الأنعام ١٣٤
| کپی متن آیه |
|---|
| إِنَ مَا تُوعَدُونَ لَآتٍ وَ مَا أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ |
ترجمه
| الأنعام ١٣٣ | آیه ١٣٤ | الأنعام ١٣٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مُعْجِزِینَ»: درمانده و ناتوان‌کنندگان.
تفسیر
- آيات ۱۳۵ - ۱۲۸، سوره انعام
- بين قضاى الهى و اختيار انسان ، مزاحمتى نيست .
- سلطه و ولايت شياطين بر انسان ، قهرى نيست ، بلكه به اعتراف كفار در قيامت ، نتيجه معامله طرفينى است .
- بعثت پيامبران حجت را بر كافرين تمام كرده است .
- سه نكته كه از معناى آيه استفاده مى شود.
- سنت الهى چنان نيست كه مردم بى خبر را (قبل از اتمام حجت ) هلاك سازد.
- نفى جميع انحاء ظلم از خداى متعال در جمله : (( و ربك الغنى ذوالرحمة )) .
- (چند روايت درباره محبت ظالم ، انتقام از ظالم بدست ظالمى ديگر، آرزوى دراز).
تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِنَّ ما تُوعَدُونَ لَآتٍ وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ «134»
به راستى آنچه وعده داده مى‌شويد، آمدنى است و شما نمى‌توانيد (خدا را) ناتوان سازيد (و از كيفر و عدل او بگريزيد).
پیام ها
1- تنها خداوند بى‌نياز مطلق است، پس هرگز خود را بى‌نياز نبينيم. «رَبُّكَ الْغَنِيُّ» در جاى ديگر مى‌فرمايد: «يا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ» «1» اى مردم! همه‌ى شما نيازمند خداييد و تنها اوست كه بى‌نياز و ستودنى است.
2- گناهكاران، بايد در همين دنيا هم بترسند، زيرا محو آنان توسط قدرت الهى بسيار ساده است. «يُذْهِبْكُمْ»
3- ريشه‌ى ظلم (كه در دو آيه‌ى قبل آمده بود)، يا نياز است، يا سنگدلى و هيچ يك از اين دو در خدا وجود ندارد. «الْغَنِيُّ ذُو الرَّحْمَةِ»
4- بقاى اجتماعات بشرى، به مشيّت الهى بستگى دارد. «إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ»
5- بود و نبود انسان‌ها، نفع و زيانى براى خداوند ندارد. الْغَنِيُ ... إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ
6- خداوند از عبادات ما بى‌نياز است، دستورهاى عبادى، عامل رشد خودماست.
«الْغَنِيُّ»
«1». فاطر، 15.
جلد 2 - صفحه 559
7- رحمت خداوند، فراگير است، ولى گاهى بشر كار را به جايى مى‌رساند كه خداوند همه را نابود مى‌كند. ذُو الرَّحْمَةِ ... يُذْهِبْكُمْ
8- وعده‌هاى الهى قطعى است، نه شوخى. «إِنَّ ما تُوعَدُونَ لَآتٍ»
9- مجرم در قيامت نمى‌تواند با قدرت الهى در افتد. «وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
إِنَّ ما تُوعَدُونَ لَآتٍ وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ (134)
تفسير اثنا عشرى، ج3، ص: 381
إِنَّ ما تُوعَدُونَ لَآتٍ: اينست و جز اين نيست آنچه ترسانيده شده‌ايد عقوبات عاجله، و آجله هر آينه آينده است به شما در دنيا يا در آخرت. وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ: و نيستيد شما عاجزكنندگان خدا از انزال عذاب و عقاب بر شما تا از قبضه قدرت او بيرون رويد و از عقاب و اهوال قيامت برهيد، بلكه او قادر مطلق، و همه ملك و ملكوت در تحت قدرت او و مقهورند نسبت به امر او.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
إِنَّ ما تُوعَدُونَ لَآتٍ وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ (134)
ترجمه
بدرستيكه آنچه وعده داده شديد هر آينه آينده است و نيستيد شما عاجز كنندگان.
تفسير
آنچه را كه خداوند وعده فرموده است از حساب و كتاب و بعث و حشر و ثواب و عقاب و درجات و دركات تمامى حق است و بى شك واقع خواهد شد و كسى نميتواند مانع از اجراء مواعيد حق شود چون قدرت و سلطنتى فوق قدرت و سلطنت او نيست بلكه همه مملوك و مقهور او و اراده اويند.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
إِنَّ ما تُوعَدُونَ لَآتٍ وَ ما أَنتُم بِمُعجِزِين‌َ (134)
محققا آنچه بشما وعده داده شده از آمدن روز قيامت و روز جزاء هرآينه آمدنيست و شما قدرت بر جلوگيري از آن نداريد.
