الْمَلَإ
«مَلاَ» معمولاً به جمعیتى گفته مى شود که عقیده واحدى براى خود انتخاب کرده اند و اجتماع و شکوه ظاهرى آنها چشم ها را پر مى کند; زیرا مادّه اصلى این لغت به معناى «پر کردن» است، و در قرآن مجید این تعبیر بیشتر در مورد جمعیت هاى خودخواه و خودکامه اى که ظاهرى آراسته، و باطنى آلوده دارند، و صحنه هاى مختلف اجتماع را با وجود خود پر مى کنند، اطلاق شده است. و معمولاً در آیاتى از قبیل آیات مورد بحث (سوره یونس)، به معناى دار و دسته و اطرافیان و مشاوران مى آید.
و اگر مى بینیم تنها سخن از بعثت «موسى»(علیه السلام) به سوى «فرعون» و «مَلأ» به میان آمده، در حالى که «موسى»(علیه السلام)مبعوث به همه فرعونیان و «بنى اسرائیل» بود; به خاطر آن است که: نبض جامعه ها در دست هیئت هاى حاکمه و دارو دسته آنها است، و آنان هستند که امت ها را فاسد مى کنند، بنابراین هر برنامه اصلاحى و انقلابى، اول باید آنها را هدف گیرى کند. در سوره «ص»، «ملأ» اشاره به اشراف و سرشناسان «قریش» است که به سراغ «ابوطالب» رفتند و بعد از بیرون آمدن از آن مجلس، به یکدیگر و یا به پیروان خود مى گفتند: دست از بتها برندارید، و معبودهایتان را محکم بچسبید.
«مَلاَء» اشراف از خود راضى هستند که همه جا مستضعفان را به مسخره مى گیرند، آنها را موجوداتى پست و در خور تحقیر مى پندارند; چرا که زر و زور ندارند، نه تنها آنها را مسخره مى کنند، که افکارشان ـ هر قدر بلند باشد ـ و مکتبشان ـ هر اندازه ریشه دار ـ و اعمالشان ـ هر چند کاملاً حساب شده ـ به پندار آنها در خور تحقیرند، و به همین دلیل، پند و اندرز، هشدار و اعلام خطر در آنها اثر نمى کند، تنها تازیانه هاى عذاب دردناک الهى باید بر پشت آنها نواخته شود.
ریشه کلمه
- مل‌ء (۴۰ بار)
