روایت:من لايحضره الفقيه جلد ۴ ش ۵۳۷

آدرس: من لا يحضره الفقيه، جلد ۴، كِتَابُ الْوَصِيَّة

روي عاصم بن حميد عن محمد بن قيس عن ابي جعفر ع قال :

قَضَى‏ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ ع‏ فِي مُكَاتَبٍ كَانَتْ تَحْتَهُ اِمْرَأَةٌ حُرَّةٌ فَأَوْصَتْ لَهُ عِنْدَ مَوْتِهَا بِوَصِيَّةٍ فَقَالَ أَهْلُ اَلْمِيرَاثِ لاَ تَجُوزُ وَصِيَّتُهَا لَهُ إِنَّهُ مُكَاتَبٌ لَمْ يُعْتَقْ فَقَضَى ع أَنَّهُ يَرِثُ بِحِسَابِ مَا أُعْتِقَ مِنْهُ وَ يَجُوزُ لَهُ مِنَ اَلْوَصِيَّةِ بِحِسَابِ مَا أُعْتِقَ مِنْهُ وَ قَضَى ع فِي مُكَاتَبٍ أُوصِيَ لَهُ بِوَصِيَّةٍ وَ قَدْ قَضَى نِصْفَ مَا عَلَيْهِ فَأَجَازَ لَهُ نِصْفَ اَلْوَصِيَّةِ وَ قَضَى فِي مُكَاتَبٍ قَضَى رُبُعَ مَا عَلَيْهِ فَأُوصِيَ لَهُ بِوَصِيَّةٍ فَأَجَازَ لَهُ رُبُعَ اَلْوَصِيَّةِ وَ قَالَ ع فِي رَجُلٍ أَوْصَى لِمُكَاتَبَتِهِ وَ قَدْ قَضَتْ سُدُسَ مَا كَانَ عَلَيْهَا فَأَجَازَ لَهَا بِحِسَابِ مَا أُعْتِقَ مِنْهَا

ترجمه

‏محمد جواد غفارى, من لا يحضره الفقيه - جلد ۶ - ترجمه على اكبر و محمد جواد غفارى و صدر بلاغى, ۶۵

عاصم بن حميد، از محمد بن قيس، از امام ابو جعفر عليه السّلام روايت كرده است كه فرمود: امير المؤمنين عليه السّلام در باره مكاتبى كه زنى آزاد در حباله نكاح داشت- و آن زن بهنگام مرگ بنفع او وصيّت كرد، پس اهل ميراث گفتند: وصيّت آن زن براى او جايز نيست، زيرا كه او مكاتبى است كه هنوز آزاد نشده است،- حكم فرمود كه بنسبت بخشى از وى كه آزاد شده است ارث ميبرد، و بهمين نسبت وصيّت براى او جايز است، و نيز امام عليه السّلام در باره مكاتبى كه‏ بنفع او وصيّتى انجام گرفته در حالى كه نصف آنچه را بر ذمّه داشته پرداخته است، حكم فرمود، و نصف وصيّت را براى او جايز شمرد، و در باره مكاتبى كه ربع دين خود را پرداخته است قضاوت فرمود، و ربع وصيّت را براى او جايز دانست، و در باره مردى كه براى كنيز مكاتب خود وصيّت كند، در حالى كه او سدس دين خود را أداء كرده باشد بنسبت آنچه كه از او آزاد شده باشد جايز شمرد.