روایت:الکافی جلد ۲ ش ۱۴۵۷

آدرس: الكافي، جلد ۲، كتاب الإيمان و الكفر

علي بن ابراهيم عن ابيه عن ابن ابي عمير عن جميل قال :

كَانَ‏ اَلطَّيَّارُ يَقُولُ لِي‏ إِبْلِيسُ‏ لَيْسَ مِنَ اَلْمَلاَئِكَةِ وَ إِنَّمَا أُمِرَتِ اَلْمَلاَئِكَةُ بِالسُّجُودِ لآِدَمَ ع‏ فَقَالَ إِبْلِيسُ‏ لاَ أَسْجُدُ فَمَا لِإِبْلِيسَ‏ يَعْصِي حِينَ لَمْ يَسْجُدْ وَ لَيْسَ هُوَ مِنَ اَلْمَلاَئِكَةِ قَالَ فَدَخَلْتُ أَنَا وَ هُوَ عَلَى‏ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ ع‏ قَالَ فَأَحْسَنَ وَ اَللَّهِ فِي اَلْمَسْأَلَةِ فَقَالَ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَ رَأَيْتَ مَا نَدَبَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ اَلْمُؤْمِنِينَ مِنْ قَوْلِهِ يََا أَيُّهَا اَلَّذِينَ آمَنُوا أَ دَخَلَ فِي ذَلِكَ اَلْمُنَافِقُونَ مَعَهُمْ قَالَ نَعَمْ وَ اَلضُّلاَّلُ وَ كُلُّ مَنْ أَقَرَّ بِالدَّعْوَةِ اَلظَّاهِرَةِ وَ كَانَ‏ إِبْلِيسُ‏ مِمَّنْ أَقَرَّ بِالدَّعْوَةِ اَلظَّاهِرَةِ مَعَهُمْ‏

ترجمه

کمره ای, اصول کافی ترجمه کمره ای جلد ۵, ۴۶۷

جميل گويد: طيّار به من مى‏گفت: شيطان كه از فرشته‏ها نبود و همانا فرشته‏ها مأمور شدند به آدم سجده كنند و ابليس گفت: من سجده نمى‏كنم، چرا ابليس گنهكار شد كه سجده نكرد با اينكه از فرشته‏ها نبود (و دستور سجده به او متوجه نبود)؟ گويد: من با او خدمت امام صادق (ع) رسيديم و گويد: به خدا به طرز خوبى سؤال را مطرح كرد، به آن حضرت گفت: قربانت! بفرمائيد آنچه را كه خدا عز و جل مؤمنان را بدان خوانده است از اينكه فرموده: «أيا آن كسانى كه گرويديد و ايمان آورديد» آيا منافقان را هم شامل مى‏شود و منافقان هم به همراه مؤمنان در اين خطاب وارد مى‏شوند؟ فرمود: آرى و شامل گمراهان و اهل ضلال هم مى‏شود و شامل هر كس اعتراف كرده است به مسلمانى در ظاهر مى‏شود، و ابليس هم از آن كسانى است كه به دعوت آشكار با آنان اعتراف كرده است.

مصطفوى‏, اصول کافی ترجمه مصطفوی جلد ۴, ۱۳۹

جميل گويد: طيار بمن مى گفت: شيطان كه از فرشتگان نبود، و جز اين نيست كه فرشتگان مأمور بسجده براى آدم عليه السّلام شدند، و شيطان گفت: من سجده نميكنم، پس چرا شيطان گنهكار شد آنگاه كه سجده نكرد با اينكه او از فرشتگان نبود؟ گويد: من و او خدمت حضرت صادق عليه السّلام شرفياب شديم، و بخدا سوگند پرسش خود را بطرز نيكوئى طرح كرد و عرضكرد، قربانت شوم بفرمائيد آنچه خداوند مؤمنين را خوانده است از اين كه فرموده است: «اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد» آيا منافقان هم در اين خطاب وارد ميشوند (و خطاب شامل آنان نيز گردد)؟ فرمود: آرى و شامل گمراهان نيز گردد، و شامل هر كس كه بدعوت آشكار (اسلام) اعتراف كرده نيز گردد، و شيطان هم از كسانى بود كه بدعوت آشكار با آنان (يعنى فرشتگان) اعتراف كرده بود.

محمدعلى اردكانى, تحفة الأولياء( ترجمه أصول كافى) - جلد ۴, ۱۸۷

على بن ابراهيم، از پدرش، از ابن ابى عمير، از جميل روايت كرده است كه گفت: طيّار به من گفت كه: شيطان از جمله فرشتگان نيست. و جز اين نيست كه فرشتگان، به سجده كردن از براى آدم عليه السلام مأمور شدند، بعد از آن، شيطان گفت كه: من سجده نمى‏كنم. پس شيطان را چه مى‏شود كه عاصى و نافرمان باشد، در هنگامى كه سجده نكرد، و حال آنكه او از جمله فرشتگان نبود؟ جميل مى‏گويد كه: پس من و او بر امام جعفر صادق عليه السلام داخل شديم. جميل مى‏گويد: به خدا سوگند كه طيّار در باب اين مسئله، نيكويى به جا آورد، و به وضع خوشى سؤال كرد. عرض كرد كه: فداى تو گردم! مرا خبر ده از آنچه خداى عز و جل مؤمنان را به سوى آن خوانده، از قول آن جناب: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا» «۱»؛ يعنى: «اى آن كسانى كه گرويده‏ايد، و به آنچه بايد، ايمان آورده‏ايد!» آيا منافقان، با ايشان در آن داخل‏اند؟ فرمود: «آرى، و گمراهان، و هر كه به دعوت ظاهره اقرار كرده نيز، در آن داخل‏اند. و شيطان، از كسانى بود كه به دعوت ظاهره، با ايشان اقرار كرده بود». __________________________________________________

(۱). بقره، ۱۰۴.