عبس ٦
ترجمه
| عبس ٥ | آیه ٦ | عبس ٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«تَصَدّی»: رو می‌کنی. فعل مضارع است و در اصل (تَتَصَدّی) است.
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۶، سوره عبس
- اشاره به شان نزول اين آيات و غرض سوره كه عبارتست از عتاب هر كس كه ثروتمندان
- خبرى عتاب آميز حاكى از روى گرداندن يك مرد نابينا و عنايت و توجه به توانگران
- اشاره به اينكه قرآن كريم ((تذكره )) است
- مقصود از اينكه درباره قرآن فرمود: ((فى صحف مكرمة ...))
- اشاره به اينكه ملائكه اى مخصوص سفراى وحى و تحت امرجبرئيل متصدى حمل و ابلاغ آن به پيامبران بوده اند
- روايتى حاكى از اعراض پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) از ابن ام مكتوم ونزول آيات : ((عبس و تولى ...))
- بيان اينكه آيات عتاب به روشنى متوجه پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) نيست ونزول آن در مورد روى گرداندن آن حضرت از ام مكتوم از جهات مختلف مخدوش و مردود است
- روايتى ديگر حاكى از نزول آيات عتاب در مورد مردى از بنى اميه
نکات آیه
۱ - کسانى که خود رااز پند و اندرزهاى الهى بى نیاز مى پندارند، شایسته بذل توجّه کامل از سوى ارشادگران و مبلّغان نیستند. (فأنت له تصدّى) متصدى کسى است که با کشیدن سر و سینه خود به بالا، در صدد دیدن چیزى برآید (لسان العرب). این تعبیر حاکى از معطوف داشتن تمام توجّه و عنایت، به سوى همنشین خود است.
۲ - فرد خشمگین از حضور ابن ام مکتوم در مجلس پیامبر(ص)، تمام توجّه خود را معطوف کسى ساخته بود که خود را از فراگیرى آموزه هاى آن مجلس بى نیاز مى دانست. (أمّا من استغنى . فأنت له تصدّى)
۳ - بذل توجّه کامل به ارشاد کسانى که نیازى به تعالیم الهى در خود احساس نمى کنند، روشى ناپسند و مذموم است. (أمّا من استغنى . فأنت له تصدّى) آغاز سخن با ضمیر «أنت» و نیز تقدیم «له» بر «عنه» در جمله هاى «أنت له تصدّى» و «أنت عنه تلهّى» - در آیات بعد - ارشاد کننده را به جهت برخوردش با هر دو نوع مخاطب، نکوهش کرده است.
۴ - حضور پیامبر(ص)، مانع اظهار نظر مسلمانان و پرداختن آنان به ارشاد دیگران نبود. (أمّا من استغنى . فأنت له تصدّى) برداشت بالا، با توجّه به شأن نزول و سیاق آیات استفاده شده است.
۵ - عثمان بن عفان، از حاضران مجلس پیامبر(ص) در ماجراى ابن ام مکتوم و ارشاد کننده کافران مکه در عصر بعثت * (أمّا من استغنى . فأنت له تصدّى) در شأن نزول آیه شریفه از تفسیر قمى نقل شده که فرد مورد نظر از ضمیر خطاب در «أنت له تصدّى»، عثمان بوده است. او در صدد مسلمان ساختن حاضران مجلس - که از چهره هاى برجسته قریش بودند - برآمده بود.
۶ - علاقه شدید برخى از مسلمانان عصر بعثت، به ارشاد کافران سرشناس مکه و مسلمان ساختن آنان (فأنت له تصدّى) براساس شأن نزول این آیات، افراد معروفى از قریش (نظیر ابوجهل) در مجلسى که ابن ام مکتوم وارد شد، حضور داشتند و تعبیر «من استغنى» در مورد آنان نازل شده است.
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۲، ۵
- تبلیغ: روش تبلیغ ۳
- عبدالله بن ام مکتوم: قصه عبدالله بن ام مکتوم ۵; معترض به عبدالله بن ام مکتوم ۲
- عثمان بن عفان: تبلیغ عثمان بن عفان ۵; عثمان بن عفان در مجلس محمد(ص) ۵
- علایق: علاقه به هدایت کافران مکه ۶
- کافران مکه: هدایت کافران مکه ۵
- مبلغان: محدوده مسؤولیت مبلغان ۱
- محمد(ص): هدایت در حضور محمد(ص) ۴
- مسلمانان: علایق مسلمانان صدر اسلام ۶
- موعظه: بى نیازى از موعظه ۲; سرزنش معرضان از موعظه ۱
- هدایت: روش هدایت ۳
