الشعراء ٦٨

وَ إِنَ‌ رَبَّکَ‌ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ‌

ترجمه

و پروردگارت شکست‌ناپذیر و مهربان است!

|و قطعا پروردگار تو شكست‌ناپذير مهربان است

و قطعاً پروردگار تو همان شكست‌ناپذير مهربان است.

و همانا خدای تو خدای بسیار مقتدر و مهربان است.

و یقیناً پروردگارت همان توانای شکست ناپذیر و مهربان است.

هرآينه پروردگار تو پيروزمند و بخشنده است.

همانا پروردگارت پیروزمند مهربان است‌

و همانا پروردگار تو هموست تواناى بى‌همتا و مهربان.

بی‌گمان پروردگار تو با عزّت و توانا، و با محبّت و مهربان است.

و بی‌گمان پروردگار تو، همواره او همان کانون عزت (و) رحمت است.

و همانا پروردگار تو است هرآینه عزّتمند مهربان‌

الشعراء ٦٧	آیه ٦٨	الشعراء ٦٩
سوره : سوره الشعراء نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٦ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«الْعَزِیزُ»: توانا، در انتقام گرفتن از تکذیب کنندگان. «الرَّحِیمُ»: مهربان، در حق تصدیق کنندگان.

تفسیر

• آيات ۱۰ - ۶۸، سوره شعراء
• غرض اين آيات : مقايسه قوم خاتم الانبياء (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) با قوم موسى وهارون ، ابراهيم و نوح و...
• اشاره به معناى ((خوف )) و فرق آن با ((خشيت ))
• بيان اينكه جمله : ((فارسل الى هارون اخى )) حاكى ازتعلل و شانه خالى كردن از مسئوليت نيست
• معناى ((ذنب )) و مراد از اينكه موسى عليه السّلام فرمود: ((و لهم على ذنب ))
• دلگرمى مى دادند خداوند به موسى و هارون : ما با شمائيم !
• گفتگوى موسى عليه السّلام با فرعون
• مفاد جمله : ((و انت من الكافرين )) كه در خطاب فرعون به موسى عليه السّلام آمده است
• پاسخ موسى عليه السّلام به سه اشكال و اعتراض فرعون بر آن حضرت
• مقصود از ضلالت در سخن موسى عليه السّلام :((قال فعلتها اذا و اءنا من الضالين ...))
• رد گفتار مفسرين در معناى ضلالت در آيه شريفه
• مراد از حكمى كه بعد از گريختن موسى عليه السّلام از مصر به او داده شده (فوهب لىربى حكما)
• توضيح مفاد (وجعلنى من المرسلين ) كه جواب اعتراضاول فرعون در استبعاد رسالت موسى عليه السّلام است
• توضيح مفاد (و تلك نعمة تمنها على ...) كه پاسخ اعتراض ديگر فرعون است
• بيان گفتار مفسرين درباره جمله ((الم نربك )) و اشكالات و توجهات مترتب برگفتارشان
• اشاره به معتقدات بت پرستان درباره خداى سبحان و ارباب و آلهه
• بيان علت اينكه فرعون گفت : ((رب العالمين چيست ؟))
• تقرير و توضيح جواب موسى عليه السّلام بهسوال فرعون (قال رب السموات و الارض و ما بينهما...)
• دو نكته در ارتباط با پاسخ موس عليه السّلام به فرعون و بيان فساد گفتار بعضىمفسرين در اين زمينه
• جواب دوم موسى عليه السّلام به فرعون به سؤال فرعون از حقيقت رب العالمين : ((قال ربكم و رب آبائكم الاولين ))
• فرعون به موسى عليه السّلام بر چسپ ديوانگى مى زند
• فرعون موسى عليه السّلام را به زندان تهديد مى كند
• موسى عليه السّلام با پيشنهاد اظهار معجزه مى كند
• معجزه عصى و يد بيضاء را نشان مى دهد و فرعون او را متهم به توطئه مى كند
• پيشنهاد بزرگان قوم به فرعون در برابر ارائه معجزات موسى عليه السّلام
• واكنش فرعون در مقابل ايمان آوردن ساحران
• قسمت ديگر داستان موسى عليه السّلام : كوچ شبانه بنىاسرائيل از مصر و غرق و هلاك فرعون و فرعونيان
• نتيجه گيرى از حكايت موسى عليه السّلام و فرعون

• آيه ۶۰- ۶۸
• آيه و ترجمه
• تفسير:
• نكته ها:
• ۲ - چگونگى نجات بنى اسرائيل و غرق فرعونيان .
• ۳ - در عين قدرت رحيم است

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - پیامبر(ص)، برخوردار از حمایت ویژه پروردگار در قبال عنادورزى هاى مشرکان (و ما کان أکثرهم مؤمنین . و إنّ ربّک لهو العزیز الرحیم) ذکر آیه «إنّ ربّک...» پس از بیان ماجراى موسى و فرعون، داراى این پیام است که: اى پیامبر! همان گونه که خداوند، موسى(ع) را تحت حمایت گرفت و فرعونیان را از میان برداشت، تو را نیز تحت حمایت ویژه خود قرار داده و دشمنانت را سرکوب خواهد کرد.

۲ - خدا، تنها قدرت قاهر و شکست ناپذیر (و إنّ ربّک لهو العزیز) «عزیز» مسند همراه با «ال» جنس و مفید حصر است.

۳ - عزّت و شکست ناپذیرى خدا، آمیخته با رحمت و مهر او به بندگان (و إنّ ربّک لهو العزیز الرحیم) برداشت یاد شده بدان احتمال است که «الرحیم» صفت «العزیز» باشد، نه خبر دوم آن.

۴ - هلاکت فرعونیان، نمود عزّت و قدرت پیروزمند خداوند (ثمّ أغرقنا الأخرین ... و إنّ ربّک لهو العزیز الرحیم)

۵ - مهلت خداوند به کافران حق ستیز صدراسلام، به خاطر رحمت و لطف او بود; نه برخاسته از ضعف و ناتوانى. (و ما کان أکثرهم مؤمنین . و إنّ ربّک لهو العزیز الرحیم) یادکرد سرگذشت موسى و فرعون تسلّى بخش خاطر پیامبر(ص) و نیز هشدارى است به کافران مکه که نازل نشدن عذاب بر آنان، نه از باب ناتوانى حق تعالى است; بلکه از باب رحمتى است که بر مردمان دارد و چون زمینه آن به پایان برسد، عزّت و قهر الهى گریزناپذیر خواهد بود.

۶ - خداوند، عزیز و رحیم است. (و إنّ ربّک لهو العزیز الرحیم)

موضوعات مرتبط

• اسماء و صفات: رحیم ۶; عزیز ۶
• حق: منشأ مهلت به حق ستیزان ۵
• حمایتهاى خدا: مشمولان حمایتهاى خدا ۱
• خدا: آثار رحمت خدا ۵; آثار لطف خدا ۵; اختصاصات خدا ۲; رحمت خدا ۳; عزت خدا ۲; قدرت خدا ۲; نشانه هاى عزت خدا ۴; نشانه هاى قدرت خدا ۴; ویژگیهاى عزت خدا ۳
• فرعونیان: هلاکت فرعونیان ۴
• کافران: منشأ مهلت به کافران صدراسلام ۵
• محمد(ص): حامى محمد(ص) ۱; دشمنان محمد(ص) ۱
• مشرکان: دشمنى مشرکان ۱