الزخرف ٢٩
ترجمه
| الزخرف ٢٨ | آیه ٢٩ | الزخرف ٣٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مَتَّعْتُ»: بهره‌مند ساختم. مهلت دادم. «الْحَقُّ»: حقیقت. مراد قرآن است. «مُبِینٌ»: روشنگر و بیانگر. واضح و روشن. یعنی پیغمبری که رسالتش ثابت و روشن است. مراد حضرت محمّد است.
تفسیر
- آيات ۲۶ - ۴۵ سوره زخرف
- معناى سخن ابراهيم (ع ) به پدر و قومش : ((انى براء مما تعبدون الا الذى فطرنىفانه سيهدين ))
- وجوهى كه درباره معناى آيه : ((و جعلها كلمة باقية فى عقبه لعلهم يرجعون )) گفته شده
- سخن مشركين كه در ردّ قرآن گفتند چرا بر يكى از بزرگان و توانگراننازل نشده و جواب به آنها با بيان اينكه روزى هاى مادى و معنوى را خداى تعالى تقسيممى كند
- پاسخ به گفتار مشركين مكه
- رزق دنيا به مشيت خداوند است و اختيار آن بدست انسان
- تقسيم معشيت و بيان علل انقسام آن در مجمع انسانى
- مقصود از اينكه فرمود: اگر مردم امت واحده نمى شدند، سقف خانه كافران را از نقره مىكرديم و...
- وصف حال كور دلان روى گردان از ذكر خدا، كه قرين شيطانى دارند و در عين ضلالتخود را راه يافته مى پندارند
- بيزارى جستن كافر كور دل از قرين شيطانى خود در قيامت
- وجوه مختلف در معناى جمله ((و لن ينفعكم اليوم اذ ظلتم انكم فى العذاب مشتركون )) كهخطاب به كفار و قرين هاى شيطانى آنها است
- اقوال مفسرين درباره مقصود از اينكه خطاب به پيامبر اكرم (ص ) فرمود: ((واسئل من ارسلنا من قبلك اجعلنا من دون الرحمن آلهه يعبدون ))
- توضيحى درباره روايتى كه جمله ((و جعلها كلمة باقية فى عقبه )) را به امامت ذريهابراهيم (ع ) تفسير كرده اند
- روايتى در ذيل آيه : ((و قالوا لا نزل هنا القرآن علىرجل من القريتين عظيم ))
- رواياتى ديگر در ذيل برخى آيات گذشته
نکات آیه
۱ - بهره مندى مشرکان مکه از موهبت هاى الهى، به رغم بى اعتنایى آنان به آیین توحیدى ابراهیم(ع) (و إذ قال إبرهیم ... لعلّهم یرجعون . بل متّعت هؤلاء و ءاباءهم) از آن جا که در آیات پیشین سخن از ابراهیم(ع) و نسل آن حضرت بود و با توجه به این که مشرکان مکه از نسل او به شمار مى آمدند، مى توان گفت که «هؤلاء» اشاره به مشرکان مکه دارد.
۲ - پیامبراکرم(ص)، استمراردهنده خط توحید ابراهیمى در جامعه بشرى (و إذ قال إبرهیم ... بل متّعت هؤلاء و ءاباءهم حتّى جاءهم الحقّ و رسول مبین)
۳ - بعثت پیامبراسلام(ص)، تحقق اراده الهى به استمرار آیین توحیدى در نسل ابراهیم(ع) (و جعلها کلمة باقیة فى عقبه ... حتّى جاءهم الحقّ و رسول مبین)
۴ - شرک، داراى پیشینه تاریخى در میان مردم مکه (بل متّعت هؤلاء و ءاباءهم)
۵ - مهلت الهى به کافران و مشرکان، براى اتمام حجت بر آنان (بل متّعت هؤلاء و ءاباءهم حتّى جاءهم الحقّ)
۶ - مردم مکّه پیش از بعثت پیامبراکرم(ص) و نزول قرآن، برهه اى طولانى در شرک و بت پرستى بسر مى بردند. (بل متّعت هؤلاء و ءاباءهم حتّى جاءهم الحقّ و رسول مبین)
۷ - قرآن، سخنى سراسر حق و حقیقت (حتّى جاءهم الحقّ) برداشت یاد شده، بر این اساس است که مراد از «حقّ» قرآن باشد.
۸ - رسالت پیامبراکرم(ص)، روشن و بدون ابهام (جاءهم ... رسول مبین)
۹ - روشنى بیان و صراحت کامل پیامبر(ص)، در تبلیغ آیین توحیدى (و رسول مبین) در صورتى که «مبین» به معناى روشنگر باشد، وضوح و صراحت بیان پیامبر(ص) استفاده مى شود.
۱۰ - به کارگیرى بیان روشن و رسا، امرى ارزشمند در تبلیغ معارف دینى (و رسول مبین)
موضوعات مرتبط
- ابراهیم(ع): تداوم دین ابراهیم(ع) ۳; جاودانگى دین ابراهیم(ع) ۲; معرضان از دین ابراهیم(ع) ۱
- تبلیغ: ارزش فصاحت در تبلیغ ۱۰; روش تبلیغ ۱۰
- خدا: آثار اراده خدا ۳
- شرک: تاریخ شرک ۴
- قرآن: حقانیت قرآن ۷
- کافران: اتمام حجت بر کافران ۵; فلسفه مهلت به کافران ۵
- محمد(ص): تبلیغ محمد(ص) ۹; صراحت محمد(ص) ۹; فصاحت محمد(ص) ۹; محمد(ص) و دین ابراهیم(ع) ۲; نبوت محمد(ص) ۳; نقش محمد(ص) ۲; وضوح رسالت محمد(ص) ۸
- مشرکان: اتمام حجت بر مشرکان ۵; فلسفه مهلت به مشرکان ۵
- مشرکان مکه: کفران مشرکان مکه ۱; نعمتهاى مشرکان مکه ۱
- مکه: بت پرستى اهل مکه ۶; شرک اهل مکه ۴، ۶
