المائدة ٧٦
ترجمه
المائدة ٧٥ | آیه ٧٦ | المائدة ٧٧ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«مِن دُونِ»: بجز. غیر از. «مَا»: چیزی. کسی. در اینجا مراد حضرت عیسی، یا حضرت عیسی و مادرش حضرت مریم است.
تفسیر
- آيات ۸۶ - ۶۸، سوره مائده
- نكته درباره جمله : ((لستم على شى ء)) در آيه شريفه :((قل يا اهل الكتاب لستم على شى ء...))
- يهود و نصارا فاقد پايگاهى قابل اعتماد براى اقامه دين هستند
- اسم و لقب هيچ اثرى در سعادت آدمى ندارد و فقط ايمان به خدا و روز جزا وعمل صالح مايه سعادت است
- چون يهود براى خود برترى مى پنداشتند كور و كر شدند (از دين حق و شنيدن پند عاجزگشتند)
- بطلان و نامعقول بودن سخن نصارا كه گفته اند: ((ان الله ثالث ثلثة ))
- چگونگى اعتقاد به تثليث در ميان عوام نصارا
- احتجاج بر نفى الوهيت مسيح (ع ) و نيز نفى الوهيت ما در مسيح (بنابر يكاحتمال در معناى آيه )
- استدلال بروجوب عبادت خداى سبحان و عبادت نكردن هر چه جز او
- نكاتى كه در استدلال و احتجاج فوق در آيه شريفه وجود دارد
- نكته اينكه در جمله : ((مالا يملك لكم ضرا ولا نفعا)) و جملات مشابه آن ((ضر))قبل از ((نفع )) آورده شده است
- معناى علو و بيات جايگاه (غدير) نزد قديم يهود
- غلو اهل كتاب كه از آن نهى شده اند اين بوده كه انبياء و احبار و راهبان خود را تا مقامربوبيت بالا مى برده اند
- اعتقاد به پدرى و پسرى از اقوام بت پرست به مسيحيت راه يافته است
- علت اينكه نصارا نزديك ترين ملت ها به مسلمين از جهت دوستى معرفى شده اند
- وجود علماء و پارسايان بسيار در ميان نصارا و استكبار نور زيدن آنها علت انس بيشترآنان با مسلمين بوده است
- چند روايت در مورد اقوامى كه به شكل خوك و ميمون مسخ شدند
- رواياتى درباره امر به معروف و نهى از منكر و تعليم احكام الهى
- رواياتى در ذيل آيه : ((ذلك بان منهم قسيسين ...)) ونزول آن در شاءن نصاراى حبشه و داستان نجاشى
- قرآن كريم وحدت عدديه را از پروردگار جل وعلا نفى مى كند
- چون خداى تعالى مالك تمامى كمالات و اصيل در هر كمالى است ، اتصاف او به وحدت وكثرت عدديه محال است
- نفى وحدت عددى در سوره توحيد
- وحدت خداوند سبحان در توحيدى كه نصارا معتقدند و حدت عددى است كه قرآن منكر آن است
- (شرح و تفسير سخنانى از اميرالمؤ منين (ع ) درباره توحيد خداى سبحان ، نفى وحدتعددى و نفى حد از ذات اقدس الهى و...)
- شرح كلماتى از خطبه اميرالمؤ منين در نهج البلاغه درباره توحيد و صفات الهى
- خطبه ديگرى از كلام نورانى اميرالمؤ منين (ع ) در نهج البلاغه
- خطبه نورانى ديگرى از نهج البلاغه و شرح آن
- كلام گوهربار ديگرى از مولا اميرالمؤ منين (ع ) در توحيد و صفات خداوند
- خطبه ديگرى از اميرالمؤ منين (ع ) درباره توحيد الهى از كتاب احتجاج طبرسى
- فرمايش رسول خدا (ص ) درباره معناى توحيد بروايت اميرالمؤ منين (ع )
- (درباره اعتقاد به ودت عددى خداوند و رد آن در سخنان امام على (ع ))
نکات آیه
۱- گروهى از مسیحیان، آلوده به عبادت و پرستش غیر خدا (اتعبدون من دون اللّه ما لایملک) با توجه به آیات گذشته، معلوم مى شود که مخاطبان جمله «اتعبدون» مسیحیان مى باشند.
