آن است که شیطان ابتدا انسان را به آرزوهاى توخالى وا مى دارد و سپس اوامر خویش را به او القا مى کند.
۱۵- وانهادن ولایت خداوند و پذیرش ولایت شیطان، زیان آشکار (و من یتخذ الشیطن ولیاً من دون اللّه فقد خسر خسراناً مبیناً)
۱۶- اطاعت از دستورات شیطان، در حقیقت پذیرش ولایت اوست. (و لامرنهم فلیغیرن خلق اللّه و من یتخذ الشیطن ولیاً)
۱۷- دورى شیطان از رحمت الهى، زمینه اغواگرى و ترویج خرافه پرستى و فساد از ناحیه او (لعنه اللّه و قال ... لاضلنهم و لامنینهم و لامرنهم فلیبتکن ءإذان الأنعم)
۱۸- دعوت به اعمال و رفتار ناشایست، کارى شیطانى (و لامرنهم فلیبتکن ... و لامرنهم فلیغیرن خلق اللّه)
۱۹- پذیرندگان ولایت شیطان، مردمى زیانکار با خسارتى آشکار (و من یتخذ الشیطن ولیاً من دون اللّه فقد خسر خسراناً مبیناً)
۲۰- تنها خداوند شایسته ولایت بر انسان (و من یتخذ الشیطن ولیاً من دون اللّه فقد خسر خسراناً مبیناً)
۲۱- انحراف در تفکر و ایجاد آرزوهاى باطل و سپس تحت فرمان گرفتن، راه و روش شیطان براى اغواى مردم و سرپرستى آنان (و لاضلنهم و لامنینهم ... و لامرنهم فلیغیرن خلق اللّه و من یتخذ الشیطن ولیاً)
۲۲- پذیرش اندیشه و فرمانهاى دیگران، قبول ولایت آنهاست. (و لاضلنهم و لامنینهم و لامرنهم ... و من یتخذ الشیطن ولیاً)
۲۳- آدمى بر سر دو راهى پذیرش ولایت خداوند و یا پذیرش ولایت شیطان (و من یتخذ الشیطن ولیاً من دون اللّه)
روایات و احادیث
۲۴- شیطان، برانگیزنده مردمان به تحریف دین خدا (لامرنهم فلیغیرن خلق اللّه) امام باقر (ع) در مورد «خلق اللّه» در آیه فوق فرمود: دین اللّه.[۱]
موضوعات مرتبط
- آرزو: آثار آرزو ۱۴ ; آرزوى باطل ۲۱ ; آرزو ى شیطانى ۵ ; آرزوى ناپسند ۲، ۳، ۶، ۱۳ ; سرزنش آرزوى ناپسند ۵
- احکام:۱۲
- انحراف: فکرى ۲۱ ; عوامل انحراف ۱۴
- انسان: فطرت انسان ۴ ; لغزش انسان ۲۳
- انگیزش: عوامل انگیزش ۷، ۲۴
- پیروان شیطان:۶
- جنسیت: تغییر جنسیت ۱۰
- چهارپایان: تحریم چهارپایان ۷
- حلال: تحریم حلال ۸
- خدا: اختصاصات خدا ۲۰ ; قبول ولایت خدا ۲۳ ; محرومیّت از رحمت خدا ۱۷ ; ولایت خدا ۱۵، ۲۰
- خرافات: منشأ خرافات ۹، ۱۷
- خواسته ها: ى شیطانى ۱۴
- دین: بدعت در دین ۸ ; تحریف دین ۲۴
- زیان: عوامل زیان ۱۹ ; موارد زیان ۱۵، ۱۹
- شیطان: اطاعت از شیطان ۱۳، ۱۶ ; اغواگرى شیطان ۱، ۲، ۷، ۹، ۱۱، ۲۱ ; افساد شیطان ۱۷ ; اهداف شیطان ۶، ۲۱ ; سلطه شیطان ۳، ۶ ; سوگند شیطان ۱، ۲ ; عوامل اغواگرى شیطان ۱۷ ; قبول ولایت شیطان ۱۵، ۱۶، ۱۹، ۲۳ ; محرومیّت شیطان ۱۷ ; نقش شیطان ۷، ۸، ۱۰، ۲۴ ; ولایت شیطان ۲۱
- عقیده: باطل ۷ ; منشأ عقیده باطل ۹
- عمل: دعوت به عمل ناپسند ۱۸ ; عمل شیطانى ۱۸ ; عمل ناپسند ۱۲
- فطرت: عوامل انحراف از فطرت ۱۱ ; فطرت حق طلبى ۴ ; فطرت خداجویى ۴
- گرایش: ناپسند ۳
- گمراهان:۱۳
- گمراهى: زمینه گمراهى ۲ ; عوامل گمراهى ۱، ۶، ۱۱، ۲۴
- محرّمات:۱۲
- موجودات: تغییر موجودات ۱۰، ۱۲
- ولایت: قبول ولایت غیر ۲۲ ; ولایت پسندیده ۲۰
منابع
- ↑ تفسیر عیاشى، ج ۱، ص ۲۷۶، ح ۲۷۶; تفسیر برهان، ج ۱، ص ۴۱۶، ح ۴.