الْبِرّ
(لَیْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا) «بِرّ» (بر وزن ضِدّ) در اصل، به معناى توسعه است، سپس در معناى نیکى ها، خوبى ها و احسان، به کار رفته است. «بِرّ» (به کسر ب) به معناى «نیکوکارى» است; بعضى گفته اند: فرق بین آن و «خیر» این است که «بِرّ» به معناى «نیکى توأم با توجّه است» در حالى که «خیر» معناى اعمى دارد. «بَرّ» (بر وزن سر) جنبه وصفى دارد و به معناى شخص نیکوکار است، در اصل به معناى وسعت است و لذا صحراهاى وسیع را «برّ» مى گویند; و از آنجا که نیکوکاران روحى وسیع و گسترده دارند این واژه بر آنها اطلاق مى شود و به کارهاى نیک که نتیجه آن گسترده است و به دیگران مى رسد «بِرّ» (به کسر ب) گفته مى شود. این کلمه در سوره «مریم» عطف است بر «مُبارَکاً»، نه به «صلوة و زکاة»، و معناى آن در واقع چنین است: جَعَلَنِى بَرّاً بِوالِدَتِى «مرا نیکوکار نسبت به مادرم قرار داد». «راغب» در «مفردات» مى گوید: «بَرّ» در اصل به معناى خشکى است (در مقابل بحر و دریا) سپس، به کسانى که اعمال نیکشان گسترده و وسیع است، این لفظ اطلاق شده، و از همه شایسته تر براى این نام، ذات پاک خداوند است که نیکى او همه جهانیان را فرا گرفته است.
ریشه کلمه
- برر (۳۲ بار)
