النازعات ٢٦
ترجمه
| النازعات ٢٥ | آیه ٢٦ | النازعات ٢٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«لِمَن یَخْشی»: عبرت گرفتن از چنین داستانهائی تنها برای کسانی میسّر است که خوف و خشیت و احساس مسؤولیّت به دل راه داده‌اند.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۴۱، سوره نازعات
- اقوال مختلف درباره مراد از پنج سوگند آغاز سوره نازعات : ((و النازعات غرقا والناشطات نشطا...))
- نقد و بررسى اقوال فوق
- بيان اينكه در اين پنج سوگند به ملائكه سوگند ياد شده است
- (در ذيل آيه فالمدبرات امرا)
- عدم منافات بين واسطه بودن ملائكه و استناد حوادث به ايشان ، به استناد آنها به خداىتعالى و به اسباب ظاهرى
- معناى اينكه درباره قيامت فرمود: ((يوم ترجف الراجفه تتبعها الرادفة ))
- حكايت سخن كفار در استبعاد معاد
- داستان موسى (عليه السلام ) و فرعون و آنچه اشاره به اين داستان در اين مقام افاده مىكند
- معناى ((هل لك الى ان تزكى و اهديك الى ربك فتخشى )) كه موسى (عليه السلام )ماءمور شد به فرعون بگويد
- مراد فرعون از اينكه خطاب به مردم مصر گفت : ((انا ربكم الاعلى ))
- چند وجه در معناى ((فاخذه الله نكال الاخره و الاولى ))
- رفع استبعاد معاد در خطاب و استفهام توبيخى ((ءاءنتم اشد خلقا ام السماء بنيها...))
- تسميه قيامت به ((الطامه الكبرى ))
- تقسيم مردم به دو دسته : طاغى دوزخى ، او خائف از مقام پروردگار كه بهشت ماءواى اواست و بيان ضابطه براى صفات هر يك
- لوازم و آثار طغيان و خوف از مقام رب
- مقصود از مقام پروردگار و خوف از آن
- (رواياتى درباره سوگندهاى سوره نازعات ، استعباد معاد توسط كفار،خوف از مقامپروردگار،پيروى از هوى )
نکات آیه
۱ - فرجام فرعون، درس عبرتى بزرگ براى کسانى که نگران عاقبت دنیا و آخرت خویش اند. (إنّ فى ذلک لعبرة لمن یخشى) متعلق «یخشى»، به قرینه «الأخرة و الأولى» در آیه قبل، مى تواند فرجام انسان در دنیا و آخرت باشد.
۲ - تنها خداترسان از هلاکت و مجازات فرعون پند مى گیرند و خود رااز گرفتارى به فرجامى نظیر آن برحذر مى دارند. (إنّ فى ذلک لعبرة لمن یخشى) مراد از خشیت در «یخشى»، مى تواند خشیت از خداوند باشد، جمله «و أهدیک إلى ربّک فتخشى» (در آیات پیشین) مؤید این احتمال است. اختصاص یافتن «عبرت» به «من یخشى» - با آن که هلاکت فرعون براى همگان درس عبرت است - بیانگر این نکته است که تنها، خداترسان از این عبرت بهره مى گیرند.
۳ - پندآموزى، از اهداف نقل داستان گذشتگان در قرآن (إنّ فى ذلک لعبرة لمن یخشى)
۴ - ضرورت مطالعه تاریخ گذشتگان و عبرت گرفتن از آن (إنّ فى ذلک لعبرة لمن یخشى)
۵ - شکست نهایى فرعون در مبارزه با موسى(ع)، درس عبرتى براى مخالفان پیامبر(ص) و منکران معاد (إنّ فى ذلک لعبرة لمن یخشى) نقل داستان موسى(ع) و فرعون - پس از بیان شبهات منکران معاد و نیز خطاب به پیامبر(ص) با جمله «هل أتاک...» - بیانگر این است که مراد از توصیف داستان مزبور به عبرت، تهدید منکران معاد و مخالفان پیامبر(ص) است که چه بسا آنان نیز در نهایت، همچون فرعون به عذاب الهى گرفتار شوند.
۶ - ترس از خداوند و نگرانى از فرجام خویش، پرهیز دهنده انسان از انکار معاد و باز دارنده او از طغیان گرى و رویارویى با پیامبران (إنّ فى ذلک لعبرة لمن یخشى) عبرت گرفتن از داستان فرعون، به معناى دورى از رفتار و عقاید او است که در آیات قبل نمونه هاى آن بیان شد.
۷ - خداوند، حامى پیامبران و مدافعان دین در برابر مخالفان (فأخذه اللّه ... إنّ فى ذلک لعبرة لمن یخشى)
۸ - سرنوشت فرعون، نشانگر حاکمیت خداوند بر حوادث تاریخ (فأخذه اللّه ... إنّ فى ذلک لعبرة لمن یخشى) عبرت بودن فرجام فرعون براى آیندگان، مستلزم مقهور بودن همه امور در برابر اراده خداوند است.
۹ - منکران معاد و فرعون صفتان عصر بعثت، محروم از خشیت الهى و بى تفاوت در برابر عبرت هاى تاریخ (یقولون أءنّا ... هل أتیک ... إنّ فى ذلک لعبرة لمن یخشى) تصریح به «من یخشى» براى اشاره به نبود خشیت در وجود منکران معاد است.
موضوعات مرتبط
- انبیا: حامى انبیا ۷; موانع دشمنى با انبیا ۶
- بعثت: تاریخ مقارن بعثت ۹
- تاریخ: عبرت از تاریخ ۴; فواید تاریخ ۴; منشأ تحولات تاریخ ۸
- حمایتهاى خدا: مشمولان حمایتهاى خدا ۷
- خدا: آثار خشیت از خدا ۶; محرومان از خشیت خدا ۹; نشانه هاى حاکمیت خدا ۸
- خداترسان: عبرت پذیرى خداترسان ۲; فضایل خداترسان ۲
- طغیان: موانع طغیان ۶
- عبرت: عبرت بزرگ ۱; عوامل عبرت ۱، ۲، ۳، ۴، ۵
- فرجام: آثار نگرانى از فرجام ۶; نگرانى از فرجام اخروى ۱; نگرانى از فرجام دنیوى ۱
- فرعون: شکست فرعون ۵; عبرت از فرجام فرعون ۱; عبرت از قصه فرعون ۵; عبرت از هلاکت فرعون ۲; قصه فرعون ۸
- قرآن: عبرت از قصص قرآن ۳; فلسفه قصص قرآن ۳
- محمد(ص): عبرت دشمنان محمد(ص) ۵
- معاد: عبرت مکذبان معاد ۵; عبرت ناپذیرى مکذبان معاد۹; محرومیت مکذبان معاد ۹; موانع تکذیب معاد ۶
