يونس ١٩

وَ مَا کَانَ‌ النَّاسُ‌ إِلاَّ أُمَّةً وَاحِدَةً فَاخْتَلَفُوا وَ لَوْ لاَ کَلِمَةٌ سَبَقَتْ‌ مِنْ‌ رَبِّکَ‌ لَقُضِيَ‌ بَيْنَهُمْ‌ فِيمَا فِيهِ‌ يَخْتَلِفُونَ‌

ترجمه

(در آغاز) همه مردم امّت واحدی بودند؛ سپس اختلاف کردند؛ و اگر فرمانی از طرف پروردگارت (درباره عدم مجازات سریع آنان) از قبل صادر نشده بود، در میان آنها در آنچه اختلاف داشتند داوری می‌شد (و سپس همگی به مجازات می‌رسیدند).

|و مردم جز يك امّت نبودند، پس اختلاف كردند. و اگر پيش‌تر حكم [مهلت‌] از جانب پروردگارت صادر نشده بود، قطعا در آنچه بر سرش اختلاف دارند ميانشان فيصله داده شده بود [و همگى هلاك مى‌شدند]

و مردم جز يك امت نبودند. پس اختلاف پيدا كردند. و اگر وعده‌اى از جانب پروردگارت مقرر نگشته بود، قطعاً در آنچه بر سر آن با هم اختلاف مى‌كنند، ميانشان داورى مى‌شد.

و مردم (در فطرت توحید) یک طایفه بیش نبودند پس از آن فرقه فرقه شدند (و به انواع شرک و دینهای باطل گرویدند) و اگر کلمه‌ای که در ازل از حق سبقت یافته (که برای آزمایش مهلت یابند) نبود البته اختلافاتشان خاتمه یافته و حکم به هلاکت کافران داده می‌شد.

و مردم [بر محور یکتاپرستی] جز امت واحدی نبودند؛ پس [چیزی نگذشت که درباره دین] دچار اختلاف شدند؛ و اگر از سوی پروردگارت، فرمانی مقرّر نشده بود [که عذاب اختلاف کنندگان تا قیامت به تأخیر افتد] یقیناً میان آنان در آنچه اختلاف می کنند، داوری می شد [و نتیجه داوری نابودی آنان و انقراض نسلشان بود.]

مردم جز يك امت نبودند، ميانشان اختلاف افتاد. و اگر نه آن سخنى بود كه پيش از اين از پروردگارت صادر گشته بود، در آنچه اختلاف مى‌كنند داورى شده بود.

و مردم جز امتی واحده نبودند که سپس اختلاف پیدا کردند، و اگر وعده خداوند از پیش مقرر نگشته بود [به تاخیر حکم و عذاب‌] بین آنان در آنچه اختلاف دارند، داوری می‌شد

مردم جز امتى يگانه [و بر يك دين‌] نبودند، سپس اختلاف كردند، و اگر نبود سخنى از پروردگارت كه از پيش رفته است- مهلت‌يافتن مردم براى آزمايش و تأخير عذاب- هر آينه در باره آنچه در آن اختلاف مى‌كنند داورى شده بود- به عذاب زودرس گرفتار مى‌شدند-.

مردمان (در آغاز آفرینش) ملّت واحدی بیش نبودند (و سرشت انسانی ایشان استعداد خیر و شرّ در خود داشت. خداوند پیغمبرانی از میانشان برانگیخت تا آنان را در برابر وحی آسمانی به راه خیر بدارند و ارشاد کنند. بعدها) مردمان دو گروه شدند و با هم اختلاف پیدا کردند. (یعنی دسته‌ای از کلام آسمانی پیروی کردند و راه خیر در پیش گرفتند، و گروهی به وسوسه‌ی شیطانی گوش فرا دادند و به راه شرّ رفتند و میکربِ پیکر جامعه‌ی انسانی شدند). اگر سخن پروردگارت از پیش بر این نرفته بود (که عذاب بزرگ کافران و مجازات شدید مبطلان تا روز رستاخیز به تأخیر انداخته شود)، درباره‌ی چیزی که در آن اختلاف دارند (با تمییز حق از باطل، و برجای داشتن محِقّ و نابودکردن مبطِل) داوری می‌شد (و مسأله‌ی کفر و نفاق خاتمه می‌یافت، چرا که از ترس نابودیِ آنی، اختیار که رمز تکامل و پیشرفت است از میان برمی‌خاست و جبر مطلق بر جامعه حاکم می‌شد. امّا چون مجازات آنی مخالف سرشت انسانی است، خدا چنین نکرد).

