الأحقاف ١٢
ترجمه
| الأحقاف ١١ | آیه ١٢ | الأحقاف ١٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مِن قَبْلِهِ»: پیش از قرآن. «إِمَاماً وَ رَحْمَةً»: پیشوا و رحمت. حال (کِتَابٌ) است (نگا: هود / ). یعنی وسیله اقتدا در دین و شریعت، و مایه و سبب رحمت برای مردمان بوده است. «هذا کِتَابٌ»: این قرآن دین و شریعت است. (هذا) مبتدا و (کِتَابٌ) خبر است. «مُصَدِّقٌ»: تصدیق‌کننده تورات و کتابهای آسمانی پیشین. صفت کتاب است (نگا: انعام / ). «لِسَاناً عَرَبِیّاً»: به زبان عربی. (لِسَاناً) حال، و (عَرَبِیِّاً) صفت است (نگا: نحل / شعراء / . واژه (لِسَاناً) می‌تواند منصوب به نزع خافض باشد. «لِیُنذِرَ ...»: محلاًّ منصوب و مفعول‌له است. «بُشْری»: تقدیراً منصوب، عطف بر محل (لِیُنذِرَ) است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۴، سوره احقاف
- غرض و مفاد كلى سوره مباركه احقاف
- احتجاج عليه پرستش بت ها و معبودهاى زمينى
- معناى واژه ((اثاره )) و مفاد آيه با توجه به معناى آن
- احتجاج عليه مشركين كه قرآن را افتراء به خدا دانسته رسالت پيامبر (ص ) را منكرشدند
- معنا و مفاد آيه : ((قل ما كنت بدعا من الرسل و ما ادرى مايفعل بى و لا بكم ))
- نفى علم غيب از پيامبر (ص ) در جمله ((و ما ادرى ...)) از جهت بشر بودن او است و بااثبات علم غيب براى آن حضرت از طريق وحى منافات ندارد
- عدم منافات نفى علم غيب از پيامبر در اين آيه با عالم بر غيب بودن ايشان به وسيله وحىالهى
- (درباره عالم بودن پيامبر (ص ) و ائمه (ع ) به غيب ، و اثر و رابطه آن با زندگى ورفتار ايشان )
- بيان اينكه علم غيب اثرى در جريان حوادث خارجى ندارد
- على ملازم با اراده موافق است كه تواءم با التزام قلب نسبت به آن باشد
- مقصود از ((شاهد من بنى اسرائيل )) در آيه :((قل اراءيتم ان كان من عند الله و كفرتم ...))
- وجوه مختلف در معناى آيه : ((و قال الذين كفروا للذين امنوا لو كان خيرا ما سبقونا اليه...))
- رواياتى درباره مراد از ((اثارة من علم )) و راجع بهنزول آيه : ((ام يقولون افتريه ...))
- روايتى در ذيل جمله : ((و ما ادرى ما يفعل بى ولابكم )) و اشكالات آن
- روايتى درباره نزول آيه : ((و شهد شاهد من بنىاسرائيل ...))
نکات آیه
۱- تصدیق قرآن، نسبت به تورات و هماهنگى پیام آن دو (و من قبله کتب موسى إمامًا و رحمة و هذا کتب مصدّق)
۲- همسویى و هماهنگى محتواى قرآن و تورات و تصدیق آن نسبت به تورات، دلیلى بر وحیانى بودن قرآن (و من قبله کتب موسى إمامًا و رحمة و هذا کتب مصدّق) طرح هماهنگى پیام تورات و قرآن و نیز تصدیق مطالب تورات از سوى قرآن، زمینه اى است براى تفکر اهل کتاب و غیر آنان، و یافتن آثار وحى بودن و دلایل حقانیت قرآن در آن.
۳- اهمیت تورات، در میان کتاب هاى آسمانى پیش از قرآن * (و من قبله کتب موسى إمامًا و رحمة) از اختصاص به ذکر یافتن کتاب موسى، اهمیت استفاده مى شود.
۴- کتاب آسمانى موسى (تورات)، سرمشق زندگى و تبلور رحمت الهى براى بنى اسرائیل (و من قبله کتب موسى إمامًا و رحمة) با توجه به این که کتاب موسى براى بنى اسرائیل و هدایت آنان نازل شده است، قید «إماماً و رحمة» نیز نظر به پیشوایى و رحمت در مورد آنان دارد.
۵- کتاب آسمانى، راهنما و سرمشق زندگى جوامع بشرى (انسان) در تمامى ابعاد (کتب موسى إمامًا و رحمة) از این که عنوان «امام» به صورت مطلق بر کتاب موسى اطلاق شده است، استفاده مى شود که کتاب آسمانى، پیشواى انسان ها است و آنان باید در تمامى ابعاد پیرو و عامل به آن باشند.
۶- کتاب هاى آسمانى، پیامدار رحمت براى خلق و دربردارنده منافع حقیقى آنان (و من قبله کتب موسى إمامًا و رحمة) از لحن آیه شریفه استفاده مى شود که قرآن نیز مانند تورات، امام و رحمت است و این دو بعد، مخصوص به کتاب موسى نیست; بلکه ویژگى تمامى کتاب هاى آسمانى است.
۷- واننهادن خلق به حال خویش و تبیین قوانین هدایت و راه یابى براى ایشان، جلوه اى از رحمت عظیم الهى (و من قبله کتب موسى إمامًا و رحمة) از ارتباط «إماماً» با «رحمة» مى توان مطلب یادشده را استفاده کرد; زیرا تنوین «رحمةً»، بیانگر عظمت و اهمیت است و اطلاق «امام» بر کتابى که مجموعه قوانین است، از آن جهت است که با قوانین خویش راه سعادت را به خلق مى نمایاند.
