القصص ٢
ترجمه
| القصص ١ | آیه ٢ | القصص ٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«تِلْکَ»: این آیات قرآنی. «الْمُبِینِ»: آشکار. آشکار کننده (نگا: مائده / ، یوسف / حجر / . یعنی قرآن مجید با محتوای روشنش، حق را از باطل و راه را از بیراهه نمودار می‌سازد و روشنگر راه سعادت انسانها می‌باشد.
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۴، سوره قصص
- غرض و مفاد سوره قصص : وعده جميل به مؤ منين با ذكر داستان موسى (عليه السلام ) وفرعون
- از داستان موسى (ع ) و فرعون مؤ منين بايد درس بگيرند
- وصف كارهاى فرعون و محيطى كه موسى (عليه السلام ) در آن زاده شد
- معناى آيه : ((و نريد ان نمن على الذين استضعفوا فى الارض ...))
- الهام به مادر موسى (عليه السلام ): موسى را شير بده و چون بر او ترسيدى ودريايش بيانداز
- معناى ((خاطى ء)) و ((مخطى )) و مقصود از اينكه فرعون و فرعونيان را در گرفتن ازنيل ((خاطئين )) لقب داد
- معناى اينكه فرمود: ((واصبح فؤ اد موسى فادغا...))
- تعقيب و مراقبت خواهر موسى (ع ) او را بدرخواست مادرش
- بازگردانيده شدن موسى (ع ) به دامان مادر به لطف الهى
- بحث روايتى
- روايتى متضمن داستان توليد موسى (عليه السلام ) و به رود انداخته شدن او و...
تفسیر نور (محسن قرائتی)
طسم «1» تِلْكَ آياتُ الْكِتابِ الْمُبِينِ «2»
طا، سين، ميم. اينها آيات كتاب روشنگر است.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
تِلْكَ آياتُ الْكِتابِ الْمُبِينِ «2»
تِلْكَ آياتُ الْكِتابِ الْمُبِينِ: اين سوره يا اين آيات آيتهاى كتاب روشن است يا مبين كفر از ايمان و حق از باطل و هدايت از ضلالت باشد.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
طسم «1» تِلْكَ آياتُ الْكِتابِ الْمُبِينِ «2» نَتْلُوا عَلَيْكَ مِنْ نَبَإِ مُوسى وَ فِرْعَوْنَ بِالْحَقِّ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ «3» إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلا فِي الْأَرْضِ وَ جَعَلَ أَهْلَها شِيَعاً يَسْتَضْعِفُ طائِفَةً مِنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْناءَهُمْ وَ يَسْتَحْيِي نِساءَهُمْ إِنَّهُ كانَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ «4»
وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِينَ «5» وَ نُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَ نُرِيَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ جُنُودَهُما مِنْهُمْ ما كانُوا يَحْذَرُونَ «6»
ترجمه
اين آيتهاى كتاب آشكار كننده است
ميخوانيم بر تو از خبر موسى و فرعون بدرستى و راستى براى گروهى كه ميگروند
همانا فرعون برترى جست در زمين و قرار داد اهل آنرا گروه گروه ناتوان ميساخت جمعى از آنها را ميكشت پسرانشان را و زنده ميگذاشت زنانشان را همانا او بود از تباهكاران
و ميخواستيم منّت بگذاريم بر آنان كه ناتوان كرده شده بودند در زمين و بگردانيمشان پيشوايان و بگردانيمشان وارثان
و متمكّن كنيم مر ايشانرا در زمين و بنمايانيم فرعون و هامان و لشگريان آن دو را از ايشان آنچه را بودند كه بيم ميداشتند.
تفسير
شرح طسم در سور سابقه گذشت و اين سوره مشتمل بر آياتى است از قرآن كه كتابى واضح و آشكار كننده حقايق است ميخوانيم بر تو اى پيغمبر خاتم بعضى از حكايت موسى و فرعون عصر او را بحق و حقيقت و تحقيق براى انتفاع و تنبّه و تذكر گروهى كه ايمان ميآورند نه معاندين و جاحدين كه از آن بهره‌مند نخواهند شد همانا فرعون علوّ و برترى جست و سركشى نمود از
جلد 4 صفحه 172
