مريم ١٨

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۴:۰۲ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

او (سخت ترسید و) گفت: «من از شرّ تو، به خدای رحمان پناه می‌برم اگر پرهیزگاری!

|مريم گفت: من از تو به خداى رحمان پناه مى‌برم اگر پرهيزكار باشى
[مريم‌] گفت: «اگر پرهيزگارى، من از تو به خداى رحمان پناه مى‌برم.»
مریم گفت: من از تو پناه به خدای رحمان می‌برم اگر مرد پرهیزکاری هستی.
مریم گفت: همانا من از تو به [خدای] رحمان پناه می برم، اگر پرهیزکار هستی [از من فاصله بگیر.]
مريم گفت: از تو به خداى رحمان پناه مى‌برم، كه پرهيزگار باشى.
[مریم‌] گفت من از تو اگر پرهیزگار باشی به خدای رحمان پناه می‌برم‌
[مريم‌] گفت: من به خداى رحمان پناه مى‌برم از تو، اگر پرهيزگار باشى.
(مریم لرزان و هراسان) گفت: من از (سوء قصد) تو، به خدای مهربان پناه می‌برم. اگر پرهیزگار هستی (بترس که من به خدا پناه برده و او کس بیکسان است).
(مریم) گفت: «اگر پرهیزگار بوده‌ای، به‌راستی من از تو به خدای رحمتگر بر آفریدگان پناه می‌برم.»
گفت همانا پناه برم به خدای مهربان از تو اگر هستی پرهیزکار


مريم ١٧ آیه ١٨ مريم ١٩
سوره : سوره مريم
نزول : ٦ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٨
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إِن کُنتَ تَقِیّاً»: اگر پرهیزگار هستی. با توجّه بدین معنی، جزای شرط محذوف و از سیاق پیدا است. تو پرهیزگار نیستی. چرا که بدون اجازه به حجره عبادتگاه او درآمده است. در این صورت، واژه (إِنْ) حرف نفی و به معنی (ما) است.


تفسیر

نکات آیه

۱- برانگیختن روحیه تقوا و خداترسى در مرد ناشناس، واکنش اعتراض آمیز مریم(س)، هنگام مشاهده او در خلوت گاه خویش بود. (قالت إنّى أعوذ بالرحمن منک إن کنت تقیًّا) جمله «إن کنت تقیّاً» دعوت به تقوا در قالب جمله شرطیه است، مفاد آیه این است که اگر متّقى هستى - که باید باشى - از من دور شو و خود را گرفتار خشم خداوند مساز، که من خود را در پناه او قرار داده و دفع خطر تو را از او مى خواهم.

۲- مریم(س) با وحشت از حضور مرد ناشناس نزد وى، به خداوند پناه برد و او را از خشم خداوند برحذر داشت. (قالت إنّى أعوذ بالرحمن منک إن کنت تقیًّا) مریم(س) به جاى «اللّهم إنّى أعوذ بک» مرد ناشناس را مخاطب ساخت تا ترس از خشم خداوند را در دل او ایجاد کند. «تقوى» ; یعنى قرار دادن خویش در وقایة (مانع) از هر چیز ترسناک (مفردات راغب) و «تقیّاً»; یعنى پرهیزکننده از خطر. به قرینه کلام مریم(س) که مخاطب خود را از خداوند ترساند، مراد خطر خشم خداوند است.

۳- خداوند، پناه گاه انسان، در تنگاها است. (إنّى أعوذ بالرحمن)

۴- رحمت وافر خداوند، مقتضى پناه دادن او به گرفتاران و بى پناهان است. (إنّى أعوذ بالرحمن منک) «رحمان» صیغه مبالغه و به معناى بسیار مهربان است. تکیه حضرت مریم براین نام از بین نام هاى دیگر خداوند نشانه ویژگى این وصف در بین اوصاف خداوند و تناسب بیشتر آن با مقام استعاذه است.

۵- در تنگناها و زمینه هاى سقوط در ورطه خلاف عفت، باید به خداوند پناه برد. (قالت إنّى أعوذ بالرحمن منک)

۶- رحمان، از اسما و اوصاف خداوند است. (أعوذ بالرحمن)

۷- حضرت مریم(س) بانویى در اوج پاکدامنى و تقواپیشگى (قالت إنّى أعوذ بالرحمن منک إن کنت تقیًّا) مریم عذرا، به محض مشاهده مردى ناشناس در محل استقرار خود، سراسیمه به تذکر و نصیحت و پناه بردن به خداوند اقدام کرد. این بازتاب نشانه رسوخ پاک دامنى در او است.

۸- تقوا، عمده ترین عامل در حفظ آدمى از گناه است. (أعوذ بالرحمن منک إن کنت تقیًّا)

۹- خلوت کردن زن و مرد نامحرم - حتى براى تقواپیشگان - دامى خطرناک و زمینه سقوط به ورطه گناه است. (إنّى أعوذ بالرحمن منک إن کنت تقیًّا) جواب شرط «إن کنت» محذوف است. برخى مراد از جمله شرطیه را ترغیب به تقوا دانسته و برخى اشتراط را حقیقى مى دانند; در صورت دوم، مفاد آیه این است که اگر اهل تقوا باشى جا دارد که من به خدا پناه ببرم (تا چه رسد به این که متقى نباشى). بنابراین، نکته شرط آن است که چنین موقعیتى، حتى براى تقواپیشگان خطرناک است، تاچه رسد به غیر آنان.

۱۰- لزوم اجتناب از خلوت با نامحرم (قالت إنّى أعوذ بالرحمن منک إن کنت تقیًّا) با این که مرد ناشناس هیچ حرکتى از خود نشان نداده بود که حمل بر برخى اغراض گردد، ولى حضرت مریم از صرف خلوت بودن مکان متأثر گشته و به خدا پناه مى برد و زبان به نصیحت مى گشاید. با این مقدمات مى توان نتیجه گرفت که اصل خلوت با نامحرم، کارى دور از تقوا است.

روایات و احادیث

۱۱- «روى عن على(ع) إنّه قال: علمت أنّ التقىّ ینهاه التقى عن المعصیة ; از حضرت على(ع) روایت شده که فرمود: مریم دانست که انسان پرهیزگار، تقوایش او را از معصیت باز مى دارد».[۱]

موضوعات مرتبط

  • استعاذه: استعاذه به خدا ۲، ۳; اهمیت استعاذه به خدا ۵; زمینه استعاذه به خدا ۴
  • اسماء و صفات: رحمان ۶
  • انذار: انذار از غضب خدا ۲
  • انسان: پناهگاه انسان ۳، ۴
  • تقوا: آثار تقوا ۸، ۱۱; دعوت به تقوا ۱
  • خدا: آثار رحمت ۴
  • سختى: روش برخورد با سختى ۵
  • گناه: روش برخورد با گناه ۵; زمینه گناه ۹; موانع گناه ۸، ۱۱
  • مریم(ع): استعاذه مریم(ع) ۲; اعتراض مریم(ع) ۱; بینش مریم(ع) ۱۱; پناهگاه مریم(ع) ۱; ترس مریم(ع) ۲; تقواى مریم(ع) ۷ عفت مریم(ع) ۷; فضایل مریم(ع) ۷; قصه مریم(ع) ۱، ۲
  • نامحرم: آثار خلوت با نامحرم ۹; اجتناب از خلوت با نامحرم ۱۰

منابع

  1. ↑ مجمع البیان، ج ۶، ص ۷۸۴; بحارالأنوار، ج ۱۴، ص ۲۲۴.
برگرفته از «https://www.alketab.org/index.php?title=مريم_١٨&oldid=110996»