العنكبوت ٤٩
ترجمه
| العنكبوت ٤٨ | آیه ٤٩ | العنكبوت ٥٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«هُوَ»: مراد قرآن است. «آیَاتٌ بَیِّنَاتٌ فِی صُدُورِالَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ»: آیات روشن و واضحی است در پیش فرزانگان، و جای در سینه ایشان دارد. یعنی عالمان حقّجو و حقّگو آن را می‌پذیرند و به حقّانیّت آن ایمان می‌آورند (نگا: فی ظلال القرآن). آیه‌های آشکار و روشنی است و در سینه‌های فرزانگان نگاهداری می‌شود، و علاوه بر سطور کتابها در صدور انسانها نیز محفوظ و از دستبرد حوادث زمان در امان است. «الظَّالِمُونَ»: کفّار و مشرکین.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
إِنَ الَّذِينَ حَقَّتْ عَلَيْهِمْ... (۰) وَ لَوْ جَاءَتْهُمْ کُلُ آيَةٍ حَتَّى... (۲) وَ لَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ... (۰)
تفسیر
- آيات ۴۱ - ۵۵، سوره عنكبوت
- تمثيل اتخاذ ارباب و آلهه و روى آوردن به غير خدا به اتخاذ سست ترين خانه ها، خانهعنكبوت
- معنى و مفااد آيه شريفه : ((ان الله يعلم ما يدعون من دونه من شى ء...))
- خلقت ، تدبير و ولايت ملازم يكديگرند و هر سه مختص به خداى تعالى است
- چگونه نماز ايستادن را از فحشا و منكر باز مى دارد
- جواب به اين اشكال كه چرا بسيارى از نمازگزاران مرتكب كبائر و منكرات مى شوند؟
- حق مطلب در پاسخ اشكال فوق
- معناى ((ذكر)) و مقصود از اينكه درباره نماز فرمود: ((و لذكر الله اكبر))
- وجوه مختلفى كه مفسرين در معناى (ولذكر الله اكبر) گفته اند
- مقصود از مجادله نيكو با اهل كتاب كه بدان امر فرموده است
- احتجاج بر اثبات اينكه قرآن نازل از ناحيه خداى سبحان است
- بحث روايتى
- رواياتى در ذيل آيه : ((ان الصلوة تنهى عن الفحشاء و المنكر و لذكر الله اكبر))
- رواياتى درباره ياد خدا و در ذيل (ولذكر الله اكبر)
- چند روايت حاكى از اينكه مراد از ((الذين اوتوا العلم )) ائمه (عليهم السلام ) هستند ودرباره شاءن نزول آيه : ((اولم يكفهم انا انزلنا عليك ...))
نکات آیه
۱ - قرآن، حاوى آیات روشن الهى است. (و کذلک أنزلنا إلیک الکتب ... بل هو ءایت بیّنت) مرجع ضمیر «هو»، «الکتاب» در آیه چهل و هفت است.
۲ - قرآن، خود نشانه آسمانى بودن و بدیع بودن و عدم دخالت بشر در تنظیم آن است. (و ما کنت تتلوا من قبله ... بل هو ءایت بیّنت) «بل» براى اِضراب است و از این حقیقت حکایت مى کند که حتى اگر پیامبر(ص) امى نبود، تنظیم چنین کتابى، میسّر نبود.
۳ - جایگاه آیات روشن الهى، سینه برخورداران از علم است. (بل هو ءایت بیّنت فى صدور الذین أوتوا العلم)
۴ - حافظان قرآن، برخوردار از موهبت علم اند. (بل هو ... فى صدور الذین أوتوا العلم)
۵ - علم و آگاهى، موهبتى الهى است. (الذین أوتوا العلم) فاعل محذوف فعل «أوتوا» به قرینه مقام، «اللّه» است.
۶ - برخوردارى از علم و آگاهى، ارزشى والا است. (فى صدور الذین أوتوا العلم)
۷ - سینه و قلب آدمى، جایگاه علم و آگاهى است. (بل هو ... فى صدور الذین أوتوا العلم)
۸ - آیات الهى را، جز ظالمان، انکار نمى کنند. (و ما یجحد بأیتنا إلاّ الظلمون)
۹ - مشرکان مکه، مردمى ستم پیشه و منکر آیات الهى بودند. (ما یجحد بأیتنا إلاّ الکفرون ... و ما یجحد بأیتنا إلاّ الظلمون) «ال» در «الظالمون» عهد بوده و اشاره به «الکافرون» در آیه چهل و هفت دارد.
۱۰ - انکار قرآن از سوى مشرکان مکه، از سر لجاجت و حق ناپذیرى بود. (ما یجحد بأیتنا إلاّ الکفرون ... و ما یجحد بأیتنا إلاّ الظلمون) «جحود» در لغت نفى چیزى است که دل آن را اثبات مى کند و اثبات چیزى است که دل نفى مى کند. (مفردات راغب). «جحود» طبق معناى لغوى منطبق بر لجاجت است. گفتنى است: «ال» در «الظالمون» عهد بوده و اشاره به «الکافرون» در آیه چهل و هفت دارد.
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: جایگاه آیات خدا ۳; مکذبان آیات خدا ۸، ۹
- خدا: عطایاى خدا ۵
- سینه: نقش سینه ۷
- ظالمان :۹ تکذیبگرى ظالمان ۹ ۸
- علم: ارزش علم ۶; جایگاه علم ۷
- علما: نقش سینه علما ۳
- قرآن: آیات خدا در قرآن ۱; دلایل وحیانیت قرآن ۲; علم حافظان قرآن ۴; مکذبان قرآن ۱۰
- مشرکان مکه: تکذیبگرى مشرکان مکه ۹; حق ناپذیرى مشرکان مکه ۱۰; ظلم مشرکان مکه ۹; لجاجت مشرکان مکه ۱۰
- نعمت: نعمت علم ۵
