گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۷ بخش۴۷: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۱۳۰: خط ۱۳۰:
<span id='link396'><span>
<span id='link396'><span>


==مراد از اينكه درباره قرآن فرمود كتاب عزيز است و لا ياءتيهالباطل من بين يديه و لا من خلفه ==
==مراد از اين كه درباره قرآن فرمود: «كتاب عزيز است»==
((و انه لكتاب عزيز(( - ضمير ((انه (( به ذكر برمى گردد كه همان قرآن باشد. و ((عزيز(( به معناى بى نظير و يا منيع است ، يعنى از اينكه مغلوب چيزى شود امتناع دارد. و البته معناى دوم با جمله بعدى كه مى فرمايد ((لا ياتيه الباطل من بين يديه و لا من خلفه (( مناسبتر است .
«'''وَ إنّهُ لَكِتَابٌ عَزِيزٌ'''» - ضمير «إنّهُ» به ذكر بر مى گردد، كه همان قرآن باشد. و «عزيز»، به معناى بى نظير و يا منيع است. يعنى از اين كه مغلوب چيزى شود، امتناع دارد. و البته معناى دوم با جمله بعدى كه مى فرمايد: «لا يَأتِيهِ البَاطِلُ مِن بَين يَدَيهِ وَ لا مِن خَلفِهِ»، مناسب تر است.
((لا ياتيه الباطل من بين يديه و لا من خلفه (( - آمدن باطل به سوى قرآن ، به اين معنا است كه باطل در آن راه پيدا كند، يا بعضى از اجزاى آن از بين برود و باطل شود، و يا همه اش ، به طورى كه بعضى از حقايق و معارف حقه آن غير حقه شود، و يا بعضى از احكام و شرايع آن ، و توابع آن احكام از معارف اخلاقى ، و يا همه اين موارد ذكر شده لغو گردد، به طورى كه ديگر قابل عمل نشود، (و چنين چيزى محال است بشود. و آيات و سوره هاى قرآن و معارف اعتقادى و اخلاقى و عمليش تا قيامت به اعتبار خود باقى مى ماند).
 
و بنابراين مراد از جمله ((من بين يديه و لا من خلفه ((زمان نزول قرآن و عصرهاى بعد از آن است تا روز قيامت .
«'''لا يَأتِيهِ البَاطِلُ مِن بَينِ يَدَيهِ وَ لا مِن خَلفِهِ'''» - آمدن باطل به سوى قرآن، به اين معنا است كه باطل در آن راه پيدا كند، يا بعضى از اجزاى آن از بين برود و باطل شود، و يا همه اش، به طورى كه بعضى از حقايق و معارف حقه آن غيرحقه شود. و يا بعضى از احكام و شرايع آن، و توابع آن احكام از معارف اخلاقى، و يا همه اين موارد ذكر شده، لغو گردد، به طورى كه ديگر قابل عمل نشود. (و چنين چيزى محال است بشود. و آيات و سوره هاى قرآن و معارف اعتقادى و اخلاقى و عملی اش، تا قيامت به اعتبار خود باقى مى ماند).
بعضى از مفسرين گفته اند: مراد از ((من بين يديه و لا من خلفه (( تمامى جهات است ، همچنان كه دو كلمه ((صبح و شام (( كنايه از همه زمانها است . و بنابراين مى خواهد بفرمايد: قرآن كريم از هر جهت مصون از اين است كه دستخوش بطلان گردد، و اين عموميت بنا بر وجه اول كه نظريه ما بود از اطلاق نفى در جمله ((لا ياتيه (( استفاده مى شود.
 
به هر حال ، چه بنا به گفته ما، و چه بنا بر گفته آن مفسر، مضمون آيه اين است كه : در بيانات قرآن تناقضى ، و در خبرهايى كه داده دروغى ، و در معارفش و حكمتها و شرايع و احكامش هيچ بطلانى نيست ، نه مورد معارضه چيزى واقع مى شود، و نه دستخوش دگرگونگى مى گردد. و ممكن نيست چيزى كه از قرآن نيست در قرآن راه يابد، مثلا آياتش را تحريف كنند، و جاى آنها را تغيير دهند و يا كم و زياد كنند.
و بنابراين، مراد از جمله «مِن بَينِ يَدَيهِ وَ لا مِن خَلفِهِ»، زمان نزول قرآن و عصرهاى بعد از آن است، تا روز قيامت.
 
