طه ٨٧

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۲۹ آبان ۱۳۹۲، ساعت ۰۶:۴۳ توسط 127.0.0.1 (بحث) (Edited by QRobot)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)


ترجمه

گفتند: «ما به میل و اراده خود از وعده تو تخلّف نکردیم؛ بلکه مقداری از زیورهای قوم را که با خود داشتیم افکندیم!» و سامری اینچنین القا کرد...

|گفتند: ما به اختيار خود وعده‌ى تو را خلاف نكرديم، ولى محموله‌هايى از زيور آلات قوم [فرعون‌] را بر دوش ما نهادند پس آنها را [در كوره‌ى آتش‌] انداختيم و سامرى نيز [آنچه دانست‌] انداخت
گفتند: «ما به اختيار خود با تو خلاف وعده نكرديم، ولى از زينت‌آلات قوم، بارهايى سنگين بر دوش داشتيم و آنها را افكنديم و [خود] سامرى [هم زينت‌آلاتش را] همين گونه بينداخت.
قوم به موسی گفتند: ما به میل و اختیار خود خلاف وعده تو نکردیم و لیکن اسباب تجمل و زینت بسیاری (از فرعونیان) بار دوش ما نهادند و ما آنها را در آتش افکندیم و چنین سامری (فتنه‌انگیز بر ما) القا کرد.
گفتند: ما با اراده خود با وعده تو مخالفت نکردیم، بلکه ما را وادار کردند که بارهایی سنگین از زیور و زینت این قوم را حمل کنیم، پس آنان را [در آتش] انداختیم و به همین صورت سامری هم [آنچه از زیور و زینت داشت] در آتش انداخت.
گفتند: ما به اختيار خويش وعده تو خلاف نكرديم. بارهايى از زينت آن قوم بر دوش داشتيم. آنها را در آتش بيفكنديم. و سامرى نيز بيفكند.
گفتند، در وعده تو به اختیار خود خلاف نکردیم، بلکه از زر و زیور مردم انبوهی برگرفتیم و آنها را [در آتش‌] انداختیم، و سامری چنین راهنمایی کرد
گفتند: ما به اختيار و توان خود وعده تو را خلاف نكرديم، و ليكن بارهايى از پيرايه و زيور آن قوم- قوم فرعون- بر ما نهادند، پس آنها را [در آتش‌] افكنديم و همچنين سامرى [آنچه با خود داشت در آتش‌] افكند
گفتند: ما به اختیار خود از وعده‌ی تو سرپیچی نکرده‌ایم، ولیکن بارهای سنگینی از زیورآلات (طلائیِ) مردمان (قبطی که توسّط زنانمان به بهانه‌ی امانت جهت خودآرائی بدانها در روز عید گرفته شده بود و به همراه داشتیم) بار ما شده بود و (سامری می‌گفت: نحوست این زر و زیورِ حرام است که موسی برنمی‌گردد. این بود که) ما آنها را از خود دور انداختیم و سامری نیز (آنچه با خود داشت) از خود دور افکند.
گفتند: «ما به اختیار خود از وعده‌‌ات تخلف نکردیم، ولی از زینت‌آلات قوم، بارهایی سنگین همواره بر دوشمان نهاده شد. پس آنها را افکندیم. پس سامری (هم زینت‌آلاتش را) همین گونه بیفکند.»
گفتند خلف نکردیم وعده تو را به نیروی خود و لیکن بارشدیم بارهائی را از زیور قوم پس افکندیم آنها را و بدینگونه افکند سامری‌


طه ٨٦ آیه ٨٧ طه ٨٨
سوره : سوره طه
نزول :
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٦
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«مَلْکِ»: اختیار و توانائی. «أَوْزَاراً»: جمع وِزْر است به معنی بارهای سنگین. «زِینَة»: زیورآلات. مراد زر و طلای امانتی است که زنان بنی‌اسرائیل قبل از حرکت از مصر به بهانه فرارسیدن عید خود از قبطیان گرفته بودند. «قَذَفْنَا»: انداختیم. از خود دور کردیم. «فَکَذلِکَ أَلْقَی السَّامِرِیُّ»: سامری هم آنچه داشت دور انداخت. سامری هم آنها را به میان آتش انداخت. این بود که سامری برنامه و طرحی که داشت به مرحله اجرا درآورد.


تفسیر

نکات آیه

۱ - بنى اسرائیل در برابر بازخواست و توبیخ خود از جانب موسى(ع)، سعى در بى تقصیر نشان دادن خود در ماجراى گوساله پرستى داشتند. (ألم یعدکم ... أفطال ... أم أردتّم ... قالوا ما أخلفنا موعدک بملکنا) جمله «ما أخلفنا» و نیز «حمّلنا»، جملگى توجیهات بنى اسرائیل براى پذیرش گوساله پرستى از سوى آنان است.

۲ - بنى اسرائیل، به پیمان شکنى و تخلف از قول و قرار خود با موسى(ع) معترف بودند. (ما أخلفنا موعدک بملکنا )

۳ - بى اختیار قلمداد کردن خود، از بهانه هاى بنى اسرائیل براى توجیه پیمان شکنى با موسى(ع) و پذیرش گوساله پرستى در میان خود (ما أخلفنا موعدک بملکنا ) «موعد» مصدر و به معناى «وعد» است. «ملک» نیز مصدر است و مراد بنى اسرائیل، نفى مالک بودن امور خویش است. از همین رو معناى «ما أخلفنا...» چنین مى شود: ما از پیمان و وعده تو، به اختیار خود تخلف نکردیم.

