غافر ١١
ترجمه
| غافر ١٠ | آیه ١١ | غافر ١٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَمَتَّنَا اثْنَتَیْنِ»: دو بار ما را میرانده‌ای. مراد از میراندن اوّل، آفرینش خاک بی‌جان انسان از عدم محض است (نگا: بقره / )، و مراد از میراندن دوم، مرگ بعد از پایان عمر است. «أَحْیَیْتَنَا اثْنَتَیْنِ»: دو بار ما را زندگی بخشیده‌ای. مراد از حیات دوم، زنده گرداندن اموات پس از پایان جهان و سر بر آوردن از گورها به هنگام رستاخیز است. اشاره دوزخیان به دو بار میراندن و زنده گرداندن شاید بدین خاطر باشد که می‌خواهند بگویند، ای خداوندی که مالک مرگ و حیاتی! توانائیِ این را داری که دو ممات و دو حیات را برای ما تبدیل به سه ممات و سه حیات کنی و ما را بازگردانی تا در مقام جبران برآئیم.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
کَيْفَ تَکْفُرُونَ بِاللَّهِ وَ... (۴) وَ هُوَ الَّذِي أَحْيَاکُمْ ثُمَ... (۳) لَعَلِّي أَعْمَلُ صَالِحاً فِيمَا... (۱) رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْهَا فَإِنْ... (۲) کَيْفَ تَکْفُرُونَ بِاللَّهِ وَ... (۲) وَ لَوْ تَرَى إِذْ وُقِفُوا عَلَى... (۲) رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْهَا فَإِنْ... (۲) وَ لَوْ تَرَى إِذِ الْمُجْرِمُونَ... (۱) وَ هُمْ يَصْطَرِخُونَ فِيهَا رَبَّنَا... (۲)
وَ هُمْ يَصْطَرِخُونَ فِيهَا رَبَّنَا... (۲) بَلْ بَدَا لَهُمْ مَا کَانُوا... (۰) قَالَ اخْسَئُوا فِيهَا وَ لاَ... (۱)
تفسیر
- آيات ۷ - ۱۲ سوره مؤ من
- حاملان عرش چه كسانى هستند
- توضيح استفغار و دعاى ملائكه حامل عرش و پيرامونيان عرش براى مؤ منان و پدران وهمسران و فرزندان ايشان
- مراد از سيئات در دعاى ملائكه براى تائبين و صالحين : وقهم السيئات ...
- دو نكته كه از دعاى ملائكه استفاده مى شود
- توضيحى در مورد عدم منافات درخواست مغفرت و بهشت براى تائبين و مؤ منين ، با اينكهبر خدا واجبست تائبين و مؤ منين را ببخشد و مؤ منان راداخل بهشت كند
- حكايت اعتراف بى حاصل كفار دوزخى به يقينشان به معاد و اقرارشان به گناهانشان ،براى نجات يافتن از عذاب
- مراد از دو اماته و دو احياء در سخن كفار در جهنم : ربنا امتنا اثنتين و احييتنا اثنتين ... و وجوهمختلف در اين باره
نکات آیه
۱ - اعتراف کافران در قیامت، به دو بار مردن و دو بار زنده شدن خود با قدرت الهى (قالوا ربّنا أمتّنا اثنتین و أحییتنا اثنتین)
۲ - انسان، از آغاز آفرینش خود تا روز قیامت، برخوردار از دو مرگ و دو حیات (قالوا ربّنا أمتّنا اثنتین و أحییتنا اثنتین)
۳ - وجود عالم برزخ (عالم پس از دنیا و پیش از برپایى قیامت) و زنده شدن و مردن انسان ها در آن عالم * (قالوا ربّنا أمتّنا اثنتین و أحییتنا اثنتین) در این که مقصود از دو مردن و دو زنده شدن چیست؟ میان مفسران چند دیدگاه وجود دارد: مهم ترین آنها، دو نظریه است: ۱- زنده شدن در عالم برزخ و قیامت و مردن در دنیا و عالم برزخ; ۲- مرگ در آغاز تکوین انسان، پیش از دمیده شدن روح در وجود وى و مردن در پایان عمر و زنده شدن با دمیدن روح در انسان و زنده شدن در قیامت. این حقیقت در سوره «بقره» چنین یاد شده است: «و کنتم أمواتاً فأحیاکم ثمّ یمیتکم ثمّ یحییکم ثمّ إلیه ترجعون». برداشت یاد شده مبتنى بر دیدگاه نخست است.
۴ - مرگ و حیات، به قدرت خدا است. (ربّنا أمتّنا اثنتین و أحییتنا اثنتین)
۵ - انکار قدرت خداوند بر حیات مجدد انسان ها و برپایى قیامت از سوى کافران (قالوا ربّنا أمتّنا اثنتین و أحییتنا اثنتین فاعترفنا بذنوبنا) اعتراف کافران در روز قیامت به دو بار مردن و زنده شدن و نیز گنه کار بودن شان، نشانگر آن است که آنان در دنیا منکر توانایى خداوند بر احیاى مجدد انسان ها بودند. از این رو به خطاکار بودن شان اعتراف مى کنند.
۶ - اعتراف کافران لجوج و حق ناپذیر در قیامت به ربوبیت خداوند (قالوا ربّنا)
۷ - اعتراف کافران حق ناپذیر در قیامت، به گناهان خود پس از مشاهده قدرت الهى در آخرت (فاعترفنا بذنوبنا فهل إلى خروج من سبیل)
۸ - درخواست عاجزانه کافران و مشرکان، از خداوند براى رهایى خود از عذاب (فهل إلى خروج من سبیل)
۹ - در قیامت هیچ راه و روزنه نجات از عذاب الهى، براى کافران نخواهد بود. (فهل إلى خروج من سبیل) تنکیر «خروج» و «سبیل» براى نوعیت است; یعنى، کافران از تمامى راه هاى خروج و وسایل رهایى محروم اند.
۱۰ - یأس و ناامیدى شدید کافران حق ناپذیر، از نجات خویش از عذاب الهى (فهل إلى خروج من سبیل) مفسران بر این باوراند که چنین سخنى، از زبان کسانى صادر مى شود که یأس و ناامیدى بر وجود آنان چیره شده باشد.
موضوعات مرتبط
- اقرار: اقرار به تعدد حیات ۱; اقرار به تعدد مرگ ۱; اقرار به ربوبیت خدا ۶; اقرار به گناه ۷
- انسان: انسان ها در عالم برزخ ۳; تجدید حیات انسان ۵; تعداد زندگى انسان ۲; تعداد مرگ انسان ۲
- حق: یأس حق ناپذیران ۱۰
- حیات: حیات برزخى ۳; منشأ حیات ۱، ۴
- خدا: آثار قدرت خدا ۷; درخواست از خدا ۸; مکذبان قدرت خدا ۵; نقش قدرت خدا ۱، ۴
- خود: اقرار علیه خود ۷
- عذاب: درخواست نجات از عذاب ۸
- قیامت: مکذبان قیامت ۵
- کافران: اقرار اخروى کافران ۱، ۶، ۷; تجدید حیات کافران ۱; تجدید مرگ کافران ۱; حتمیت عذاب اخروى کافران ۹، ۱۰; درخواست کافران ۸; عذاب کافران ۱۰; یأس کافران ۱۰
- مرگ: مرگ در عالم برزخ ۳; منشأ مرگ ۱، ۴
- مشرکان: درخواست مشرکان ۸
