القمر ٢٤
ترجمه
| القمر ٢٣ | آیه ٢٤ | القمر ٢٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«بَشَراً واحِداً»: انسان تنها و بی‌قوم و عشیره و از عامه مردم، نه از خاندان بزرگ و قبیله سترگ. یک فرد. ما همه از یک فرد ضعیف پیروی کنیم؟! «سُعُرٍ»: دیوانگی. (مسعور) به معنی مجنون، از این واژه است.
تفسیر
- آيات ۹ - ۴۲، سوره قمر
- وجه تكرار تكذيب در آيه : ((كذبت قلبهم قوم نوح فكذبوا عبدنا...))
- بيان چگونگى و فور آب بر سراسر زمين پس از نفرين نوح عليه السلام
- توضيحى درباره اين كه راجع به كشتى نوح (عليه السلام ) فرمود: ((و لقد تركناهاآية ...))
- معناى ((ذكر)) و مقصود از تيسير قرآن براى آن ذكر
- بيان كيفيت عذاب قوم عاد
- ۱ سعادت و نحوست ايام (از نظر عقل ، قرآن و سنت )
- سعادت و نحوست در آيات قرآن كريم
- سعادت و نحوست در احاديث و روايات
- نمونه اى از احاديث ائمه اطهار عليه السلام كه دلالت بر عدم نحوست ذاتى زمان مى كند
- رواج عقيده به سعادت و نحوست ايام در بين اهل سنت وحمل روايات وارده از طرق شيعه در اين باره بر تقيه
- ۲ سعادت و نحوست كواكب (از نظر عقل و شرع )
- اقوال منجمين درباره ارتباط كواكب با حوادث زمينى
- اقسام رواياتى كه در اين باره وارد شده اند
- حمل آن دسته روايات كه بر سعد و نحس بودن بعضى كواكب دلالت دارند بر تقيه ووجوهى ديگر در اين باره
- ۳ تفال خوب و بد
- بيان اينكه تاءثير تفال و تطير مربوط به حالت نفسانى كسى است كهتفال و تطير مى كند
- نهى از فال بد زدن و توصيه توكل بر خدا در موارد تطير
- بحث از ساير امورى كه در نظر عامه مردم شوم و نحس است
- مقصود از تكذيب قوم ثمود به ((نذر))
- ناقه صالح و آزمايش الهى قوم ثمود
- سرگذشت قوم لوط عذابى كه دامنگيرشان شد
- (چند روايت در ذيل برخى آيات گذشته )
نکات آیه
۱ - بشر بودن صالح پیامبر(ع)، بهانه قوم ثمود، براى تکذیب رسالت آن حضرت (فقالوا أبشرًا منّا وحدًا نتّبعه)
۲ - رسالت الهى، مرتبتى غیر قابل دستیابى براى بشر در دیدگاه قوم ثمود (فقالوا أبشرًا منّا وحدًا نتّبعه) برداشت یاد شده در صورتى است که گفتار قوم ثمود و انکار آنان، صرفاً جنبه بهانه جویى نداشته; بلکه ریشه در باورهاى آنان داشته باشد.
۳ - قوم ثمود، هرگونه امتیاز صالح(ع)، بر ایشان را منکر بودند. (فقالوا أبشرًا منّا وحدًا نتّبعه) برداشت بالا در صورتى است که تعبیر «منّا» نه براى بیان هم خونى و نژادى; بلکه در مقام تأکید بشر بودن و معمولى بودن و امتیاز نداشتن باشد، مضافاً بر این که قید «واحداً» نیز مى تواند تأکید دوباره اى بر عدم امتیاز باشد.
۴ - صالح پیامبر(ع)، برخاسته از میان قوم ثمود و داراى پیوند نژادى با آنان (فقالوا أبشرًا منّا وحدًا) احتمال دارد تعبیر «منّا»، نظر به هم خونى و پیوند قومى و نژادى داشته باشد. برداشت یاد شده بر پایه این احتمال است.