و مردم جز یک امت نبوده‌اند. پس اختلاف کردند و اگر سخنی (در تأخیر عذابشان) از جانب پروردگارت در گذشته مقرر نگشته بود، بی‌گمان در آنچه بر سر آن با هم اختلاف می‌کنند، میانشان داوری می‌شد.

و نبودند مردم جز یک ملّت پس اختلاف کردند و اگر نبودند سرنوشتی که پیشی گرفته است از پروردگار تو همانا داوری می‌شد میان ایشان در آنچه بودند در آن اختلاف‌کنان‌

يونس ١٨	آیه ١٩	يونس ٢٠
سوره : سوره يونس نزول : ٤ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٠ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أُمَّةً وَاحِدَةً»: (نگا: بقره / . «لَوْ لا کَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِن رَّبِّکَ»: (نگا: ابراهیم / ، نحل / ، فاطر / ). «لَقُضِیَ بَیْنَهُمْ»: در میانشان داوری می‌شد و کار فیصله پیدا می‌کرد. مراد این است که خدا در دنیا فوراً آنان را مجازات می‌کرد و عذاب خدا سریعاً دامنگیرشان می‌گردید. «فِیمَا»: درباره چیزی که. مراد از این چیز، دین است که مردمان در امر آن اختلاف پیدا می‌کنند. گروهی راه آن می‌پویند و دسته‌ای راه دیگر می‌جویند.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

إِذْ أَنْتُمْ‌ بِالْعُدْوَةِ الدُّنْيَا... (۵)

تفسیر

• آيات ۲۵ - ۱۵، سوره يونس
• علت اينكه مشركين به رسولاللّه گفتند: ((قرآنى ديگر بياور يا اين قرآن راتبديل كن ))
• و مراد آنان از اين درخواست و وجوهى كه در اين باره گفته شد است
• جواب به درخواست مشركين و بيان اينكه پيامبر (ص ) حق و اختيارى در تعويض وتبديل قرآن ندارد
• ظلمى بالاتر از افترا بستن به خدا يا تكذيب آيات او نيست
• فلسفه بت پرستى و مبناى عقايد بت پرستان درباره بت ها و رد پندارهاىباطل آنان
• توضيحى در مورد پيدايش اختلاف در ميان مردم و بوجود آمدن دو راه : هدايت و ضلالت
• اقوال مفسرين در ذيل آيه شريفه : ((و ما كان الناس الا امة واحدة فاختلفوا...))
• سخن يكى از مفسرين در مورد جمله : ((و لولا كلمة سبقت من ربك )) و بيان نادرستى آن
• شرحى در مورد مكر مشركين در آيات خدا و مراد از: ((اللّه اسرع مكرا))
• معناى ((دعا)) و فرق آن با ((ندا))و بيان مراد از دعا و دعوت خداى تعالى و دعا و دعوتبندگان
• دعا و عبادت در حقيقت يكى هستند و دعاء بنده عبادت ، و عبادت او دعا است
• معناى ((سلام )) و اينكه سلام از اسماء خداى تعالى است و اشاره به وجه تسميه بهشتبه ((دارالسلام ))
• بحث روايتى
• (رواياتى چند در مورد درخواست قرآنى ديگر توسط مشركين ، مكر كردن با خدا،دارالسلام و...)

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - انسانها در جامعه نخستین به صورت امت واحد مى زیستند. (و ما کان الناس إلا أمة وحدة)

۲ - زندگى انسانها از آغاز تاریخ، زندگى اجتماعى بود. (و ما کان الناس إلا أمة وحدة) «امت» به هر جمعیتى گفته مى شود که امر واحدى آنان را گرد هم آورده باشد.

۳ - توحید و یکتاپرستى، دین مشترک جوامع بشرى نخستین (و ما کان الناس إلا أمة وحدة فاختلفوا) «امت» به هر جمعیتى که امر واحدى آنان را گرد هم آورده باشد گفته مى شود. مراد از آن امر واحد - که جوامع بشرى نخستین را گرد هم آورد و از ایشان یک امت تشکیل داد - به قرینه آیه قبل، توحید و یکتاپرستى است.