بعضى از مفسران گفته اند: مراد از «مِن بَينِ يَدَيهِ وَ لا مِن خَلفِهِ»، تمامى جهات است، همچنان كه دو كلمه «صبح و شام»، كنايه از همه زمان ها است. و بنابراين، مى خواهد بفرمايد: قرآن كريم، از هر جهت مصون از اين است كه دستخوش بطلان گردد، و اين عموميت بنابر وجه اول - كه نظريه ما بود - از اطلاق نفى در جمله «لا يَأتِيهِ» استفاده مى شود.
 
به هرحال، چه بنا به گفته ما، و چه بنابر گفته آن مفسر، مضمون آيه اين است كه: در بيانات قرآن، تناقضى، و در خبرهايى كه داده، دروغى، و در معارفش و حكمت ها و شرايع و احكامش، هيچ بطلانى نيست. نه مورد معارضه چيزى واقع مى شود، و نه دستخوش دگرگونگى مى گردد. و ممكن نيست چيزى كه از قرآن نيست، در قرآن راه يابد. مثلا آياتش را تحريف كنند، و جاى آن ها را تغيير دهند و يا كم و زياد كنند.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۷ صفحه ۶۰۵ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۷ صفحه ۶۰۵ </center>
بنابراين ، آيه شريفه همان را مى گويد كه آيه شريفه ((انا نحن نزلنا الذكر و انا له لحافظون (( در صدد بيانش مى باشد.
بنابراين، آيه شريفه، همان را مى گويد كه آيه شريفه: «إنّا نَحنُ نَزّلنَا الذّكرَ وَ إنّا لَهُ لَحَافِظُون»، در صدد بيانش مى باشد.
((تنزيل من حكيم حميد(( - اين جمله به منزله تعليل است براى عزيز بودن قرآن ، و بيان مى كند كه چگونه باطل از هيچ جهتى به قرآن راه ندارد، مى فرمايد: و چگونه چنين نباشد با اينكه از ناحيه حكيمى محكم كار نازل شده حكيمى كه سستى در عمل او راه ندارد، حكيمى كه ستوده على الاطلاق است .
 
مَّا يُقَالُ لَك إِلا مَا قَدْ قِيلَ لِلرُّسلِ مِن قَبْلِك ...
«'''تَنزِيلٌ مِن حَكِيمٍ حَمِيدٍ'''» - اين جمله، به منزله تعليل است براى «عزيز» بودن قرآن، و بيان مى كند كه چگونه باطل از هيچ جهتى به قرآن راه ندارد. مى فرمايد: و چگونه چنين نباشد، با اين كه از ناحيه حكيمى محكم كار نازل شده. حكيمى كه سستى در عمل او راه ندارد. حكيمى كه ستودۀ على الاطلاق است.
كلمه ((ما(( در جمله ((ما يقال لك (( نافيه است . مراد از اين گويندگان كفارى هستند كه آن جناب را ساحر يا مجنون يا شاعر لغوگوى خواندند. و يا گفتند همه حرفهايش بهانه است كه بر ما آقايى و سرورى كند، و گويندگانى كه اين حرفها را به انبياى گذشته گفتند، امتهاى آن انبياء بودند.
 
