الزخرف ٨٦

وَ لاَ يَمْلِکُ‌ الَّذِينَ‌ يَدْعُونَ‌ مِنْ‌ دُونِهِ‌ الشَّفَاعَةَ إِلاَّ مَنْ‌ شَهِدَ بِالْحَقِ‌ وَ هُمْ‌ يَعْلَمُونَ‌

ترجمه

کسانی را که غیر از او می‌خوانند قادر بر شفاعت نیستند؛ مگر آنها که شهادت به حق داده‌اند و بخوبی آگاهند!

|و كسانى را كه به جاى او مى‌خوانند اختيار شفاعت ندارند، مگر كسانى كه از روى علم، به حق گواهى داده [و موحد] باشند

و كسانى كه به جاى او مى‌خوانند [و مى‌پرستند] اختيار شفاعت ندارند، مگر آن كسانى كه آگاهانه به حق گواهى داده باشند.

و غیر خدای یکتا آنان را که به خدایی می‌خوانند قادر بر شفاعت کسی نیستند مگر (عزیر و عیسی و فرشتگان) کسانی که با علم الیقین بر توحید حق گواهی دهند (و شفاعت اهل حق کنند).

و کسانی را که به جای خدا می پرستند، اختیار شفاعت ندارند، اختیار شفاعت فقط با کسانی است که [از روی بصیرت] شهادت به حق داده اند و آنان [حقیقت حال کسانی را که می خواهند برای آنان شفاعت کنند] می دانند.

كسانى سواى او را كه به خدايى مى‌خوانند قادر به شفاعت كسى نيستند. مگر كسانى كه از روى علم، به حق شهادت داده باشند.

و کسانی که [کافران‌] به جای او [خداوند] به پرستش می‌خوانند، دارای شفاعت نیستند، مگر [برای‌] آن کسی که شاهد و ناظر حق باشد و ایشان می‌دانند

و آنان كه جز خداى را مى‌خوانند- مى‌پرستند- ياراى شفاعت‌كردن ندارند مگر كسانى كه به حق- توحيد- گواهى داده باشند و بدانند- كه از چه كسى شفاعت كنند، و شفاعت نخواهند كرد مگر از مؤمنان گناهكار-.

معبودهائی که مشرکان بجز خدا به فریاد می‌خوانند و می‌پرستند قدرت و توانائی هیچ گونه شفاعت و میانجیگری را ندارند، مگر کسانی که آگاهانه بر حق شهادت و گواهی داده (و خدا را به یگانگی پرستیده) باشند (همچون عیسی و عُزَیر و فرشتگان).

و کسانی (را) که به جای او می‌خوانند (و می‌پرستند، آنان) اختیار شفاعت(شان) را ندارند، مگر آن کسانی که آگاهانه به حقّ گواهی دادند.

و دارا نیستند آنان که جز وی خوانند شفاعت را جز آنکو گواهی دهد به حقّ و ایشان می‌دانند

الزخرف ٨٥	آیه ٨٦	الزخرف ٨٧
سوره : سوره الزخرف نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٥ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«یَدْعُونَ»: به فریاد می‌خوانند. می‌پرستند. «الْحَقِّ»: توحید. وحدانیّت خدا. «وَ هُمْ یَعْلَمُونَ»: در حالی که می‌دانند. یعنی گواهی و شهادتشان از روی علم و آگاهی بوده، یا این که می‌دانند اگر خدا بدیشان اجازه دهد، شفاعت می‌کنند، و می‌دانند برای چه کسی یا کسانی شفاعت کنند. ذکر (شَهِدَ) به صورت مفرد، و (یَعْلَمُونَ) به صورت جمع، با توجّه به لفظ و معنی (مَنْ) است.

تفسیر

• آيات ۷۹ - ۸۹ سوره زخرف
• وجوه مختلف در معناى آيه : ((قل ان كان للرحمن و لد فانااول العابدين ))
• احتجاج بر وحدانيت خداى تعالى در ربوبيت
• (رواياتى در ذيل آيات گذشته مربوط به توحيد)

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - هر ملجأ و نقطه امیدى، جز خداوند، فاقد کارایى و قدرت شفاعت و امدادرسانى در آخرت (و لایملک الذین یدعون من دونه الشفعة) ارتباط این آیه با ذیل آیه قبل - که در مورد قیامت بود - قرینه اى است بر این که مراد از شفاعت در آیه شریفه شفاعت اخروى است.

۲ - معبودهاى دروغین مشرکان، ناتوان از شفاعت و یارى رساندن به آنان در آخرت (و لایملک الذین یدعون من دونه الشفعة) «دعا» (مصدر «یدعون») در این آیه به معناى پرستش است.

۳ - اهل حق و حقیقت، قادر به شفاعت دیگران در قیامت (و لایملک ... الشفعة إلاّ من شهد بالحقّ و هم یعلمون) «من شهد بالحقّ» وصف براى شافع است; نه شفاعت شونده.

۴ - دارندگان حق شفاعت، آگاه به استحقاق و عدم استحقاق آدمیان، براى برخوردارى از شفاعت (و لایملک ... الشفعة إلاّ من شهد بالحقّ و هم یعلمون) عبارت «و هم یعلمون» وصف براى شفاعت کنندگان راستین است. برداشت یاد شده بر این اساس است که «یعلمون» ناظر به استحقاق شفاعت باشد.

۵ - شفاعت اخروى، متکى بر علم و آگاهى است; نه بیهوده و بدون ملاک. (إلاّ من شهد بالحقّ و هم یعلمون)

۶ - دلبستگى بیهوده به شفاعت غیرخدا، از عوامل گمراهى است. (و لایملک ... الشفعة إلاّ من شهد بالحقّ) خداوند، براى بازداشتن مشرکان از گمراهى، به آنان یادآور شده است که معبودهاى دروغین آنها هرگز قدرت شفاعت ندارند. پس از ایشان قطع امید کنند و به حق روى آورند.

۷ - ایمان متکى بر علم و آگاهى، داراى ارزش و اهمیت (من شهد بالحقّ و هم یعلمون) تعبیر «و هم یعلمون» بیانگر متکى بودن شهادت بر علم و آگاهى و مصداق مورد نظر از «الحقّ»، ایمان به خدا و دیگر حقایق است.

موضوعات مرتبط

• التجا: بى تأثیرى التجا به غیرخدا ۱
• امیدوارى: آثار امیدوارى به شفاعت غیرخدا ۶; بى تأثیرى امیدوارى به غیرخدا ۱
• ایمان: ملاک ارزش ایمان ۷
• حق: شفاعت حق طلبان ۳
• خدا: بى تأثیرى شفاعت اخروى غیر خدا ۱
• شفاعت: عجز از شفاعت اخروى ۲; قانونمندى شفاعت ۴، ۵; محدوده شفاعت ۴; مشمولان شفاعت ۴; ملاک شفاعت ۵
• شفیعان: علم شفیعان ۴
• علم: آثار علم ۵، ۷
• قیامت: شفاعت در قیامت ۳
• گمراهى: عوامل گمراهى ۶
• معبودان باطل: عجز معبودان باطل ۲