۴ - امت واحد و یکتاپرست نخستین، دیرى نپایید که گرفتار تفرقه دینى شده و به دو دسته موحد و مشرک انشعاب یافتند. (و ما کان الناس إلا أمة وحدة فاختلفوا) قید «دیرى نپایید» از طرف «فاء» در «فاختلفوا»، بدست مى آید.

۵ - تاریخ شاهد دین دارى و گرایش به خدا از روز آغازین پیدایش انسان (و ما کان الناس إلا أمة وحدة فاختلفوا)

۶ - امهال جوامع شرک پیشه و تأخیر افتادن کیفر آنان به جهان آخرت، قانون الهى حاکم بر نشئه دنیا (و لو لا کلمة سبقت من ربک لقضى بینهم) خداوند هنگام هبوط آدم و حوا به زمین، فرمود: «و لکم فى الأرض مستقر و متاع إلى حین ; شما - خطاب به عموم انسانها و از جمله آدم و حواست - تا مدتى معین در زمین خواهید ماند و از نعمتهاى آن بهره خواهید گرفت» (بقره / ۳۶) ; یعنى، قانون الهى حاکم بر نشئه دنیا این است که هر جامعه اى داراى مدت و زمانى معین است و پیش از فرارسیدن اجل، از میان نمى رود. جمله «و لو لا کلمة سبقت من ربک» اشاره به این قانون دارد.

۷ - شرک، گناهى است نابخشودنى. (و لو لا کلمة سبقت من ربک لقضى بینهم)

۸ - اگر استمرار زندگى نوع انسان در زمین خواسته خدا نبود، اختلاف پدید آمده در میان جامعه نخستین، نسل بشر را منقرض مى کرد. (و لو لا کلمة سبقت من ربک لقضى بینهم فیما فیه یختلفون) برداشت فوق مبتنى بر این است که جمله «لو لا کلمة سبقت من ربک» اشاره به مضمون جمله «و لکم فى الأرض مستقر و متاع إلى حین» داشته باشد ; که در این صورت مراد از «لقضى بینهم» حکم به هلاکت و نابودى آنان خواهد بود.

۹ - قیامت، روز داورى میان موحدان و مشرکان (و لو لا کلمة سبقت من ربک لقضى بینهم فیما فیه یختلفون) از اینکه خداوند فرمود: دنیا جاى داورى میان اهل شرک و توحید نیست، معلوم مى شود محل داورى میان آنان، جهانى دیگر است.

۱۰ - خدا، پروردگار و مربى انسانهاست. (و لو لا کلمة سبقت من ربک)

۱۱ - امهال جوامع شرک پیشه در دنیا و تأخیر انداختن کیفر آنان به جهان آخرت، مقتضاى ربوبیت و پروردگارى خدا نسبت به انسانها (و لو لا کلمة سبقت من ربک لقضى بینهم فیما فیه یختلفون)

موضوعات مرتبط

• اختلاف: آثار اختلاف ۸
• ادیان: هماهنگى ادیان ۳
• امتها: امت واحده ۱
• انسان: اختلاف دینى انسان هاى نخستین ۴ ; تاریخ انسان ۱ ; خداشناسى در انسان هاى نخستین ۵ ; دین انسان هاى نخستین ۳ ; زندگى اجتماعى انسان هاى نخستین ۱ ; زندگى اجتماعى انسان ها ۲ ; مشرکان انسان هاى نخستین ۴ ; مربى انسان ها ۱۰ ; موانع انقراض انسان ها ۸ ; موحدان انسان هاى نخستین ۴
• توحید: توحید عبادى در تاریخ ۳
• جامعه: جامعه نخستین ۱
• خدا: آثار ربوبیت خدا ۱۱ ; آثار مشیّت خدا ۸ ; خدا شناسى در تاریخ ۵ ; ربوبیت خدا ۱۰ ; سنّتهاى خدا ۶ ; منشأ مهلت هاى خدا ۱۱
• دیندارى: دیندارى در تاریخ ۵
• زندگى: تاریخ زندگى اجتماعى ۲
• سنّتهاى خدا: سنّت مهلت ۶
• شرک: گناه شرک ۷
• قیامت: قضاوت در قیامت ۹ ; ویژگیهاى قیامت ۹
• گناه: گناه نابخشودنى ۷
• مشرکان: مشرکان در قیامت ۹ ; مهلت به مشرکان ۶، ۱۱
• موحدان: موحدان در قیامت ۹