۴ - بنى اسرائیل بخشِ قابل توجهى از زیور آلات فرعونیان را با خود به همراه آورده بودند. (و لکنّا حمّلنا أوزارًا من زینة القوم) مراد از «القوم» بر حسب ظاهر فرعونیان هستند. و «وزر» به معناى «ثقل» است. از همین رو به گناه نیز «وزر و ثقل» اطلاق مى گردد; چرا که بر دوش گنه کار سنگینى مى کند. استعمال این واژه احتمالاً اشاره به آن است که بنى اسرائیل، همراه داشتن زیور آلات فرعونیان را بر خود جایز نمى شمردند.

۵ - بنى اسرائیل در به همراه آوردن زینت آلات فرعونیان نیز خود را بى اختیار قلمداد مى کردند. (و لکنّا حمّلنا أوزارًا من زینة القوم) آمدن «حُمّلنا» به صیغه مجهول، در ادامه توجیه بنى اسرائیل از عملکرد خویش است; یعنى، ما در حمل زینت هاى فرعونیان نیز ناخواسته آن را انجام دادیم و به ما تحمیل شد.

۶ - اقدام بنى اسرائیل در به همراه آوردن زینت آلات فرعونیان و مصادره آنها، بدون صدور دستورى از جانب موسى(ع) صورت گرفته بود. (و لکنّا حمّلنا أوزارًا من زینة القوم) تعبیر «حمّلنا» و کلمه «وزر»، حکایت از آن دارد که موسى(ع) در این زمینه دستورى صادر نکرده بوده، و بنى اسرائیل، خودسرانه این کار را انجام داده بودند.

۷ - بنى اسرائیل، در زمان غیبت موسى(ع) و رفتن او به میقات، زیورآلات غنیمتى خود را دور انداختند. (حمّلنا أوزارًا من زینة القوم فقذفنها) «قذف» به معناى پرتاب کردن و دور انداختن است. با توجه به جمله «حمّلنا أوزاراً» به نظر مى رسد، بنى اسرائیل زیورآلات به غنیمت گرفته شده را به این خاطر که گناه و آلودگى است، به دور انداختند. و یا به جهت بى قدر و قیمت شدن آنها در شرایط صحرا و زندگى بیابانى، تصمیم به دور انداختن آنها گرفتند.

۸ - سامرى، سردمدار جریان به دورافکندن زیورآلات به وسیله بنى اسرائیل (فقذفنها فکذلک ألقى السامرىّ) مشخص کردن سامرى در بین مجموعه اى که زیورآلات را به دور افکندند، نشان دهنده جلودار بودن او در این قضیه است.

۹ - بنى اسرائیل، شاهد دست زدن سامرى به اقدامى مشابه با حرکت عمومى بنى اسرائیل در به دور افکندن غنیمت هاى به جا مانده از فرعونیان (فقذفنها فکذلک ألقى السامرىّ) «کذلک»; یعنى، مانند آنچه ما انجام دادیم. این توصیف گویاى آن است که سامرى در حضور بنى اسرائیل و همانند آنان، عمل کرده و چیزهایى را دور انداخته بود.

۱۰ - اقدام سامرى در دور افکندن اشیاى خویش، پس از آن بود که بنى اسرائیل غنیمت هاى همراه خویش را دور ریخته بودند. (فکذلک ألقى السامرىّ)

۱۱ - بنى اسرائیل، غنیمت هاى به جا مانده از فرعونیان را، تأمین کننده هزینه ساخت گوساله خوانده و خود را از هرگونه کمک مالى به آن تبرئه کردند. (ما أخلفنا موعدک بملکنا و لکنّا حمّلنا أوزارًا ) یکى از معانى ذکر شده براى «ملک»، «مملوک» است (قاموس). مفاد آیه با توجه به این معنا چنین مى شود: ما به وسیله اموال خودمان، خود را در این انحراف سهیم نساختیم; بلکه سامرى از اموالى که ما به دور ریخته بودیم، این فتنه را به بار آورد.

موضوعات مرتبط

  • بنى اسرائیل: اقرار بنى اسرائیل ۲; بنى اسرائیل در غیاب موسى(ع) ۷; تاریخ بنى اسرائیل ۱، ۲، ۴، ۵، ۶، ۷ ، ۸، ۹، ۱۰، ۱۱; توجیه گرى بنى اسرائیل ۱، ۳; جبرگرایى بنى اسرائیل ۳، ۵; دوراندازى زیورآلات بنى اسرائیل ۷، ۸، ۹، ۱۰; زیورآلات بنى اسرائیل ۴، ۵، ۶; سرزنش بنى اسرائیل ۱; عهدشکنى بنى اسرائیل ۲، ۳; گوساله پرستى بنى اسرائیل ۱، ۳
  • سامرى: دوراندازى زیورآلات سامرى ۹، ۱۰; نقش سامرى ۸; هزینه گوساله سامرى ۱۱
  • فرعونیان: زیورآلات فرعونیان ۴، ۵، ۶، ۹، ۱۱
  • موسى(ع): سرزنشهاى موسى(ع) ۱; عهدشکنان با موسى(ع) ۲; نقش موسى(ع) ۶

منابع