هود ١٢٠
ترجمه
هود ١١٩ | آیه ١٢٠ | هود ١٢١ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«کُلاًّ»: همه. جملگی. مفعولبه مقدّم برای فعل (نَقُصُّ) است. «ما»: چیزی که. بدل از (کُلاًّ) است. «فِی هذِهِ»: در اخبار پیغمبران. در این سوره. «ذِکْرَی»: تذکار و یادآوری آنچه بر سرِ گذشتگان آمده است.
تفسیر
نکات آیه
۱- خداوند پیش از پیامبر(ص) ، رسولان متعددى را مبعوث کرد که هر کدام داراى سرگذشتى مهم و داستانى پربار بودند. (و کلاًّ نقصّ علیک من أنباء الرسل) تعدد رسولان ، از کلمه «رسل» - که جمع رسول است - استفاده مى شود و سرگذشت مهم و پربار ، از کلمه «أنباء» - که به معناى خبرهاى بزرگ و پرفایده است - استفاده مى گردد.
۲- خداوند ، داستان پیامبران گذشته را براى پیامبر(ص) بیان مى کرد. (و کلاًّ نقصّ علیک من أنباء الرسل) تنوین در «کُلاّ» عوض از مضاف الیه (نبأ) است و عبارت «من أنباء...» بیان براى «کلاّ» مى باشد; یعنى: نقص علیک کل نبأ من أنباء الرسل.
۳- آرامش خاطر پیامبر(ص) و استوارى دل و قلب او ، هدف از بیان سرگذشت انبیا براى آن حضرت (و کلاًّ نقصّ علیک من أنباء الرسل ما نثبت به فؤادک) «تثبیت» (مصدر نثبت) به معناى مستقر کردن و استوار ساختن است و «فؤاد» به معناى قلب مى باشد. استوار ساختن قلب، به ایجاد یقین و طمأنینه در آن و رفع اضطراب و تردید از آن است. عبارت «و ما نثبت ...» بدل براى «کُلاً» مى باشد و دلالت مى کند که آن قسمتى از سرگذشت پیامبران بیان مى شود که ایجاد یقین و اطمینان کند.
۴- داستان پیامبران در قرآن، حاوى حقایقى که مصلحان و هدایتگران جوامع بشرى را بر پیشبرد هدفهاى خویش، قوى و استوار مى سازد. (و کلاًّ نقصّ علیک من أنباء الرسل ما نثبت به فؤادک)
۵- آرامش دهنده دلها و از میان برنده اضطراب قلبها ، خداوند است. (ما نثبت به فؤادک)
۶- آرامش دل ، مایه استقامت ورزیدن در اهداف و آرمانهاست. (ما نثبت به فؤادک)
۷- سوره هود و داستانهاى نقل شده در آن ، بیانگر حقایقى پیراسته از هر گونه باطل (و جاءک فى هذه الحق) مشارالیه «هذه» سوره هود و یا داستانهاى پیامبرانى است که در آن بیان شده است. «ال» در «الحق» به اصطلاح براى استغراق صفات است. بنابراین «الحق»; یعنى ، حق کامل و بدون هیچ نقص.
۸- مطالب مطرح شده در سوره هود و بیان سرگذشت پیامبران در آن ، موجب بروز و ظهور حق براى پیامبر(ص) (و جاءک فى هذه الحق)
۹- حقایق پیراسته از هر گونه باطل ، استوار سازنده دل و آرامش دهنده خاطر است. (ما نثبت به فؤادک و جاءک فى هذه الحق) برداشت فوق، مقتضاى ارتباط میان عبارت «ما نثبت به فؤادک» و جمله «جاءک فى هذه الحق» است.
۱۰- سوره هود و داستان پیامبران مطرح شده در آن ، حاوى موعظه هایى ارجمند و مایه تذکار معارف و حقایق دینى است. (جاءک فى هذه الحق و موعظة و ذکرى)
۱۱- تنها مؤمنان از مواعظ سوره هود سود مى برند و متذکر حقایق و معارف الهى مى شوند. (موعظة و ذکرى للمؤمنین) روشن است که سوره هود و داستانهاى نقل شده در آن ، براى همگان موعظه و تذکار است. بنابراین لام در «للمؤمنین» لام انتفاع است و حکایت از آن دارد که تنها اهل ایمان از حقایق بیان شده در این سوره بهره مى برند و از تذکارهاى آن سود مى جویند.
۱۲- تاریخ و حوادث آن ، منبعى براى درس آموزى ، پندگیرى و شناخت حقایق (و جاءک فى هذه الحق و موعظة و ذکرى للمؤمنین)
۱۳- بیانگر حق و پندآموز بودن و یادآور شدن حقایق و معارف الهى ، معیار ارزشمندى داستانها و سرگذشت پیشینیان (جاءک فى هذه الحق و موعظة و ذکرى للمؤمنین)
موضوعات مرتبط
- آرامش: آثار آرامش ۶; عوامل آرامش ۹; منشأ آرامش ۵
- ارزشها: ملاک ارزشها ۱۳
- استقامت: عوامل استقامت ۶
- اضطراب: منشأ رفع اضطراب ۵
- انبیا: انبیاى قبل از محمد(ص) ۱; تاریخ انبیا ۱; فلسفه قصص انبیا ۳; قصص انبیا در سوره هود ۱۰
- تاریخ: عبرت از تاریخ ۱۲، ۱۳; نقش تاریخ ۱۲
- حقایق: آثار حقایق ۹; تبیین حقایق ۱۳
- خدا: افعال خدا ۵; تعالیم خدا ۲
- روانشناسى: ۵
- سوره هود: حقانیت تعالیم سوره هود ۷، ۸، ۱۰; مواعظ سوره هود ۱۰، ۱۱
- شناخت: منابع شناخت ۱۲
- عبرت: عوامل عبرت ۱۲، ۱۳
- قرآن: تعالیم قصص قرآن ۴
- قصه: قصه ارزشمند ۱۳
- مؤمنان: فضایل مؤمنان ۱۱; مؤمنان و سوره هود ۱۱
- محمد(ص): آرامش قلب محمد(ص) ۳; تبیین حقایق بر محمد(ص) ۸; محمد(ص) و سوره هود ۸; محمد(ص) و قصص انبیا ۲، ۳
- مصلحان: عوامل تقویت مصلحان ۴
- هدایتگران: عوامل تقویت هدایتگران ۴