حَرِيص
«حرص» در لغت، به معناى شدت علاقه به چیزى است، و جالب این که در سوره «توبه»، به طور مطلق مى گوید: «حریص بر شما است»، نه سخنى از هدایت به میان مى آورد و نه از چیز دیگر. اشاره به این که به هر گونه خیر و سعادت شما، و به هر گونه پیشرفت و ترقى و خوشبختیتان عشق مىورزد (و به اصطلاح، حذف متعلق دلیل بر عموم است).
ریشه کلمه
- حرص (۵ بار)
قاموس قرآن
علاقه شديد. (مفردات) [توبه:128] رنج بردنتان بر او سخت است و بر شما شديداً علاقمند است [نساء:129] هرگز نمىتوانيد ميان زنان عدالت كنيد هر چند به شدّت بخواهيد. در تفسير عيّاشى از هشام بن سالم از امام صادق عليه السلام نقل است كه فرمود: آن در محبّت است يعنى نمىتوانيد زنان را يكسان دوست بداريد و اين طبيعى است انسان نمىتواند به دو زن مثلا يك اندازه محبّت داشته باشد ذيل آيه نيز آن را تأييد مىكند و مىگويد: پس از يكى به تمام معنى ميل نكنيد تا او را بلا تكليف بگذاريد. و اگر مراد علّت ظاهرى و شرعى باشد نتيجهاش اين مىشودكه بيشتر از يك زن گرفتن جايز نيست [نساء:3] حال آنكه صدر آيه تا چهار زن را مجاز مىداند «مَثْنى وَ ثُلثَ وَ رُباعَ»حرص به دنيا از صفات مذموم و سبب هلاكت است و اخبار درباره آن فراوان مىباشند.
