الأنبياء ٦
ترجمه
| الأنبياء ٥ | آیه ٦ | الأنبياء ٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«قَرْیَةٍ»: آبادی. مراد مردمان آبادی است. «مِن قَرْیَةٍ»: برخی حرف «مِنْ» را دالّ بر عموم نفی مابعد دانسته‌اند. یعنی: هیچ کدام از ملّتهای پیشینی که درخواست معجزه کرده‌اند ایمان نیاورده و در نتیجه نابود شده‌اند. ولی بهتر است (مِنْ) تبعیضیّه بشمار آید. به هر حال خدا چنین معجزه‌ای بدیشان نمی‌نمایاند، چرا که حتماً ایمان نمی‌آورند و در نتیجه نابود می‌شوند. خداوند هم پیشتر خواسته است که عذاب استیصال دامنگیر این ملّت نشود (نگا: أنفال / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۵ سوره انبياء
- غرض و مفاد كلى سوره مباركه انبياء
- معناى نزديك شدن حساب -قيامت -به مردم (اقترب للناس حسابهم )
- وجوهى كه درباره جمع بين غفلت (كه متضمن عدم توجه است ) و اعراض (كه مستلزم توجه است ) در جمله : ((و هم فى غفلة معرضون (( گفته شده است
- گفتارى پيرامون معناى حدوث و قدم كلام (در ذيل آيه :((و ما ياءتيهم من ذكر من ربهم محدث ...((
- تجزيه و تحليل حقيقت و واقعيت ((كلام -سخن (( و بيان اينكه قديم بودن كلام متصورنيست
- آيا كلام از جهت كلام بودن ، فعل متكم است يا صفت او يا هيچكدام ؟
- اشاره به معنايى ديگر براى كلام از جهت اينكه مكنونات ضماير را كشف مى كند
- بيان اينكه بحث درباره حدوث و قدم قرآن بى مورد بوده است
- نقل سخنان و افترائات مكذبان پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) در تكذيب و انكار آنحضرت (صلى الله عليه و آله )
- ترقى درجه به درجه افترائات كفار عليه پيامبر اسلام (ص )
- پاسخ خداوند به احتجاج مشركين بر نفى نبوت به بشر بودن پيامبر(ص )
- انحلال آيه شريفه به دو حجت حلى و نقضى
- مقصود از ((ذكر(( و ((اهل ذكر(( در (فسئلوااهل الذكر)
- بحث روايتى (حديثى از امام رضا عليه السلام درباره حادث و قديم بودن كلام خدا
- مقصود از اهل الذكر در آيه (فسئلوا اهل الذكر)اهل بيت عليهم السلام است
نکات آیه
۱- امت هاى محکوم به عذاب، على رغم بهره مندى آنان از معجزات الهى، ایمان نیاوردند. (ماءامنت قبلهم من قریة أهلکنها)
۲- عذاب و هلاکت اقوام پیشین، به خاطر ایمان نیاوردن به معجزات الهى بود. (فلیأتنا بایة ... ماءامنت قبلهم من قریة أهلکنها )
۳- هلاکت، سرنوشت امت هاى غیر مؤمن به معجزات درخواستى خویش (ماءامنت قبلهم من قریة أهلکنها)
۴- ایمان، داراى تأثیر در حفظ و بقاى جوامع و تمدن هاى بشرى است. (ماءامنت قبلهم من قریة أهلکنها)
۵- پیشگویى قرآن، مبنى بر ایمان نیاوردن برخى از مشرکان صدراسلام، حتى پس از نزول معجزات درخواستى آنان (ماءامنت قبلهم ... أفهم یؤمنون )
۶- تکذیب کنندگان پیامبران، داراى انگیزه ها و شیوه هاى مشترک در مخالفت با پیامبران (فلیأتنا بایة ... ماءامنت قبلهم من قریة أهلکنها أفهم یؤمنون ) خداوند در آیه قبلى، یادآور شد که مشرکان از پیامبر(ص) خواستار معجزه اى (همانند معجزات پیامبران پیشین) براى اثبات رسالت خود شدند. در این آیه نیز فرمود: امت هاى پیشین در عین دیدن معجزاتِ پیامبران، ایمان نیاوردند، قهراً شما هم ایمان نخواهید آورد. این یادآورى حاکى از آن است که انگیزه ها و شیوه هاى مبارزه تکذیب گران پیامبران همسان بوده است.
۷- عناد و لجاجت برخى از مشرکان صدراسلام، در مقایسه با مخالفان پیامبران پیشین، شدیدتر و بیشتر بود. (ما ءامنت قبلهم... أفهم یؤمنون ) همزه در «أفهم» براى استفهام انکارى و «فاء» در آن براى افاده تعقیب است. براین اساس معناى آیه چنین مى شود: امت هاى گذشته - على رغم آمدن معجزات درخواستى شان - ایمان نیاوردند; آیا اینان که مردمى لجوج تر و حق ستیزترند، ایمان خواهند آورد؟
۸- درخواست معجزه از سوى مشرکان ستم پیشه مکه، در جهت بهانه جویى بود; نه حقیقت طلبى. (فلیأتنا... أفهم یؤمنون ) خداوند، درخواست معجزه از طرف مشرکان را به این دلیل رد فرمود که آنان مانند مشرکان اقوام گذشته، قصد ایمان آوردن نداشتند. بنابراین چنین درخواستى بهانه و دست آویزى بیش نبود.
۹- ایمان نیاوردن و حق ناپذیرى مشرکان ستم پیشه، فلسفه و دلیل رد شدن پیشنهاد آنان مبنى بر ارائه معجزه از سوى پیامبر(ص) (فلیأتنا بایة ... أفهم یؤمنون )
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۹
- اقوام پیشین: تاریخ اقوام پیشین ۳; عوامل هلاکت اقوام پیشین ۳; فرجام اقوام پیشین ۳; فلسفه عذاب اقوام پیشین ۲; فلسفه هلاکت اقوام پیشین ۲
- انبیا: انگیزه مکذبان انبیا ۶; دشمنان انبیا ۷; هماهنگى دشمنان انبیا ۶; هماهنگى مکذبان انبیا ۶
- ایمان: آثار اجتماعى ایمان ۴
- تمدنها: عوامل بقاى تمدنها ۴
- جوامع: عوامل بقاى جوامع ۴
- عذاب: کفر اهل عذاب ۱; لجاجت اهل عذاب ۱
- قرآن: پیشگویى قرآن ۵
- محمد(ص): دشمنان محمد(ص) ۷
- مشرکان: آثار حق ناپذیرى مشرکان صدراسلام ۹; آثار کفر مشرکان صدراسلام ۹; شدت دشمنى مشرکان صدراسلام ۷; کفر مشرکان صدراسلام ۵; لجاجت مشرکان صدراسلام ۵
- مشرکان مکه: بهانه جویى مشرکان مکه ۸; فلسفه خواسته هاى مشرکان مکه ۸
- معجزه: آثار تکذیب معجزه ۳; درخواست معجزه ۸; فلسفه رد معجزه اقتراحى ۹; کیفر تکذیب معجزه ۲; معجزه اقتراحى ۸