و معناى آيه اين است كه : كفارى كه تو به سوى آنها فرستاده شدى و ايشان را دعوت مى كنى ، به تو نمى گويند مگر همان حرفهايى را كه به انبياى قبل از تو مى گفتند.
«'''مَّا يُقَالُ لََكَ إِلّا مَا قَدْ قِيلَ لِلرُّسُلِ مِن قَبْلِك ...'''»:
((ان ربك لذو مغفرة و ذو عقاب اليم (( - اين جمله در مقام تهديد و وعيد است ، مى فرمايد پروردگار شما همانطور كه داراى مغفرت است ، داراى عقابى دردناك نيز هست ، يعنى منتظر باش ، و يا اينان منتظر باشند، تا ببينند از ناحيه پروردگارشان چه بر سرشان مى آيد، آيا با اينكه همان حرفهايى كه امتهاى گذشته مى زدند و اينان نيز مى زنند خدا با مغفرتش با ايشان معامله مى كند، و يا با عقابش ؟ و بنابراين ، آيه شريفه در معناى آيه ((اعملوا ما شئتم انه بما تعملون بصير(( مى باشد، يعنى آنچه از نيكى و بدى انجام دهيد جزايش عينا به شما مى رسد.
 
بعضى از مفسرين گفته اند: معناى آيه اين است كه : به تو درباره اينهايى كه به ذكر كافر شدند وحى نمى شود مگر همان كه به رسولان قبل از تو وحى مى شد، و آن اين بود كه پروردگار تو داراى مغفرت و عقابى دردناك است . پس مراد از ((قول (( وحى است . و جمله ((ان ربك ... بيان ما قد قيل (( است .
كلمه «ما»، در جمله «مَا يُقَالُ لَكَ»، نافيه است. مراد از اين گويندگان، كفارى هستند كه آن جناب را ساحر يا مجنون يا شاعر لغوگوى خواندند. و يا گفتند همۀ حرف هايش، بهانه است كه بر ما آقايى و سرورى كند. و گويندگانى كه اين حرف ها را به انبياى گذشته گفتند، امت هاى آن انبياء بودند.
 
و معناى آيه اين است كه: كفارى كه تو به سوى آن ها فرستاده شدى و ايشان را دعوت مى كنى، به تو نمى گويند، مگر همان حرف هايى را كه به انبياى قبل از تو مى گفتند.
 
«'''إنّ رَبّكَ لَذُو مَغفِرَةٍ وَ ذُو عِقَابٍ ألِيم'''» - اين جمله، در مقام تهديد و وعيد است. مى فرمايد: پروردگار شما، همان طور كه داراى مغفرت است، داراى عقابى دردناك نيز هست. يعنى منتظر باش، و يا اينان منتظر باشند، تا ببينند از ناحيه پروردگارشان، چه بر سرشان مى آيد. آيا با اين كه همان حرف هايى كه امت هاى گذشته مى زدند و اينان نيز مى زنند، خدا با مغفرتش با ايشان معامله مى كند، و يا با عقابش؟
 
و بنابراين، آيه شريفه، در معناى آيه «إعمَلُوا مَا شِئتُم إنّهُ بِمَا تَعمَلُونَ بَصِيرٌ» مى باشد. يعنى آنچه از نيكى و بدى انجام دهيد، جزايش، عينا به شما مى رسد.
 
بعضى از مفسران گفته اند: معناى آيه اين است كه: به تو در باره اين هايى كه به ذكر كافر شدند، وحى نمى شود، مگر همان كه به رسولان قبل از تو وحى مى شد و آن، اين بود كه پروردگار تو داراى مغفرت و عقابى دردناك است. پس مراد از «قول»، وحى است. و جمله «إنّ رَبّكَ...»، بيان «مَا قَد قِيلَ» است.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۷ صفحه ۶۰۶ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۷ صفحه ۶۰۶ </center>
<span id='link397'><span>
<span id='link397'><span>
==توضيح آيه : ولو جعلناه قرآنا اعجميا... ==
==توضيح آيه : ولو جعلناه قرآنا اعجميا... ==
«'''وَ لَوْ جَعَلْنَهُ قُرْءَاناً أَعجَمِيًّا لَّقَالُوا لَوْ لا فُصلَت ءَايَتُهُ ءَ اعجَمِىُّ وَ عَرَبىُّ'''»:
«'''وَ لَوْ جَعَلْنَهُ قُرْءَاناً أَعجَمِيًّا لَّقَالُوا لَوْ لا فُصلَت ءَايَتُهُ ءَ اعجَمِىُّ وَ عَرَبىُّ'''»:
۱۷٬۰۰۸

ویرایش