غافر ٧٥
ترجمه
| غافر ٧٤ | آیه ٧٥ | غافر ٧٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«بِمَا کُنتُمْ تَفْرَحُونَ ...»: مراد فرح و شادی مذموم است، مثل شادمانی مغرورانه‌ای که در برابر به دست آوردن اموال و امتعه دنیا برای بعضیها حاصل می‌شود تا بدانجا که آخرت را از یادشان می‌برد و کارشان را به انجام گناهان می‌کشاند (نگا: آل‌عمران / انعام / ، هود / ، قصص / ) یا شادی حاصل از مصیبت و رنج دیگران (نگا: آل‌عمران / توبه / و ). «بِمَا کُنتُمْ تَمْرَحُونَ»: مراد خُیَلاء و تفاخر و افاده بر مردم است (نگا: اسراء / ، لقمان / ).
تفسیر
نکات آیه
۱ - شادمانى ناحق و سر مستى گسترده در جامعه از سوى کافران و مشرکان، سبب گرفتار شدن آنان به انواع عذاب ها در قیامت (ذلکم بما کنتم تفرحون فى الأرض بغیر الحقّ و بما کنتم تمرحون) «با» در «بما کنتم» براى سببیت است. «فرح» (مصدر «تفرحون») به معناى سرور و شادمانى است و «مرح» (مصدر «تمرحون») به معناى سرور و شادمانى افراطى و بیش از حد است آن گونه که سبب غرور و سر مستى مى گردد. گفتنى است در این برداشت ، مشار الیه «ذلکم» عذاب هاى یاد شده در آیات پیشین، دانسته شده است.
۲ - سرور و شادمانى به حق و به دور از افراط و سر مستى، امرى مقبول و مجاز (ذلکم بما کنتم تفرحون فى الأرض بغیر الحقّ) برداشت یاد شده از قید «بغیرالحقّ» براى فرح و سرور مذموم، به دست مى آید.
۳ - افراط در شادمانى و زندگى سرمستانه، زمینه ساز غفلت از حقایق و معارف الهى و انکار و تکذیب آنها (الذین کذّبوا بالکتب ... ذلکم بما کنتم تفرحون فى الأرض بغیر الحقّ و بما کنتم تمرحون) برداشت یاد شده بر این اساس استوار است که مشار الیه «ذلکم» تکذیب کافران باشد.
موضوعات مرتبط
- حق: زمینه حق ناپذیرى ۳
- دین: آسیب شناسى دینى ۳; زمینه تکذیب دین ۳
- سرمستى: آثار سرمستى ۳
- سرور: آثار افراط در سرور ۱، ۳; اعتدال در سرور ۲; سرور جایز ۲
- غفلت: زمینه غفلت ۳
- کافران: آثار سرمستى کافران ۱; موجبات عذاب اخروى کافران ۱
- مشرکان: آثار سرمستى مشرکان ۱; موجبات عذاب اخروى مشرکان ۱