۵ - صالح پیامبر(ع)، فاقد پایگاه اجتماعى از نظر قوم ثمود (فقالوا أبشرًا منّا وحدًا) برداشت یاد شده بدان احتمال است که تعبیر «واحداً»، نظر به عدم برخوردارى صالح(ع) از عِدّه و عُدّه و قدرت اجتماعى، داشته باشد.
۶ - مکانت و شوکت اجتماعى، از بالاترین ملاک هاى ارزشى در نظر قوم ثمود (فقالوا أبشرًا منّا وحدًا نتّبعه) در صورتى که تعبیر «واحداً» بیانگر عدم برخوردارى صالح(ع) از قدرت، شوکت و اشرافیت باشد; مى توان استفاده کرد که قوم ثمود، انتظار داشتند که پیامبر از میان اشراف جامعه، انتخاب شود.
۷ - پیروى از بشرى معمولى و فاقد موقعیت اجتماعى، گمراهى و جنون در نظر قوم ثمود (إنّا إذًا لفى ضلل و سعر) واژه «إذًا» ضلالت و جنون را مترتب بر تبعیت از «بشراً منّا واحداً» ساخته است. گفتنى است در صورتى که «واحداً» اشاره به تنهایى و بى یاورى صالح(ع) داشته باشد، مطلب بالا استفاده مى شود.
۸ - پذیرش ادعاى نبوت از یک انسان، گمراهى و جنون در نظر قوم ثمود (فقالوا أبشرًا منّا وحدًا نتّبعه إنّا إذًا لفى ضلل و سعر) در صورتى که «أبشراً منّا واحداً» در مقام نفى شایستگى بشر براى نبوت باشد، از ارتباط «إذًا لفى...» با جمله قبلى مطلب بالا استفاده مى شود.
۹ - قبول پیامبرى صالح(ع)، مایه تیره بختى در نگاه قوم ثمود (إنّا إذًا لفى ... سعر) در صورتى که «سعر» جمع «سعیر» (آتش افروخته) باشد، مراد از آن در آیه شریفه، گرفتار شدن در آتش حسرت و تیره بختى خواهد بود.
۱۰ - قوم ثمود، مدعى ارزش خواهى و سعادت جویى، در تکذیب پیامبرى صالح(ع) (إنّا إذًا لفى ضلل و سعر) قوم ثمود با گفتن «إنّا إذًا...»، در حقیقت مدعى بودند که ما اکنون در گمراهى و شقاوت نیستیم و چنانچه از صالح(ع) پیروى کنیم، گمراه و تیره بخت خواهیم شد و ما گمراهى و تیره بختى را براى خویش نمى پسندیم.
موضوعات مرتبط
- انسان: آثار پیروى از انسان ها ۷
- ایمان: آثار ایمان به صالح(ع) ۹
- جنون: موارد جنون ۷، ۸
- سعادت: عوامل سعادت ۱۰
- شقاوت: عوامل شقاوت ۹
- صالح(ع): آثار بشر بودن صالح(ع) ۱; تکذیب برترى صالح(ع) ۳; خاستگاه صالح(ع)۴; زمینه تکذیب صالح(ع) ۱; صالح(ع) و قوم ثمود ۴; فلسفه تکذیب صالح(ع) ۱۰; موقعیت اجتماعى صالح(ع) ۵; نژاد صالح(ع) ۴
- قوم ثمود: ارزشها در قوم ثمود ۶; بهانه جویى قوم ثمود ۱; بینش قوم ثمود ۲، ۵، ۶، ۷، ۸، ۹، ۱۰; تفکر طبقاتى قوم ثمود ۶; سعادت طلبى قوم ثمود ۱۰; قوم ثمود و صالح(ع) ۳; قوم ثمود و نبوت انسان ۲
- گمراهى: موارد گمراهى ۷، ۸
- موقعیت اجتماعى: ارزش موقعیت اجتماعى ۶
- نبوت: اهمیت نبوت ۲; ملاک نبوت ۲
