البقرة ١٤
ترجمه
| البقرة ١٣ | آیه ١٤ | البقرة ١٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«لَقُوا»: برخورد کردند. ملاقات نمودند. «خَلَوْا»: خلوت کردند. به خلوت نشستند. اجتماع کردند. «إلی»: با. «شَیَاطِینِهِمْ»: با اهریمنان خود. مراد از شیاطین، دوستان کفرپیشه و رؤسای شیطان صفت ایشان است. «مُسْتَهْزِءُونَ»: مسخره‌کنندگان. بازیچه قراردهندگان.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
نکات آیه
۱ - منافقان، به هنگام حضورشان در میان مؤمنان، تظاهر به ایمان کرده و خود را مسلمان جلوه مى دهند. (و إذا لقوا الذین ءامنوا قالوا ءامنا)
۲ - منافقان عصر بعثت، متشکل از دو گروه: سردمداران نفاق و پیروان آنان (و إذا لقوا الذین ءامنوا قالوا ءامنا و إذا خلوا إلى شیطینهم) مراد از «شیاطینهم» رؤسا و سردمداران اهل نفاق است، و یاد کردن از آنان به عنوان شیطان، بیانگر این است که آنان صحنه گردان و خط دهنده مى باشند. قابل ذکر است که منافق بودن رؤساى نفاق، به صورت احتمال مطرح است.
۳ - منافقان صدر اسلام، داراى جلسات سرى با رؤساى خویش براى طرح توطئه علیه اسلام و مسلمین (و إذا خلوا إلى شیطینهم) «خلأ به و إلیه» به معناى با او خلوت کرده است. برخى گفته اند: خلأ آن گاه که به «الى» متعدّى شود متضمن معناى رفتن نیز مى باشد. بر این مبنا «و إذا خلوا ...»; یعنى: «و اذا ذهبوا الى شیاطینهم خالین بهم; آن گاه که به سوى رؤساى خود روند و با آنان خلوت کنند.»
۴ - سردمداران نفاق، توطئه گرانى شرور و شیطان گونه اند. (و إذا خلوا إلى شیطینهم)
۵ - منافقان صدر اسلام، به هنگام حضور در محفل سردمدارانشان، بر همگامى و هم مسلکى خویش با آنان (کفر به اسلام) تأکید مى کردند. (و إذا خلوا إلى شیطینهم قالوا إنّا معکم)
۶ - استهزاى مسلمانان و به تمسخر گرفتن جامعه ایمانى، هدف منافقان در تظاهر به اسلام (قالوا ءامنا ... إنما نحن مستهزءون)
۷ - صحنه گردانان نفاق در عصر بعثت، نگران تمایل پیروانشان به اسلام بودند. (قالوا إنّا معکم إنما نحن مستهزءون) حصر در جمله «إنما ...» حصر اضافى و از نوع «حصر قلب» است. کاربرد این گونه حصر در موردى است که گوینده در صدد بر طرف کردن توهمى باشد که مخاطب به آن مى اندیشد. این توهم در جمله «إنما نحن ...» گرایش منافقان پیرو، به اسلام است.
۸ - اعمال و رفتار اسلام گونه منافقان، هرگز برخاسته از کمترین گرایش آنان به دین نیست. (قالوا إنّا معکم إنما نحن مستهزءون) حصر در جمله «إنما نحن ...» گویاى برداشت فوق است; یعنى: کارهاى ما در رابطه با ایمان و مؤمنان جز استهزاء، چیزى دیگرى نیست.
۹ - «روى عن ابى جعفر (ع) (فى قوله «شیاطینهم») انهم کهانهم;(۱) از امام باقر (ع) روایت شده که: مراد از «شیاطینهم» در آیه شریفه، کاهنان یهود است».
۱- . تبیان شیخ طوسى، ج ۱، ص ۷۹; مجمع البیان، ج ۱، ص ۱۴۰.
موضوعات مرتبط
- اسلام: توطئه علیه اسلام ۳
- جامعه دینى: استهزاى جامعه دینى ۶
- مسلمانان: استهزاى مسلمانان ۶; توطئه علیه مسلمانان ۳
- منافقان: استهزاهاى منافقان ۶; تشکّل منافقان ۳; تظاهر منافقان به اسلام ۱، ۶، ۸; توطئه رهبران منافقان ۴; توطئه منافقان ۳; جرایم منافقان ۳; رهبران منافقان ۲; شرارت رهبران منافقان ۴ ; شیاطین منافقان ۹; شیطنت رهبران منافقان ۴; کاهنان منافقان ۹; کفر منافقان ۵; منافقان پیرو ۲; منافقان صدر اسلام ۲، ۳، ۵، ۷; منافقان و مؤمنان ۱; نفاق منافقان ۱; نگرانى رهبران منافقان ۷
