عَدّا
ریشه کلمه
- عدد (۵۷ بار)
قاموس قرآن
عدّ به معنى شمردن و عدد اسم مصدر است به معنى شمرده. در قاموس گويد: «العدّ: الاحصاء والاسم العدد والعديد». [مريم:94]. يعنى آنها را تا آخر حساب كرده و به طرز مخصوصى شمرده است در «حصا» گفتهايم كه احصاء تمام كردن شمارش است مثل: [ابراهيم:34]. [مريم:84]. يعنى با طرز دقيقى عمرشان و مهلتشان را مىشماريم تا به آخر رسد. تعديد: ذخيره كردن [همزه:2]. «عدّد المال: جعله عدّة للدهر» اعداد: آماده كردن كه نوعى شمردن است [انفال:60]. براى مقابله با دشمنان آنچه بتوانيد نيرو آماده كنيد. [احزاب:35] عُدَّة:(بضّم اول) ذخيره شده و آماده شده «اَلعُدَّةُ ما اَعدَدتَهُ لِحَوادِثِ الدَّهرِ مِنَ المالِ وَ السِّلاحِ» [توبه:46]. اگر خروج به جنگ اراده مىكردند حتماً براى آن وسيله آماده شده فراهم مىكردند. عِدَّة: (بكسر اول) شىء معدود است: «اَلعِدَّةُ هِىَ الشَّىءُ المَعدُود» [بقره:184]. هر كه از شما مريض باشد براى اوست معدودى از روزهاى ديگر. گاهى به معنى عدد است مثل [توبه:36]. عدّه زن مطلقه مدت معدود است كه بايد در آن از ازدواج خوددارى كند.[طلاق:1]. * [كهف:11]. عدد ظاهراً بمعنى معدود است و شايد تقدير آن «ذات عدد» باشد. * [مؤمنون:113]. گفتهاند: مراد از عادّين ملائكه حسابگر اعمال يا حسابگر اعمار يا هر كه قدرت حساب دارد، است. * [بقره:203]. آيه در بيان اعمال حجّ است مراد از ايّام معدودات ايّام تشريق است يعنى روز 11 و12 و 13 ذوالحجة، و مراد از ذكر خدا تكبيرات مخصوصى است كه بعد از پانزده نماز خوانده مىشود براى كسانيكه در «منى» هستند و بعد از ده نماز براى ديگران در تفسير عياشى چند روايت نقل شده كه ايّام معدودات ايام تشريق و ذكر عبارت است از تكبير بعد از نماز. تكبير آن روزها به نقل مجمع بدين قرار است «اَللَّه اَكبَرُ. اَللَّه اَكبَرُ. لا الهَ اَلا اللَّهُ وَ اَللَّه اَكبَرُ. وَللَّهِ الحَمدُ. اَللَّه اَكبَرُ عَلى ماهَدانا. وَالحَمدُللَّهِ عَلى ما اَولانا وَ اَللَّه اَكبَرُ على ما رَزَقَنا مِن بَهيمَةِ الاَنعامِ». * [آل عمران:24]. اين ادّعاى يهود است راجع به عذاب آخرت و مرادشان كم بودن مدت آن است به قولى مراد از ايام معدودات چهل روز است به قدر مدّت عبادت گوساله و بقولى مدت آن هفت روز بود و همان هفت روز مراد است و از جبائى نقل شده كه: غرض قطع شدن عذاب است يعنى پيوسته در عذاب نخواهيم بود. قول جبائى و هفت روز از قول اول اقواى است كه بنىاسرائيل همه چهل روز مدّت ميعاد موسى را عبادت گوساله نكردند بلكه بعد از گذشتن يك ماه آن زمزمه پيدا شد والله العالم.
