الحجرات ١٥
ترجمه
| الحجرات ١٤ | آیه ١٥ | الحجرات ١٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«لَمْ یَرْتَابُوا»: شک و تردید ننموده‌اند. گمان و دودلی به دل راه نداده‌اند.
تفسیر
- آيات ۱۱ - ۱۸ سوره حجرات
- نهى از مسخره كردن يكديگر و عيبجويى و بد زبانى كردن
- معناى جمله : ((بئس الاسم الفسوق ))
- مقصود از ((اجتناب از ظن )) و مفاد قيد ((كثيرا)) در آيه : ((يا ايها الذين امنوا اجتنبواكثيرا من الظن ...))
- نهى از تجسس عيوب ديگران و از غيبت كردن و بيان مفسده غيبت و تجسس (و لا تجسسوا و لايغتب بعضكم بعضا...)
- غيبت عامل مؤ ثر در سقوط منزلت و هويت اجتماعى انسان
- مثالى گويا براى روشن شدن زشتى حقيقت چيست
- توبه عامل آمرزش گناهان ياد شده و بلكه مطلق گناهان است
- معانى مختلفى كه براى ((شعوب )) و ((قبائل )) گفته شده است
- توضيح اينكه تقوا تنها كرامت و امتياز حقيقى است (ان اكرمكم عند الله اتقيكم )
- تقوى يك مزيت واقعى و حقيقت است نه آن مزايائى كه انسانها براى خود مايه كرامت وشرف قرار داده اند
- معناى اينكه فرمود: به اعراب بگو ايمان نياورده ايد بلكه بگوييد اسلام آورده ايم
- مؤ منان واقعى اين چنين هستند
- ايمان ثابت و مستقر و جهاد با مال و جان از صفات مؤ منان واقعى است
- رواياتى در مورد نهى از مسخره كردن يكديگر، بد زبانى و تنابز به القاب ، غيبت وسوء ظن ، در ذيل آيات مربوطه گذشته
- دو روايت در شاءن نزول آيه ((اءيحب اءحدكم اءنياءكل ...))
- كلام معصومين عليه السلام در حسن ظن به برادر مسلمان وحمل كار او بر صحت
- چند روايت دال بر اينكه غيبت از زنا شديدتر است
- رواياتى درباره اينكه تنها ملاك فضيلت تقوا است
- رواياتى در خصوص فرق بين اسلام و ايمان
نکات آیه
۱ - مؤمنان واقعى، داراى ایمان به خدا و رسول او و بدور از هرگونه شک و تردید (إنّما المؤمنون الذین ءامنوا باللّه و رسوله ثمّ لم یرتابوا)
۲ - ایمان آمیخته به شک، داخل در مقوله اسلام و نه ایمان واقعى* (و لکن قولوا أسلمنا ... إنّما المؤمنون الذین ... ثمّ لم یرتابوا) با توجه به ارتباط این آیه با آیه قبل، مى توان نتیجه گرفت که خداوند از آن جهت اعراب یاد شده را مؤمن ندانسته و تنها مسلمان شمرده است که آنان، هنوز نسبت به خدا و رسول او در شک بوده اند.
۳ - ایمان به خدا و پیامبر(ص)، ملازم با یکدیگر و تفکیک ناپذیر (إنّما المؤمنون الذین ءامنوا باللّه و رسوله)
۴ - ایثار مال و جان در راه حق، همگام با ایمان ثابت و استوار، نشانه مؤمنان واقعى است. (إنّما المؤمنون الذین ... و جهدوا بأمولهم و أنفسهم)
۵ - ایمان واقعى، داراى ریشه و ثبات در اندیشه و متجلى در عمل و رفتار (إنّما المؤمنون الذین ... ثمّ لم یرتابوا و جهدوا) در آیه شریفه، دو ویژگى براى مؤمن واقعى، بیان شده است. یکى از آن دو به باور و اندیشه (لم یرتابوا...) و دیگرى به عمل بازمى گردد (جاهدوا...).
۶ - جهاد با مال و جان در راه خدا، نشانه یقین و استوارى ایمان انسان (ثمّ لم یرتابوا و جهدوا بأمولهم و أنفسهم) چنانچه «و جاهدوا» در مقام نشان دادن مصداق و نمود یقین مؤمنان باشد - که از «لم یرتابوا» استفاده مى شود - برداشت بالا قابل استفاده است.
۷ - وجود شک و دلبستگى به مال و جان در میان اعراب، دلیل رد ادعاى ایمان آنان از سوى خداوند (قل لم تؤمنوا ... إنّما المؤمنون ... ثمّ لم یرتابوا و جهدوا بأمولهم و أنفسهم)
۸ - در راه خدا بودن، ملاک ارزش هر جهاد و ایثار (و جهدوا بأمولهم و أنفسهم فى سبیل اللّه)
۹- جان و مال، پرجاذبه ترین امور در زندگى انسان (و جهدوا بأمولهم و أنفسهم) خداوند، از میان جاذبه هاى زندگى، فقط به جان و مال اشاره کرده است و چشم پوشى از آن را نشانه ایمان استوار دانسته است.
۱۰ - ثبات در باورهاى دینى و جهاد همه جانبه در راه خداوند، گواه صداقت انسان در ادعاى ایمان (إنّما المؤمنون الذین ... ثمّ لم یرتابوا و جهدوا ... أولئک هم الصدقون)
موضوعات مرتبط
- اخلاص: آثار اخلاص ۸
- ادعا: ملاک صحت ادعا ۱۰
- اسلام: حقیقت اسلام ۲
- ایمان: آثار ایمان ۵; ادعاى ایمان ۷; ایمان به خدا ۱، ۳; ایمان به محمد(ص) ۱، ۳; حقیقت ایمان ۲; خاستگاه ایمان ۵; نشانه هاى ایمان ۶، ۱۰
- بادیه نشینان: رد ادعاى ایمان بادیه نشینان صدراسلام ۷; شک بادیه نشینان صدراسلام ۷; مال دوستى بادیه نشینان صدراسلام ۷
- جهاد: استقامت در جهاد ۱۰; ملاک ارزش جهاد ۸
- دین: استقامت در دین ۱۰
- رفتار: پایه هاى رفتار ۵
- زندگى: جذابیت زندگى ۹
- مال: جذابیت مال ۹
- مؤمنان: جهاد مؤمنان ۴، ۶; جهادمالى مؤمنان ۴، ۶; نشانه هاى مؤمنان ۴; ویژگیهاى مؤمنان ۱; یقین مؤمنان ۱
