النساء ٢٢

وَ لاَ تَنْکِحُوا مَا نَکَحَ‌ آبَاؤُکُمْ‌ مِنَ‌ النِّسَاءِ إِلاَّ مَا قَدْ سَلَفَ‌ إِنَّهُ‌ کَانَ‌ فَاحِشَةً وَ مَقْتاً وَ سَاءَ سَبِيلاً

ترجمه

با زنانی که پدران شما با آنها ازدواج کرده‌اند، هرگز ازدواج نکنید! مگر آنچه درگذشته (پیش از نزول این حکم) انجام شده است؛ زیرا این کار، عملی زشت و تنفرآور و راه نادرستی است.

و زنانى را كه پدرانتان به زنى گرفته‌اند به همسرى نگيريد، مگر آنچه پيش از اين [در جاهليت‌] گذشت. بى‌ترديد اين كارى زشت و منفور و راه و رسم بدى است

و با زنانى كه پدرانتان به ازدواج خود درآورده‌اند، نكاح مكنيد؛ مگر آنچه كه پيشتر رخ داده است، چرا كه آن، زشتكارى و [مايه‌] دشمنى، و بد راهى بوده است.

و نکاح مکنید زن پدر را (بعد از این حکم) الاّ آنچه از پیش کرده‌اید، زیرا این کاری است زشت و مبغوض (خدا) و بد راه و رسمی است.

و با زنانی که پدرانتان با آنان ازدواج کرده اند ازدواج نکنید، مگر آنچه [پیش از اعلام این حکم] انجام گرفته باشد. یقیناً این عمل، عملی بسیار زشت و منفور و بد راهی است.

با زنانى كه پدرانتان به عقد خويش درآورده‌اند زناشويى مكنيد، مگر آنكه پيش از اين چنان كرده باشيد. زيرا اين كار، زنا و مورد خشم خدا است و شيوه‌اى است ناپسند.

و با زنانی که پدرانتان ازدواج کرده‌اند، ازدواج نکنید، مگر آنچه در گذشته رخ داده باشد، چرا که این کار ناشایست و منفور و بی‌روشی است‌

و با زنى كه پدرانتان به زنى گرفته‌اند زناشويى مكنيد، مگر آنچه پيش از اين گذشت- كه گناهش آمرزيده شده ولى بايد از هم جدا شويد-، كه اين كارى زشت- زنا- و ناپسند و دشمن داشته شده [خدا] و بد راه و رسمى است.

و با زنانی ازدواج نکنید که پدران شما با آنان ازدواج کرده‌اند. چرا که این کار، عمل بسیار زشتی است و (در پیش خدا و مردم) مبغوض بوده و روش بسیار نادرستی است؛ مگر آنچه گذشته است (و در زمان جاهلیّت بوده است که مورد عفو خدا قرار می‌گیرد).

و با زنانی که پدرانتان به ازدواج خود در آورده (و یا آمیزشی به حرام کرده)اند نکاح مکنید؛ مگر آنچه پیشتر رخ داده. این همواره زشتکاری و (مایه‌ی) دشمنی و بد راهی بوده است.

و همسر نگیرید آنان را که پدران شما همسر گرفتند از زنان مگر آنچه گذشته است که آن است فحشائی و خشمی و چه زشت راهی است‌

النساء ٢١	آیه ٢٢	النساء ٢٣
سوره : سوره النساء نزول : ٨ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٠ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«سَلَفَ»: گذشت. «فَاحِشَةٌ»: کار بسیار زشت و ناپسند. «مَقْتاً»: خشم شدید. در اینجا مصدر به جای وصف به کار رفته است، همان گونه که می‌گویند: زَیْدٌ عَدْلٌ. «سَبِیلاً»: تمییز است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

حُرِّمَتْ‌ عَلَيْکُمْ‌ أُمَّهَاتُکُمْ‌... (۳) وَ لاَ تَقْرَبُوا الزِّنَى‌ إِنَّهُ‌... (۴)

قُلْ‌ تَعَالَوْا أَتْلُ‌ مَا حَرَّمَ‌... (۱)

تفسیر

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- حرمت ازدواج با زنى که همسر پدر بوده است. (و لا تنکحوا ما نکح اباءُوکم من النّساء) بنابر اینکه نکاح در «ما نکح اباؤکم» به معناى عقد ازدواج باشد، نه به معناى آمیزش.

۲- حرمت ازدواج با زنى که پدر با او آمیزش کرده است. (و لا تنکحوا ما نکح اباءُوکم) بنابر اینکه نکاح در «ما نکح» به معناى آمیزش باشد، نه عقد ازدواج.

روایات و احادیث

۳- حرمت ازدواج مرد با همسر پدر بزرگ و اجداد (و لا تنکحوا ما نکح اباءُوکم) واژه «اباء» در فرهنگ قرآن، اعم از پدر و پدر بزرگ و اجداد است. برداشت فوق را فرمایش امام باقر (ع) تأیید مى کند که فرمود: و لا یصلح للرجل ان ینکح امرأة جدّه.

۴- ازدواج با همسر پدر، از سنن جاهلى (و لا تنکحوا ما نکح اباءُوکم من النّساء الّا ما قد سلف)

۵- ازدواجهایى که با همسر پدر قبل از بیان حرمت آن انجام شده، باطل نیست. (و لا تنکحوا ما نکح اباءُوکم من النّساء الّا ما قد سلف)

۶- قانون، عطف به ما سبق نمى شود. (و لا تنکحوا ما نکح اباءُوکم من النّساء الّا ما قد سلف)

۷- ازدواج با همسر پدر (و یا زنى که پدر با او آمیزش کرده)، زشت و مورد خشم خدا و روشى ناپسند است. (و لا تنکحوا ما نکح اباءُوکم ... انّه کان فاحشةً و مقتاً و ساء سبیلاً) «مقت»، به معناى خشم است.

۸- تنفرآمیز بودن ازدواج با همسر پدر، حتى در نظر مردم جاهلى (انّه کان فاحشةً و مقتاً) جمله «انه کان ... مقتاً» مى تواند اشاره به زشتى تاریخى این عمل نزد اعراب جاهلى باشد. چون آنان ازدواج با همسر پدر را «نکاح مقت» مى نامیدند.

۹- ازدواج با همسر پدر، زناست.* (و لا تنکحوا ما نکح اباءُوکم ... انّه کان فاحشةً) با توجّه به اینکه «فاحشة» در موارد بسیارى در قرآن، کنایه از زناست.

موضوعات مرتبط

• احکام:۱، ۲، ۳، ۵
• ازدواج: احکام ازدواج ۱، ۲، ۳، ۵ ; ازدواج حرام ۱، ۲، ۳، ۹ ; ازدواج در جاهلیت ۴ ; ازدواج ناپسند ۷، ۸
• جاهلیت: رسوم جاهلیت ۴، ۸
• خدا: غضب خدا ۷
• زنا: موارد زنا ۹
• عمل: ناپسند ۷
• قانون: محدوده قانون ۵، ۶