الرعد ١
ترجمه
| سوره الرعد | آیه ١ | الرعد ٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«المر» (نگا: بقره / . «تِلْکَ»: آن. در اینجا به معنی این است، و اشاره به آیات موجود در سوره است. به کار بردن اسم اشاره بعید به جای قریب، بیانگر عظمت و رفعت مشارالیه است. این واژه مبتدا و (آیات) خبر آن است. «الَّذی»: مبتدا است و خبر آن (اُنزِلَ إِلَیْکَ ...) یا (الْحَقُّ) است. «الْحَقُّ»: خبر (الَّذی)، یا خبر مبتدای محذوف است. «لکِنَّ أَکْثَرَ ...»: (نگا: یوسف / .
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۴ - ۱، سوره رعد
- آهنگ كلى سوره : اثبات آيت بودن و حقانيت قرآن كريم
- مكى بودن سوره رعد و اشاره به اقوال ديگر در اين مورد
- معناى جمله : ((تلك آيات الكتاب )) و دلالت آن بر آيات كتاب طبيعت و كتاب وحى
- وجه دلالت آيه : ((الذى رفع السموات بغير عمد...)) بر وحدانيت رب و مدبر عالم ووجه آوردن قيد: ((ترونها))
- آيه شريفه : ((الذى رفع السموات ...)) در مقام اثبات وحدت خداى تعالى در ربوبيت است
- معناى تدبير و مراد از تدبير امر عالم (يدبّر الامر)
- معناى ((تفصيل آيات )) و مراد از اينكه مراد از آيات آيات تكوينى است يا آيات كتاب وحى
- برخى از نشانه ها و آيات تكوينى : ((هو الّذى مدّ الارض ...))
- معناى اينكه خداوند ميوه ها را ((زوجين اثنين )) قرار داد
- بيان طنطاوى در تطبيق (زوجين اثنين ) با نر و ماده بودن گياهان
- وجود اختلاف ، تنوع و تمايز در خلقت مستند به اختلاف اراده مسبب الاسباب عزوجل است
- بحث روايتى
نکات آیه
۱- ا. ل. م. ر ، از رمزهاى قرآن (المر)
۲- آیات سوره رعد بخشى از قرآن است. (تلک ءایت الکتب) مشارالیه «تلک» آیات سوره رعد است. بنابراین «تلک آیات ...» ; یعنى ، آیاتى که پیش روى شماست، آیات این کتاب (قرآن) است.
۳- آیات سوره رعد آیاتى ارجمند و رفیع است. (تلک ءایت الکتب) «تلک» لفظى است براى اشاره به دور. به کارگیرى آن براى مشارالیه نزدیک ، حاکى از عظمت آن در نزد متکلم است.
۴- کتابت قرآن در عصر پیامبر(ص) (تلک ءایت الکتب) اطلاق «کتاب» (نوشته و نگارش یافته) بر قرآن یا بدان جهت است که آیات آن پس از نزول نوشته مى شد و یا توصیه اى است از جانب خدا که باید به صورت کتاب و نوشته درآید. به هر تقدیر ، برداشت فوق استفاده مى شود.
۵- قرآن و آیات آن ، از نشانه هاى خداوند است. (تلک ءایت الکتب) کلمه «آیات» به معناى نشانه هاست و آیات قرآن به این دلیل آیات نامیده شدند که ویژگیهاى نازل کننده خود را نشان مى دهند.
۶- قرآن کتابى سراسر حق ، بدون نقص و پیراسته از هر گونه باطل و ناروایى (و الذى أُنزل إلیک من ربک الحق) «ال» در «الحق» براى استغراق خصایص افراد است. بنابراین «الحق» ; یعنى ، حق کامل که کمترین باطلى در آن راه ندارد.
۷- قرآن ، کتابى از ناحیه خدا و نازل شده بر پیامبر(ص) (و الذى أُنزل إلیک من ربک الحق)
۸- قرآن ، جلوه اى از ربوبیت خداوند است. (و الذى أُنزل إلیک من ربک)
۹- آیات قرآن ، آیاتى عظیم الشأن و داراى محتوا و تعالیمى والا و بلند مرتبه است. (تلک ءایت الکتب)
۱۰- براى نزول قرآن بر پیامبر(ص) ، میان او و خداوند واسطه اى وجود داشته است. (و الذى أُنزل إلیک من ربک الحق) فاعل «أنزل» در عبارت فوق نمى تواند خداوند فرض شود ; زیرا در این صورت صحیح آن بود که گفته مى شد: «و الذى أنْزَل ربک إلیک الحق» و یا «الذى أُنزل إلیک الحق» ; یعنى، آن گاه که فاعل حذف شود و فعل به صورت مجهول آورده شود، نباید در عبارت اشاره به فاعل شود. بنابراین فاعل «أنزل» شخصى دیگر (جبرئیل یا ...) خواهد بود.
