الشورى ٣١
ترجمه
| الشورى ٣٠ | آیه ٣١ | الشورى ٣٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مَآ أَنتُم بِمُعْجِزِینَ»: شما نمی‌توانید درمانده و ناتوان کنید و به ستوه بیاورید (نگا: انعام / یونس / ، توبه / و .
تفسیر
- آيات ۲۷ - ۵۰ سوره شورى
- سنت الهى در روزى دادن به مردم : ((ينزل بقدر ما يشاء))
- شباهت رزق مادى با معارف حقه و شرايع آسمانى ، از نظرنزول و قسمت
- توضيحى راجع به ((قدير)) بودن خداى تعالى
- بررسى مفاد آيه ((و ما اصبكم من مصيبه فبما كسبت ايديكم ....)) كه وجود ارتباط بينگناهان و مصائب دنيوى را افاده مى كند
- سه مطلبى كه از سياق آيه شريفه بدست مى آيد
- تفسيرى بى پايه براى آيه و وجه بى پايگى آن
- بيان آيات ((و من آياته الجوار فى البحر...)) كه كشتى ها را به عنوان يكى از آياتخداوند به ياد مى آورد
- دو تفسير ديگر در معنا مى آيد كه هر دو بى مورد و داراى تكلف اند
- صفات نيك مؤ منين : اجتناب از كبائر و فواحش ، گذشت ، دفع ظلم از يكديگر و...))
- معناى مشورت و آيه ((و اءمرهم شورى بينهم ))
- وجه اينكه در جمله ((و جزاء سيئة سيئه مثلها))عمل متقابل مظلوم در برابر ظالم را ((سيئه )) ناميد
- سه وجه در بيان ((انه لا يحب الظالمين ))
- مظلوم حق مقابله به مثل دارد گو اينكه صبر و گذشت فضيلتى برتر است
- وصف حال غير مؤ منين در روبرو شدن با عذاب الهى
- معناى جمله ((ان الخاسرين الذين خسروا انفسهم و اهليهم )) و اينكه گوينده آن كيانند و دركجا آن را مى گويند
- مفاد جمله : ((يوم لا مرد له من الله )) درباره قيامت
- توبيخ انسان متنعم سرگرم به دنيا
- چند روايت درباره تقدير روزى از جانب خداوند سبحان
- بيان سه اشكال در رابطه با ((ما اءصابكم ...)). و مفاد روايات مربوط به آن
- بيان رواياتى در ارتباط با ((يهب لمن يشاء اناثا
نکات آیه
۱ - انسان ها، هیچ گونه راه فرار و گریزى در برابر قدرت الهى ندارند. (و ما أنتم بمعجزین فى الأرض) کلمه «معجزین» (از ماده «عجز») به معناى به عجز در آوردن است; اما این کلمه در بسیارى از آیات قرآن به معناى فرار کردن از حیطه قدرت الهى و از چنگال عذاب او آمده است (که لازمه معناى لغوى آن مى باشد).
۲ - انسان ها، ناتوان از سلطه همه جانبه بر زمین و به کنترل در آوردن همه عوامل طبیعت (و ما أنتم بمعجزین فى الأرض) به عجز درآوردن، ملازم با سلطه یافتن و کتنرل داشتن بر شىء است.
۳ - تدبیرهاى بشرى براى جلوگیرى از بازتاب هاى گناهان خود، فاقد تأثیر و کارایى است. (و ما أصبکم ... و ما أنتم بمعجزین فى الأرض) برداشت یاد شده برپایه ارتباط این قسمت از آیه، با آیه قبل است.
۴ - سنت خداوند، بر کیفر گناهان، فراگیر و شامل همه جوامع، در پهنه زمین (و ما أصبکم ... و ما أنتم بمعجزین فى الأرض) با توجه به آیه قبل، مى توان گفت که قید «فى الأرض» اشاره به این نکته دارد که گرفتار شدن انسان ها به نتایج عملکرد خویش، سنت الهى در سراسر زمین است.