۲- مسیحیان، مورد نکوهش خداوند به خاطر پرستش غیر خدا (قل اتعبدون من دون اللّه)
۳- مسیح (ع) و مادرش مریم، معبود برخى مسیحیان (قالوا إنّ اللّه هو المسیح ... قل اتعبدون من دون اللّه) مصداق مورد نظر از «من دون اللّه» به قرینه آیات گذشته مسیح (ع) و مادرش مریم است.
۴- کسى جز خداوند قادر بر نفع و زیان رسانى نیست. (اتعبدون من دون اللّه ما لایملک لکم ضراً و لانفعاً)
۵- مسیح (ع) و مادرش مریم، مالک هیچ سود و زیانى براى مردم نیستند. (اتعبدون من دون اللّه ما لایملک لکم ضراً و لانفعاً)
۶- تنها کسى شایسته پرستش است که زمام زیان و نفع مردم به دست اوست. (اتعبدون من دون اللّه ما لایملک لکم ضراً و لانفعاً)
۷- پندار قدرت مسیح (ع) و مریم بر سود و زیان رسانى به مردم، از عوامل پرستش آن دو، از سوى مسیحیان* (قل اتعبدون من دون اللّه ما لایملک لکم ضراً و لانفعاً) استدلال بر ناروایى پرستش مسیح (ع) و مادرش مریم به ناتوانى آنان از ضرر رسانى و نفع بخشى، مى تواند اشاره به ریشه و عامل پرستش مسیح (ع) و مریم، از سوى نصارا داشته باشد.
۸- شرک و پرستش غیر خدا، برخاسته از ناآگاهى به مالک حقیقى سود و زیان و سرچشمه قدرت در هستى (اتعبدون من دون اللّه ما لایملک لکم ضراً و لانفعاً)
۹- دفع زیان و جلب منفعت، انگیزه اى براى پرستش (اتعبدون من دون اللّه ما لایملک لکم ضراً و لانفعاً)
۱۰- تنها خداوند، سمیع (شنوا) و علیم (دانا) است. (و اللّه هو السمیع العلیم)
۱۱- تنها خداوند، شنواى درخواستها و آگاه به سود و زیان انسانهاست. (ما لایملک لکم ضراً و لانفعاً و اللّه هو السمیع العلیم)
۱۲- شنوایى و دانایى مطلق، ویژگى معبود شایسته و بایسته پرستش (قل اتعبدون من دون اللّه ... و اللّه هو السمیع العلیم)
۱۳- شنوایى و دانایى مطلق، شرط توانایى بر سود و زیان رسانى به مردم (ما لایملک لکم ضراً و لانفعاً و اللّه هو السمیع العلیم) به نظر مى رسد جمله «و اللّه ...» برهانى است بر دو حقیقتى که در فراز قبل بیان شد، یکى توان خداوند به ضرر و نفع رسانى و دیگر، ناتوانى غیر خدا بر آن.
موضوعات مرتبط
- اسماء و صفات: سمیع ۱۰ ; علیم ۱۰
- انگیزش: عوامل انگیزش ۹
- توحید: افعالى ۴
- جهل: آثار جهل ۸
- خدا: سرزنشهاى خدا ۲ ; شنوایى خدا ۱۱ ; علم خدا ۱۱ ; قدرت خدا ۴
- زیان: دفع زیان ۹ ; منشأ زیان ۴، ۵، ۶، ۸، ۱۱، ۱۳
- سود: منشأ سود ۴، ۵، ۶، ۸، ۱۱، ۱۳
- شرک: زمینه شرک عبادى ۸ ; شرک عبادى ۱، ۲، ۳، ۷
- شنوایى: ارزش شنوایى ۱۲، ۱۳
- عبادت: زمینه عبادت ۹ ; عبادت غیر خدا ۱، ۲
- عقیده: باطل ۷
- علم: ارزش علم ۱۲، ۱۳
- عیسى (ع): زمینه عیسى (ع) پرستى ۷ ; قدرت عیسى (ع) ۵، ۷ ; معبودیت عیسى (ع) ۳
- قدرت: آثار قدرت ۷ ; منشأ قدرت ۸
- مریم (ع): زمینه مریم (ع) پرستى ۷ ; قدرت مریم (ع) ۵، ۷ ; معبودیت مریم (ع) ۳
- مسیحیان: سرزنش مسیحیان ۲ ; شرک مسیحیان ۲
- مشرکان: سرزنش مشرکان ۲
- معبود: ملاک معبود ۶، ۱۲
- منفعتطلبى: آثار منفعتطلبى ۹