۸- تورات نازل شده بر موسى(ع)، مورد تأیید کامل قرآن (و من قبله کتب موسى إمامًا و رحمة و هذا کتب مصدّق)
۹- وحدت و هماهنگى پیام وحى، در طول تاریخ رسالت پیامبران (و من قبله کتب موسى ... و هذا کتب مصدّق) از این که قرآن، تصدیق گر تورات است و خداوند این تصدیق گرى را دلیل حقانیت وحى شمرده، مطلب یاد شده استفاده مى شود.
۱۰- مشرکان عرب، مورد توبیخ و سرزنش الهى به خاطر نیندیشیدن در کتاب آسمانى نازل شده به لغت ایشان (و إذ لم یهتدوا به ... هذا کتب مصدّق لسانًا عربیًّا) لحن آیه شریفه، توبیخى است; زیرا مخاطب این استدلال کسانى اند که مى گفتند: «لو کان خیراً ما سبقونا إلیه».
۱۱- عربى بودن، از امتیازات قرآن (و هذا کتب مصدّق لسانًا عربیًّا)
۱۲- ارج و منزلت تورات نزد مشرکان عصر بعثت، به رغم عدم پیروى از آن (و من قبله کتب موسى إمامًا و رحمة و هذا کتب مصدّق) این احتمال وجود دارد که تذکّر به وجود مشابهت قرآن و تورات، از آن جهت باشد که مشرکان مکه - با این که عملاً پیرو تورات نبودند - نوعى احترام و قداست براى آن قائل بوده و به تکذیب آن اقدام نمى کردند. بر این اساس خداوند فرموده است: شما چگونه قرآن را دروغ مى پندارید، با این که شبیه تورات است که نزد شما قرب و منزلت دارد.
۱۳- قرآن، بیم دهنده به ستمکاران و بشارت دهنده به نیک کرداران (لینذر الذین ظلموا و بشرى للمحسنین)
۱۴- انذار و تبشیر، دو محور اصلى پیام هاى هدایتى قرآن (و هذا کتب ... لینذر الذین ظلموا و بشرى للمحسنین) اصلى بودن دو محور بالا، از اختصاص به ذکر یافتن استفاده مى شود.
۱۵- هدف اساسى قرآن، دور داشتن انسان ها از ظلم و تباهى و ترغیب آنان به نیکى و احسان (لینذر الذین ظلموا و بشرى للمحسنین) «لام» در «لینذر» غایت و هدف را مى رساند.
۱۶- ظرفیت زبان عربى، براى رساندن پیام خدا و ابلاغ بیم ها و بشارت هاى الهى به خلق * (و هذا کتب مصدّق لسانًا عربیًّا لینذر الذین ظلموا و بشرى للمحسنین) از ارتباط میان «لساناً عربیّاً» و «لینذر»، استفاده مى شود که عربى بودن قرآن، داراى تأثیرى مهم در ابلاغ انذار و تبشیر الهى به خلق است.
۱۷- انذارهاى الهى، متوجه کمترین گناه و ظلم و بشارت هاى او مخصوص پایداران بر طریق ارزش ها * (لینذر الذین ظلموا و بشرى للمحسنین) خداوند، براى انذارْ صرف ظلم را کافى شمرده است; زیرا با یک ظلم عنوان «الذین ظلموا» صدق مى کند. ولى در زمینه بشارت، واژه «محسنین» را به کار برده است و این عنوان بر کسانى صدق مى کند که متخلق به ارزش ها باشند. آیه بعد (ثمّ استقاموا) مؤید این معنا است).
موضوعات مرتبط
- احسان: تشویق به احسان ۱۵
- الگوگیرى: الگوگیرى از تورات ۴; الگوگیرى از کتب آسمانى ۵
- انبیا: هماهنگى انبیا ۹
- انذار: انذار از ظلم ۱۷; انذار از گناه ۱۷; اهمیت انذار ۱۴
- انسان: منافع انسان ها ۶
- بشارت: اهمیت بشارت ۱۴
- بنى اسرائیل: الگوى بنى اسرائیل ۴; رحمت بر بنى اسرائیل ۴
- تبلیغ: ابزار تبلیغ ۱۶
- تعقل: آثار ترک تعقل در قرآن ۱۰
- تورات: اهمیت تورات ۳، ۱۲; تصدیق تورات ۱، ۲، ۸; نقش تورات ۴
- خدا: ابلاغ انذارهاى خدا ۱۶; ابلاغ بشارتهاى خدا ۱۶; انذارهاى خدا ۱۷; بشارتهاى خدا ۱۷; رحمت خدا ۴; سرزنشهاى خدا ۱۰; نشانه هاى رحمت خدا ۷; هدایتگرى خدا ۷
- صالحان: بشارت به صالحان ۱۳
- ظالمان: انذار به ظالمان ۱۳
- ظلم: اجتناب از ظلم ۱۵
- عربى: فصاحت زبان عربى ۱۶; ویژگیهاى زبان عربى ۱۶
- قرآن: انذارهاى قرآن ۱۳، ۱۴; اهداف قرآن ۱۵; بشارتهاى قرآن ۱۳، ۱۴; دلایل وحیانیت قرآن ۲; ظلم ستیزى قرآن ۱۵; عربیت قرآن ۱۱; ویژگیهاى قرآن ۱۱; هماهنگى قرآن با تورات ۱، ۲
- کتب آسمانى: رحمت کتب آسمانى ۶; نقش کتب آسمانى ۵، ۶
- محسنان: بشارت به محسنان ۱۷
- مشرکان: بینش مشرکان مقارن بعثت ۱۲; سرزنش مشرکان صدراسلام ۱۰
- وحى: هماهنگى تعالیم وحى ۹
- هدایت: روش هدایت ۱۴; منشأ هدایت ۷