۱۱- لزوم ایمان به قرآن ، الهى بودن و پیراستگى آن از هر گونه باطل (و الذى أُنزل إلیک من ربک الحق و لکنّ أکثر الناس لایؤمنون)
۱۲- بیشتر مردم به قرآن ایمان نمى آورند و حقانیت کامل آن را باور نمى کنند. (و الذى أُنزل إلیک من ربک الحق و لکنّ أکثر الناس لایؤمنون) متعلق «لایؤمنون» مطالبى است که از جمله «والذى أنزل ...» معلوم مى شود ، از جمله آنهاست قرآن و کمال آن در حق بودن.
۱۳- بیشتر مردم به الهى بودن قرآن و نزولش از ناحیه خداوند ایمان نمى آورند. (الذى ... من ربک الحق و لکنّ أکثر الناس لایؤمنون) از حقایقى که جمله «الذى أنزل ...» گویاى آن است الهى بودن قرآن مى باشد (من ربک). از این رو این حقیقت نیز متعلق «لایؤمنون» مى باشد ; یعنى: «لایؤمنون بأن القرآن من ربک».
۱۴- ایمان نیاوردن همه و یا اکثر مردم به قرآن خلاف انتظار است. (و الذى أُنزل إلیک من ربک الحق و لکنّ أکثر الناس لایؤمنون) برداشت فوق با توجه به کلمه «لکن» - که براى استدراک است - استفاده مى شود. گویا مخاطب پس از شنیدن این حقیقت که قرآن تنها کتاب سراسر حق است چنین مى اندیشد و انتظار دارد که عموم مردم به آن ایمان آورند. کلمه «لکن» براى برطرف کردن این اندیشه بیان مى کند که: چنین نشد، بلکه اکثر ایمان نیاوردند.
۱۵- گرایش و عدم گرایش اکثریت مردم به چیزى ، ملاک حقانیّت یا عدم حقانیّت آن نیست. (و لکنّ أکثر الناس لایؤمنون)
روایات و احادیث
۱۶- «عن سفیان ... الثورى ، قال: قلت لجعفربن محمد ... یابن رسول الله ما معنى قول الله عزوجل:... «المر»... قال(ع):... فمعناه: أنا الله المحیى الممیت الرازق... ;[۱] از سفیان ثورى روایت شده است: به جعفربن محمد (امام صادق(ع)) گفتم: اى فرزند رسول الله معناى سخن خداوند عزوجل:... «المر» چیست؟...حضرت فرمود:... معناى آن این است که من خداى زنده کننده، میراننده و روزى دهنده ام ...». مراد از روایت این است که: «الف» رمز «أنا»، «ل» رمز «الله»، «م» رمز «محیى و ممیت» و «ر» رمز «رازق» مى باشد.
موضوعات مرتبط
آیات خدا: ۵
- ارزیابى : ارزیابى با اکثریت ۱۵ اکثریت: بى ایمانى اکثریت ۱۲، ۱۳، ۱۴; نقش اکثریت ۱۵
- امور: امور شگفت آور ۱۴
- ایمان: ایمان به حقانیت قرآن ۱۱; ایمان به وحیانیت قرآن ۱۱; بى ایمانى به قرآن ۱۲، ۱۳، ۱۴
- حروف مقطعه: ۱ مراد از حروف مقطعه ۱۶
- حقانیت: ملاک حقانیت ۱۵
- خدا: حیات بخشى خدا ۱۶; رازقیت خدا ۱۶; نشانه هاى ربوبیت خدا ۸
- سوره رعد: آیات سوره رعد ۲; عظمت سوره رعد ۳
- قرآن: آیات قرآن ۲، ۵; تاریخ قرآن ۴; تعالیم قرآن ۹; تنزیه قرآن ۶; جمع قرآن ۴; حقانیت قرآن ۶; رموز قرآن ۱; عظمت آیات قرآن ۳، ۹; قرآن از آیات خدا ۵; کتابت قرآن ۴; نزول قرآن ۷; واسطه نزول قرآن ۱۰; وحیانیت قرآن ۷، ۱۳; ویژگیهاى قرآن ۶، ۸، ۹
- محمد(ص): وحى به محمد(ص) ۷، ۱۰
منابع
- ↑ معانى الأخبار، ص ۲۲، ح ۱ ; نورالثقلین، ج ۲، ص ۴۸۰، ح ۳.