اوامر الهى در زمين مصر و قرار داد اهل آنرا فرقه فرقه و عدالت اجتماعى را رعايت ننمود بعضى را كه قبطى بودند تقويت كرد و بعضى را كه سبطى بودند تضعيف نمود و آنها بنى اسرائيل بودند اسباط حضرت يعقوب كه پسران ايشانرا سر ميبريد و زنانشان را استخدام مينمود و از مفسدين معروف در عالم بود او ميخواست آنها ذليل باشند ولى ما ميخواستيم كه منّت نهيم بر آنانكه او ضعيفشان كرده بود در زمين و قرار دهيم ايشانرا پيشوايان و پادشاهان و وارثان تاج و تخت و ملك و مال قبطيان كه او تقويت ميكرد آنها را و ميخواستيم كه متمكّن و مقتدر و آماده و مهيّا كنيم براى بنى اسرائيل وسائل عزت و عظمت را در زمين و ارائه دهيم بفرعون و هامان و قبطيان از ضرب دست بنى اسرائيل زوال ملك و مال و عزت و عظمت آنها را كه از آن ميترسيدند و مرتكب جرم و جنايت مى‌شدند چون كاهنى بفرعون گفته بود از بنى اسرائيل پسرى متولد ميشود كه سلطنت تو بدست او زوال خواهد يافت و آن احمق تصور ميكرد بتدبير ميتواند از تقدير جلوگيرى نمايد و بعضى يرى بياء و رفع اسماء ثلاثه بعد از آن قرائت نموده‌اند و در روايات متعدّده از اهل بيت عصمت و طهارت منّت و تفضّل الهى بر كسانيكه ضعيف كرده شدند در زمين با قضاياى ظهور حضرت حجت و رجعت ائمه اطهار و غلبه ايشان بر دشمنان تطبيق شده و قمى ره فرموده خداوند خبر داده به پيغمبر خود از مصائب حضرت موسى براى تسليت خاطر آنحضرت از مصائب وارده بر او در اهل بيتش از امّت و بشارت داده كه خداوند بعدا تفضل خواهد فرمود برايشان و وارث زمين و پيشوايان اين امت قرار خواهد داد ايشانرا در رجعت بدنيا با دشمنانشان تا بسزاى ظلم و تعدّى خودشان برسند بدست ايشان و دوستانشان و اللّه اعلم و مؤيد اين روايات آنستكه از پيغمبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم بصحت پيوسته كه آنچه در بنى اسرائيل واقع شده بدون كم و زياد در اين امت بوقوع خواهد پيوست و در جوامع از امام سجاد عليه السّلام نقل نموده كه قسم بخداوندى كه محمد صلّى اللّه عليه و اله و سلّم را مبعوث فرمود بحق كه بشير و نذير باشد همانا خوبان ما اهل بيت و شيعيان ايشان بمنزله موسى عليه السّلام و شيعيان اويند و همانا دشمنان ما و شيعيان آنها بمنزله فرعون و شيعيان اويند.
جلد 4 صفحه 173
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
تِلك‌َ آياتُ الكِتاب‌ِ المُبِين‌ِ «2»
اينکه آياتي که در اينکه سوره مباركه است آيات قرآن مجيد است که قرآن كتاب مبين است و گذشت که يكي از اسماء قرآن در بسياري از سور قرآني كتاب است مثل «ذلِك‌َ الكِتاب‌ُ» اول بقره و كتاب مبين مثل همين آيه.
تلك اشاره بآيات اينکه سوره مباركه قصص است و قصص جمع قصه است و مراد قضاياي موسي است و قوم موسي که مبعوث بر آنها شده از فرعونيان و بني اسرائيل و در اينکه سوره مباركه فقط اكتفاء بقضاياي موسي فرمود دون ساير انبياء از نوح و هود و صالح و ابراهيم و لوط که در بسياري از سور بيان شد.
آيات يعني بعض آيات قرآنيست و الا آيات قرآن بسيار است از اول قرآن تا آخر آن يك قسمتش در اينکه سوره بيان شده.
الكتاب الف و لام عهد است و مراد قرآن است که اينکه قرآن متصف بصفة:
المبين است که مبين احوال انبياء و مواعظ و نصايح و احكام و عقايد است.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 2)- و شاید به همین دلیل بلا فاصله بعد از این حروف مقطعه سخن از عظمت قرآن به میان آورده، می‌گوید: «این (آیات با عظمت) آیات کتاب مبین (قرآن) است» (تِلْکَ آیاتُ الْکِتابِ الْمُبِینِ). کتابی که هم خود روشن است و هم روشنگر راه سعادت انسانها.
ج3، ص445
نکات آیه
۱ - آیات قرآن، برخوردار از عظمت و مرتبتى والا در پیشگاه خداوند (تلک ءایت الکتب المبین) به کارگیرى «تلک» (وضع شده براى بعید) براى اشاره به آیاتى که پیش رو داریم، بیانگر مطلب یاد شده است.
۲ - سوره هاى قرآن، داراى ساختارى بندبند به نام «آیه» (تلک ءایت الکتب)
۳ - قرآن، کتابى روشن و قابل فهم براى همگان (الکتب المبین) «مبین» به معناى «روشن» و نیز «روشنگر» است برداشت یاد شده براساس معناى اول است. گفتنى است که در آیه بالا بیان نشده است که این کتاب براى چه کسانى روشن است و این نشان مى دهد که فهم قرآن، اختصاص به دسته اى خاص ندارد; بلکه همگان مى توانند آن را بفهمند و از آن بهره گیرند.
۴ - قرآن، کتابى روشنگر (الکتب المبین)
۵ - تدوین قرآن، پس از نزول هر آیه یا هر سوره آن (الکتب المبین) اطلاق «کتاب» (نوشته) مى تواند از آن جهت باشد که پس از نزول آیات قرآن، مکتوب مى شده و یا توصیه اى است بر این که باید مکتوب شود.
موضوعات مرتبط
- قرآن: آیه بندى قرآن ۲; تاریخ قرآن ۵; جمع قرآن ۵; روشنگرى قرآن ۴; ساختار قرآن ۲; سهولت فهم قرآن ۳; عظمت آیات قرآن ۱; وضوح قرآن ۳; ویژگیهاى قرآن ۲، ۳، ۴
