النساء ٧٣
ترجمه
النساء ٧٢ | آیه ٧٣ | النساء ٧٤ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«یَا لَیْتَنی کُنتُ مَعَهُمْ»: ای کاش با آنان میبودیم! البتّه آرزوی بودنشان به خاطر عزّت اسلام نبود، بلکه برای طلب مال دنیا بود.
تفسیر
نکات آیه
۱- غنیمت و پیروزى در جهاد، فضل الهى است. (خذوا حذرکم فانفروا ... و لئن اصابکم فضل من اللّه) مصداق مورد نظر از «فضل» در این آیه، غنیمت و پیروزى است.
۲- متخلفان از جهاد، داراى برخوردى دوگانه در برابر شکست و پیروزى مجاهدان (فان اصابتکم مصیبة قال قد انعم اللّه علىّ ... و لئن اصابکم فضل من اللّه لیقولنّ ... یا لیتنى کنت معهم)
۳- آرزوى همراهى با مجاهدان پس از مشاهده پیروزى، و خوشحالى از ترک جهاد پس از شکست، روحیه و منشى ناشایست (فان اصابتکم مصیبة ... و لئن اصابکم فضل من اللّه ... یا لیتنى کنت معهم)
۴- دنیامدارى، عاملى براى تخلّف از جهاد و دوگانگى در برخورد، به هنگام شکست و پیروزى (قد انعم اللّه علىّ اذ لم اکن معهم شهیدا ... یا لیتنى کنت معهم معهم فافوز) جمله «یا لیتنى ... » و «قد انعم اللّه ... »، بیانگر این معناست که به چنگ آوردن متاع دنیا و یا از دست دادن آن، تعیین کننده خط مشى سست عنصران متخلف از جهاد است.
۵- خداوند، منشأ پیروزى مجاهدان، و مقام او پیراسته از تحمیل شکست بر ایشان (فان اصابتکم مصیبة ... و لئن اصابکم فضل من اللّه)
۶- متخلفان از جهاد، پس از پیروزى به گونه اى سخن مى گویند که گویا هیچ ارتباطى با مجاهدان نداشته و اطلاعى از درگیریها و جهاد نداشته اند. (و انّ منکم لمن لیبطّئنّ ... و لئن اصابکم فضل من اللّه لیقولنّ کان لم تکن بینکم وبینه مودّة)
۷- مؤمنان وظیفه دار ایجاد ارتباط دوستانه با یکدیگر (کان لم تکن بینکم وبینه مودّة)
۸- متخلفان از جهاد، مردمانى خودمحور و بى عاطفه در برخورد با مجاهدان و حوادث روى داده بر آنان (فان اصابتکم مصیبة قال قد انعم اللّه علىّ ... و لئن اصابکم فضل من اللّه لیقولنّ کان لم تکن بینکم وبینه مودّة یا لیتنى ... فافوز)
۹- متخلفان از جهاد، بیگانه با جامعه ایمانى و پیوندهاى مودّت آمیز آن (و انّ منکم لمن لیبطّئنّ ... کان لم تکن بینکم وبینه مودّة)
۱۰- حسرت و تأسف متخلفان از جهاد بر محرومیتشان از غنایم جنگى (و لئن اصابکم فضل من اللّه لیقولنّ ... یا لیتنى کنت معهم فافوز فوزاً عظیماً)
۱۱- مسلمانان دنیاطلب، به چنگ آوردن غنیمت در سایه پیروزى ظاهرى را فوز عظیم (رستگارى بزرگ) مى شمرند. (و لئن اصابکم فضل من اللّه لیقولنّ ... فافوز فوزاً عظیماً)
موضوعات مرتبط
- آرزو: ى ناپسند ۳
- پیروزى: منشأ پیروزى ۵
- جنگ: غنیمت جنگ ۱، ۱۱ ; محرومیت از غنیمت جنگ ۱۰
- جهاد: پیروزى در جهاد ۱ ; عوامل تخلّف از جهاد ۴ ; تکبّر متخلفان از جهاد ۸ ; حسرت متخلّفان از جهاد ۱۰ ; متخلفان از جهاد ۹ ; محرومیت متخلفان از جهاد ۱۰ ; نفاق متخلفان از جهاد ۲، ۶
- خدا: فضل خدا ۱
- دنیاطلبى: آثار دنیاطلبى ۴
- روابط اجتماعى:۷
- متخلّفان: تکبّر متخلّفان ۸ ; حسرت متخلّفان ۹، ۱۰ ; محرومیت متخلّفان ۱۰ ; نفاق متخلّفان ۲، ۶
- مجاهدان: پیروزى مجاهدان ۲، ۵ ; شکست مجاهدان ۲ ; مجاهدان و متخلّفان ۶ ; همنشینى با مجاهدان ۳
- مسلمانان: و دنیاطلبى ۱۱
- مؤمنان: رابطه با مؤمنان ۷ ; مسؤولیت مؤمنان ۷
- نظام اجتماعى:۷
- نفاق: عوامل نفاق ۴