التوبة ١١٩
ترجمه
| التوبة ١١٨ | آیه ١١٩ | التوبة ١٢٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الصَّادِقِینَ»: راستان در کردار و گفتار و پندار.
تفسیر
- آيات ۱۲۳ - ۱۱۱، سوره توبه
- وعده قطعى بهشت به كسانى كه در راه خدا با جان و مال خود جهاد مى كنند (ان الله اشترى )
- وضع و وصف فردى و اجتماعى مؤ منين
- سبب عدم جواز استغفار براى مشركين لغو بودن استغفار براى آنان است
- علت وجوب تبرى از دشمنان خدا، و اشاره به عموميت اين حكم
- وجه اينكه توبه (بازگشت ) خدا به پيامبر (ص ) و مهاجرين انصار ،قبل از ذكر توبه خدا به سه نفرى كه از جنگ تبوك تخلف كردند در آيه وارد شده وبيان مراد از توبه خدا در اين موارد
- بيان مقصود از توبه در هر يك از مواردى كه در آيات مورد بحث تكرار شده
- معناى اينكه فرمود: با صادقين باشيد (...و كونوا مع الصادقين )
- پاداش مجاهدان ، و مراد از جمله : (( ليجزيهم الله احسن ما كانوا يعملون ))
- توضيح آيه نفر (فلولا نفر من كل فرقة منهم طائفة ... )) و بيان آنچه كه از آن استنباط مى شود
- (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته )
- روايتى درباره مشقات و سختى هايى كه مسلمانان در راه تبوك تحمل نمودند
نکات آیه
۱ - خداوند، فراخوان مؤمنان به رعایت تقوا و پرهیز از مخالفت او (یأیها الذین ءامنوا اتقوا اللّه)
۲ - خداوند، فراخوان مؤمنان به راستى و درستى در گفتار و عمل (یأیها الذین ءامنوا ... کونوا مع الصدقین)
۳ - ایمان به خداوند و پیامبر(ص)، مستلزم رعایت تقواى الهى است. (یأیها الذین ءامنوا اتقوا اللّه)
۴ - مسلمانان، موظف به همراهى و همگامى با مؤمنان صادق و راستین و پرهیز از معاشرت با منافقان (و کونوا مع الصدقین)
۵ - صدق و راستى، از ارزشهاى والاى انسانى و مهمترین صفت مؤمنان راستین (یأیها الذین ءامنوا ... و کونوا مع الصدقین)
۶ - مؤمنان با تقوا، مؤمنان راستین و صادق در ایمانند. (یأیها الذین ءامنوا اتقوا اللّه و کونوا مع الصدقین) ذکر «صادقین»، پس از امر به رعایت تقوا، مى تواند براى بیان مصداق مؤمنان متقى باشد.
۷ - عدم رعایت تقوا در عمل، نشانه عدم صداقت مدعى ایمان (اتقوا اللّه و کونوا مع الصدقین) از اینکه خداوند مؤمنان متقى را «صادق» شمرده است، برداشت مى شود که: اظهارکنندگان ایمان، اگر عملاً به احکام دین پایبند نباشند و تقوا پیشه نکنند، در اظهار ایمان صادق نیستند.
۸ - مرتبه «صادقین» برترین مرتبه ایمان و دیندارى (اتقوا اللّه و کونوا مع الصدقین) دستور خدا به همراهى و همگامى با صادقان - پس از توصیه به تقواپیشگى - بیانگر این حقیقت است که «مرتبه صادقین» مرتبه اى فراتر از مرتبه کسانى است که در راه تقوا گام مى نهند و به تعبیر دیگر «صادقین» کسانى هستند که در اوج رعایت تقوایند.
۹ - دستیابى به مرتبه صادقین، آرمانى ارزشمند براى مؤمنان (اتقوا اللّه و کونوا مع الصدقین)
۱۰ - پیروان واقعى پیامبر اکرم (ص) در لحظات سخت جنگ تبوک، از صادقان بودند. (الذین اتبعوه فى ساعة العسرة ... و کونوا مع الصدقین) با توجّه به ارتباط این آیه با آیات قبل - که در زمینه ثبات قدم برخى از مؤمنان در شداید جنگ تبوک و لغزش گروهى دیگر بود و خداوند متخلفان را در پى توبه شان بخشید - اکنون به ایشان رهنمود مى دهد که شما نیز همانند مؤمنان، استوار و تزلزل ناپذیر باشید.
۱۱ - «صادقین» گروهى برگزیده و داراى مقام عصمت* (و کونوا مع الصدقین) از اینکه خداوند به طور مطلق به همراه و همگام بودن با«صادقین» فرمان داده است، احتمال مى رود که «صادقین» گروهى خاصِ باشند که در همه اعمال و افکار خویش به مقام عصمت رسیده اند و فرمان به تبعیت مطلق از آنان، بدین جهت صورت گرفته است.
روایات و احادیث
۱۲ - «عن جعفر بن محمّد(ع) فى قوله عز و جل: «اتقوا اللّه و کونوا مع الصادقین» قال: محمّد و على - علیهما السلام - ;[۱] از امام صادق (ع) روایت شده که درباره «الصادقین» در آیه شریفه فرمود: منظور محمّد و على - علیهما السلام - مى باشد».
۱۳ - «روى المعلى بن خنیس عن ابى عبداللّه (ع) فى قوله: «کونوا مع الصادقین»: بطاعتهم ;[۲] معلى بن خنیس از امام صادق (ع) درباره قول خدا که فرموده «با صادقان باشید» روایت کرده: بودن با صادقان به معناى اطاعت از آنان است».
موضوعات مرتبط
- ارزشها: ۵، ۹
- اطاعت: اطاعت از صادقان ۱۳
- امام على(ع): صداقت امام على(ع) ۱۲
- ایمان: آثار ایمان ۳ ; ایمان به خدا ۳ ; ایمان به محمّد(ص) ۳ ; مراتب ایمان ۸
- تقوا: آثار بی تقوایى ۷ ; دعوت به تقوا ۱ ; عوامل تقوا ۳
- خدا: دعوت هاى خدا ۱، ۲
- دروغگویى: نشانه هاى دروغگویى ۷
- دیندارى: مراتب دیندارى ۸
- صادقان: ۶، ۱۲ برگزیدگى صادقان ۱۱ ; عصمت صادقان ۱۱ ; مقامات صادقان ۸، ۱۱
- صداقت: ارزش صداقت ۵ ; دعوت به صداقت ۲
- غزوه تبوک: پیروان محمّد(ص) در غزوه تبوک ۱۰ ; قصه غزوه تبوک ۱۰
- مؤمنان: آرمان مؤمنان ۹ ; دعوت از مؤمنان ۱، ۲ ; رابطه با مؤمنان ۴ ; صفات مؤمنان ۵ ; مؤمنان صادق ۶ ; مؤمنان متقى ۶ ; مؤمنان و مقامات صادقان ۹
- محمّد(ص): صداقت پیروان محمّد(ص) ۱۰ ; صداقت محمّد(ص) ۱۲ ; فضایل پیروان محمّد(ص) ۱۰
- مسلمانان: مسؤولیت مسلمانان ۴
- منافقان: ترک رابطه با منافقان ۴