۵ - انسان ها، هیچ گونه سرپرست و یاورى جز خداوند ندارند. (و ما لکم من دون اللّه من ولىّ و لا نصیر)
۶ - خداوند، تنها یار و یاور انسان در حفاظت وى از عواقب ناگوار گناهان (و ما أصبکم ... و ما لکم من دون اللّه من ولىّ و لا نصیر)
۷ - گناه کاران، نباید خود را از لطف و یارى خدا محروم بدانند. (و ما أصبکم ... و ما لکم من دون اللّه من ولىّ و لا نصیر) با توجه به آیات پیشین - که در مورد انسان ها و جوامع گنه کار است - مى توان استفاده کرد که «ما لکم من دون اللّه...» ناظر به این نکته است که خداوند ملجأ و پناهگاه تمامى انسان ها - حتى گنه کاران - مى باشد.
۸ - انسان در زندگى خویش، هماره نیازمند یارى و حمایت است. (و ما لکم من دون اللّه من ولىّ و لا نصیر) در جمله «و ما لکم من دون اللّه...» اصل نیاز انسان به سرپرست و یاور مسلم تلقى شده و آیه درصدد تعیین مصداق واقعى آن است.
۹ - بلاها و تنگناهاى زندگى، زمینه ساز توجه انسان به ولایت الهى و یاورى خواستن از او (و ما أصبکم ... و ما لکم من دون اللّه من ولىّ و لانصیر)
۱۰ - مصیبت هاى بزرگ زندگى انسان، میدان بروز ناتوانى عوامل مادى و زمینه ساز توجه انسان به مبدأ یگانه فیض و رحمت (خدا) (و ما أصبکم من مصیبة ... و ما لکم من دون اللّه من ولىّ و لا نصیر) برداشت بالا بنابراین نکته است که نکره آمدن «مصیبة» اشاره به مشکلات خاص و بزرگ داشته باشد که رفع آنها از عوامل بشرى و مادى میسر نیست.
۱۱ - بازتاب گناهان انسان به صورت مشکلات دنیایى، تدبیرى الهى در جهت بازداشتن انسان از سرکشى و تجاوز است. (و ما أصبکم من مصیبة فبما کسبت أیدیکم ... و ما أنتم بمعجزین فى الأرض و ما لکم من دون اللّه من ولىّ و لا نصیر) سیاق آیات، نشانگر بیان گونه هاى مختلف از یک حقیقت است; چه این که باران، غفران، ولایت و نصرت گونه هایى از روزى خداوند براى انسان ها است که از پس خشکسالى، گناه و مصیبت به انسان ارزانى مى شود.
موضوعات مرتبط
- استمداد: استمداد از خدا ۹
- امیدوارى: امیدوارى نصرت به خدا ۷
- انسان: ضعف تدبیر انسان ها ۲، ۳; عجز انسان ها ۱، ۲; نیازهاى انسان ۸; ولى انسان ها ۵، ۶; یاور انسان ها ۵
- بلا: آثار بلا ۹
- تجاوز: موانع تجاوز ۱۱
- خدا: اهمیت ولایت خدا ۵; تدبیر خدا ۱۱; عمومیت سنتهاى خدا ۴; قدرت خدا ۱; نجات بخشى خدا ۶; نصرت خدا ۶
- خود: بازگشت آثار عمل به خود ۱۱
- ذکر: زمینه ذکر خدا ۱۰; زمینه ذکر ولایت خدا ۹
- رحمت: منشأ رحمت ۱۰
- زمین: اهمیت تدبیر زمین ۲
- طغیان: موانع طغیان ۱۱
- عجز: زمینه ظهور عجز غیرخدا ۱۰
- گناه: آثار گناه ۳، ۱۱; کیفر گناه ۴; نجات از کیفر گناه ۶
- گناهکاران: اهمیت امیدوارى گناهکاران ۷
- مشکلات: آثار مشکلات ۹، ۱۰; منشأ مشکلات ۱۱
- نیازها: نیاز به امداد ۸
- یأس: نهى از یأس ۷
