العنكبوت ٥١
| کپی متن آیه |
|---|
| أَ وَ لَمْ يَکْفِهِمْ أَنَّا أَنْزَلْنَا عَلَيْکَ الْکِتَابَ يُتْلَى عَلَيْهِمْ إِنَ فِي ذٰلِکَ لَرَحْمَةً وَ ذِکْرَى لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ |
ترجمه
| العنكبوت ٥٠ | آیه ٥١ | العنكبوت ٥٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یُتْلی عَلَیْهِمْ»: بر آنان تلاوت می‌شود. مراد این است که قرآن معجزه جاویدان است و برای صحّت و سقم آن می‌توان پیوسته آن را دید و آزمود. دیگر همانند معجزات حسّی پیشنهادی شما گذرا و ناپایدار نیست. «فِی ذلِکَ»: در نزول قرآن. «لَرَحْمَةً»: رحمت است و مردمان را از ضلالت می‌رهاند و به سعادت می‌رساند. «ذِکْری»: یادآوری اعجاز قرآنی و درسهای آسمانی.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
نزول
«شیخ طوسى» گویند: این آیه درباره قومى نازل شده که چیزهائى از کتاب‌هاى اهل کتاب که شبیه به خرافات بوده، نوشته بودند. سپس خداوند طى نزول این آیه به آنها فرمود: آیا قرآن از براى آنها کفایت نمى کند؟[۱]
تفسیر
- آيات ۴۱ - ۵۵، سوره عنكبوت
- تمثيل اتخاذ ارباب و آلهه و روى آوردن به غير خدا به اتخاذ سست ترين خانه ها، خانهعنكبوت
- معنى و مفااد آيه شريفه : ((ان الله يعلم ما يدعون من دونه من شى ء...))
- خلقت ، تدبير و ولايت ملازم يكديگرند و هر سه مختص به خداى تعالى است
- چگونه نماز ايستادن را از فحشا و منكر باز مى دارد
- جواب به اين اشكال كه چرا بسيارى از نمازگزاران مرتكب كبائر و منكرات مى شوند؟
- حق مطلب در پاسخ اشكال فوق
- معناى ((ذكر)) و مقصود از اينكه درباره نماز فرمود: ((و لذكر الله اكبر))
- وجوه مختلفى كه مفسرين در معناى (ولذكر الله اكبر) گفته اند
- مقصود از مجادله نيكو با اهل كتاب كه بدان امر فرموده است
- احتجاج بر اثبات اينكه قرآن نازل از ناحيه خداى سبحان است
- بحث روايتى
- رواياتى در ذيل آيه : ((ان الصلوة تنهى عن الفحشاء و المنكر و لذكر الله اكبر))
- رواياتى درباره ياد خدا و در ذيل (ولذكر الله اكبر)
- چند روايت حاكى از اينكه مراد از ((الذين اوتوا العلم )) ائمه (عليهم السلام ) هستند ودرباره شاءن نزول آيه : ((اولم يكفهم انا انزلنا عليك ...))
نکات آیه
۱ - قرآن، معجزه اى کفایت کننده براى خواستاران معجزه است. (قالوا لولا أنزل علیه ءایت ... أَوَلم یکفهم أنّا أنزلنا علیک الکتب) استفهام در «أَوَلم» انکارى است.
۲ - قرآن، از سوى خداوند، بر پیامبر(ص) نازل شده است. (أَوَلم یکفهم أنّا أنزلنا علیک الکتب)
۳ - قرآن، پیش از نزول آخرین آیات اش، کتاب نامیده شده است. (أنّا أنزلنا علیک الکتب)
۴ - تأکید خداوند، بر استمرار نزول قرآن تا آخرین آیات اش بر پیامبر(ص) (أنّا أنزلنا علیک الکتب) با توجه به نزول تدریجى قرآن در طول بیست و سه سال; تعبیر «أنّا أنزلنا علیک الکتاب» در مکه، با آوردن فعل ماضى (أنزلنا) در واقع، وعده اى است که خداوند، درباره نزول قرآن بر پیامبر(ص) تا آخرین آیات اش داده است.
۵ - قرآن، براى اثبات حقّانیت نبوّت پیامبر(ص) از هر معجزه دیگرى برتر است. (قالوا لولا أنزل علیه ءایت ... أَوَلم یکفهم أنّا أنزلنا علیک الکتب) «کفایة» رسیدن به حدّى است که نیاز بر طرف شود و با توجه به این که معجزه، براى اثبات حقانیت است، نزول قرآن، به جاى هر معجزه دیگرى و اعلام کافى بودن آن، حکایت از حقیقت بالا مى کند.