قضايايي که خبر از آينده داده شده دو قسم است يك قسم حتميات است مثل ظهور حضرت بقيّة اللّه عجّل اللّه تعالي فرجه الشريف، و علائم حتميه ظهور و دوره رجعت ائمه طاهرين عليهم السّلام و بعث قيامت و صراط و ميزان و دخول جنت و نار و تطاير كتب و حساب و ساير خصوصيات اينها البته واقع شدني است و تخلف پذير نيست لذا بنون تأكيد ميفرمايد إِنَّ ما تُوعَدُونَ لَآتٍ و بلام تأكيد، و يك قسم غير حتمي است مثل بسياري از خصوصيات زمان ظهور يا زمان رجعت و بسياري از علائم ظهور و بسياري از خصوصيات صراط و ميزان يا خصوصيات عذابها که قابل تغيير است ممكن است حكمت و مصلحت آن تغيير كند يا بشفاعت با قابليت مغفرت يا بواسطه عمل صالحي و صفت حسنه و امثال اينها، و اينکه خطاب
جلد 7 - صفحه 213
چون بكفار است و آنها نه قابل مغفرت نه مورد شفاعت هستند آنچه بآنها وعده عذاب داده البته بآنها خواهد رسيد لذا تعبير بماء موصوله كرده که افاده عموم ميكند در دعاي كميل ميفرمايد
(فباليقين اقطع لو لا ما حكمت به من تعذيب جاحديك و قضيت من اخلاد معانديك لجعلت النار كلّها بردا و سلاما و ما كانت لاحد فيها مقرّا و لا مقاما لكنّك تقدّست أسماؤك اقسمت ان تملأها من الكافرين من الجنة و النّاس اجمعين و ان تخلّد فيها المعاندين)
و البته خداوندي که اصدق الصادقين است و قسم هم ياد كرده قابل هيچگونه تخلف نيست.
وَ ما أَنتُم بِمُعجِزِين‌َ زيرا بشر بلكه جميع ممكنات هر چه قدرت و نيرو داشته باشند در مقابل قدرت حق اگر بگوئيم قطره مقابل دريا است غلط گفته‌ايم زيرا دريا هم محدود است و مركّب از قطرات است و قدرت حق عين ذات او غير محدود و غير متناهي است حتي تعبير باعلي درجه قدرت هم كوتاه است و از باب ضيق عبارت است لذا غير متناهي درجه بر او تصور نميشود بعلاوه اينکه قدرت و نيرويي که در ممكنات مشاهده ميشود از افاضه او است اراده فرمايد آني گرفته ميشود. معجز بمعني عاجز كننده است و معجزات انبياء را هم معجزه گفتند براي اينست که بشر عاجز است از آوردن بمثل آن و اينکه را اهل فن بهتر درك ميكنند سحره فرعون با آن مهارتي که در فن‌ّ سحر داشتند که خدا ميفرمايد وَ جاؤُ بِسِحرٍ عَظِيم‌ٍ اعراف آيه 113، فهميدند که عصاي موسي معجزه است، حكماء زمان حضرت عيسي فهميدند که احياء موتي معجزه است، فصحاء و بلغاء زمان حضرت محمّد صلّي اللّه عليه و آله و سلّم فهميدند قرآن معجزه است.
214
برگزیده تفسیر نمونه
نکات آیه
۱- وعده هاى خداوند تخلف ناپذیر است. (إن ما توعدون لأت)
۲- احضار ظالمان در قیامت و بازخواست و کیفر ایشان از وعده هاى تخلف ناپذیر خداوند (و ینذرونکم لقاء یومکم هذا ... إن ما توعدون لأت)
۳- آدمى توان جلوگیرى از تحقق وعده ها و برنامه هاى خداوند و گریز از آن را ندارد. (إن ما توعدون لأت و ما أنتم بمعجزین) در لسان العرب آمده است: «معنى الاعجاز الغوث و السبق». یعنى اعجاز فرو نهادن و پیشى گرفتن است. «معجزه» اسم فاعل آن، به معنى فروگذارنده و پیشى گیرنده است. یعنى شما نمى توانید از بروز قیامت و وعده هاى خداوند جلوگیرى کنید و یا بر آن پیشى گیرید و از شمول آن خارج گردید.
موضوعات مرتبط
- انسان: عجز انسان ۳
- خدا: حتمیت وعده‌هاى خدا ۱، ۲، ۳
- ظالمان: در قیامت ۲; کیفر ظالمان ۲; مؤاخذه اخروى ظالمان ۲
- قیامت: مؤاخذه در قیامت ۲
منابع