۶ - خداوند، با وجود اعجاز قرآن، معجزه هاى حسّى درخواستى مشرکان را برآورده نکرد. و قالوا لولا أنزل علیه ءایت من ربّه قل إنّما الأیت عند اللّه ... أَوَلم یکفهم أنّا أنزلنا علیک الکتب
۷ - برترى اعجاز قرآن بر معجزات حسّى، در این است که قرآن، داراى معارفى است و مردم با خواندن آن، بر آن معارف، آگاه مى شوند. (أَوَلم یکفهم أنّا أنزلنا علیک الکتب یتلى علیهم)
۸ - خداوند، از ماندگارى قرآن در میان مردم و خوانده شدن اش بر آنان، خبر داده است. (أنّا أنزلنا علیک الکتب یتلى علیهم) فعل مضارع «یتلى» دلالت بر استمرار مى کند و تعیین نشدن فاعل آن نیز، نکته یاد شده را تأیید مى کند.
۹ - نزول قرآن بر پیامبر(ص)، مظهر رحمت ویژه خداوند است. (أنا أنزلنا علیک الکتب ... إنّ فى ذلک لرحمة) «ذالک» اشاره به نزول قرآن دارد و نکره بودن واژه «رحمت» (لرحمة) بر عظمت و خصوصیت آن دلالت مى کند.
۱۰ - قرآن، کتاب یادآورى و پندآموزى است. (أنّا أنزلنا علیک الکتب ... إنّ فى ذلک لرحمة و ذکرى)
۱۱ - مؤمنان، از رحمت و پندآموز بودن قرآن، بهره مى برند. (إنّ فى ذلک لرحمة و ذکرى لقوم یؤمنون)
۱۲ - قرآن، اگرچه براى همه مردم است، اما بهره گیرى از آن، شرایط و شایستگى خاص مى طلبد. (أنّا أنزلنا علیک الکتب یتلى علیهم إنّ فى ذلک لرحمة...لقوم یؤمنون)
موضوعات مرتبط
- خدا: نشانه هاى رحمت خدا ۹
- علم: زمینه علم ۷
- قرآن: استفاده از قرآن ۱۱; اعجاز قرآن ۱، ۵، ۶، ۷; پیشگوییهاى قرآن ۸; تاریخ قرآن ۳; تعالیم قرآن ۷; جاودانگى قرآن ۸; ذکر بودن قرآن ۱۰; رحمت قرآن ۱۱; شرایط استفاده از قرآن ۱۲; عبرت از قرآن ۱۱; عمومیت قرآن ۱۲; کتاب بودن قرآن ۳; منشأ قرآن ۲; نزول قرآن ۴، ۹; نقش قرآن ۱۰; وحیانیت قرآن ۲
- مؤمنان: فضایل مؤمنان ۱۱
- محمد(ص): دلایل نبوت محمد(ص) ۵
- معجزه: رد معجزه اقتراحى ۶
منابع
- ↑ طبرى و ابن ابى حاتم در تفاسیر خود و دارمى در مسند خویش از طریق عمرو بن دینار از یحیى بن جعده روایت کنند که گفت: عده اى از مسلمین کتاب‌هائى آورده بودند که در آن بعضى چیزهائى که از یهودیان شنیده بودند، نوشتند سپس رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: از گمراهى و ضلالت قومى همین قدر بس که از شنیدن حقایقى که پیامبر آنها آورده بى‌میل باشند و در امورى رغبت نمایند که از خدا و کتاب او نباشد سپس این آیه نازل گردید. صاحب کشف الاسرار گوید: این آیه درباره عمر بن الخطاب نازل شده زیرا نزد رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم آمد در حالتى که نوشته اى در دست داشت، گفت: یا رسول الله این نوشته را یک نفر یهودى به من داده که بخوانم. پیامبر فرمود: اگر از تورات باشد که خداوند به حضرت موسی علیه‌السلام داده است. بخوان، عمر به خواندن آن نوشته شروع کرد در ضمن خواندن او رنگ پیامبر تغییر کرد و حال وى دگرگون گشت و عمر متوجه نبود و به خواندن خود ادامه می‌داد تا این که عبدالله بن ثابت جوان انصارى که خادم رسول خدا صلی الله علیه و آله بود دست به پهلوى عمر زد و گفت: مادرت به عزایت بنشیند مگر نمى بینى که رنگ پیامبر تغییر کرده، عمر ساکت شد و این آیه نازل گردید.
