النساء ١٤٧
ترجمه
| النساء ١٤٦ | آیه ١٤٧ | النساء ١٤٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«شَاکِراً»: شکرگزار. مراد این که خداوند کار بندگان را بی‌مزد نمی‌گذارد و در برابر طاعت محدود و اندک دنیا، پاداش نامحدود و فراوان آخرت را عطاء می‌فرماید.
تفسیر
نکات آیه
۱- خداوند، بندگان را از سر نیاز عذاب نمى کند. (ما یفعل اللّه بعذابکم)
۲- ایمان به خدا و شکر نعمتهاى او، موجب گرفتار نشدن انسان به عذاب دوزخ است. (ما یفعل اللّه بعذابکم إن شکرتم و ءامنتم) مراد از عذاب به قرینه آیه ۱۴۵ (فى الدرک الاسفل من النار)، آتش جهنم است.
۳- منافقان به خاطر ناسپاسى و کفرشان به خدا، مستحق عذاب دوزخند. (إنّ المنفقین فى الدرک الاسفل ... ما یفعل اللّه بعذابکم إن شکرتم و ءامنتم) بنابر اینکه خطاب، متوجه منافقان باشد، آیه شریفه اشاره به ناسپاسى و بى ایمانى آنان دارد و آن را از موجبات گرفتارى دوزخ مى شمرد.
۴- کفر به خدا، و ناسپاسى نعمتهاى او، موجب گرفتار شدن انسان به عذاب الهى (ما یفعل اللّه بعذابکم إن شکرتم و ءامنتم)
۵- عذاب الهى، بازتاب و نتیجه عقیده و عمل انسانهاست. (ما یفعل اللّه بعذابکم إن شکرتم و ءامنتم) جمله «ما یفعل»، دلالت مى کند که خداوند خواهان عذاب بندگان نیست. و جمله «ان شکرتم ...»، مى رساند که ناسپاسى و بى ایمانى خود انسان عامل عذاب اوست.
۶- روحیه شکر و سپاسگزارى، زمینه ساز ایمان به خداست.* (إن شکرتم و ءامنتم) تقدیم «شکرتم» بر «ءامنتم»، مى تواند اشاره به این معنا باشد که شکر نعمت، مستلزم شناخت منعم (خداوند) است و نتیجه شناخت منعم، ایمان به اوست.
۷- ایمان به خداوند، بارزترین نمود شکر و سپاس انسان به درگاه اوست. (إن شکرتم و ءامنتم) جمله «ءامنتم» پس از «شکرتم»، مى تواند بیان شکر و تعیین بارزترین و مهمترین مصداق آن باشد.
۸- خداوند، شاکر (سپاسگزار) و علیم (بسیار دانا) است. (و کان اللّه شاکراً علیماً)
۹- مؤمنانِ سپاسگزار در برابر نعمتهاى خداوند، بهره مند از پاداشهاى اویند. (إن شکرتم و ءامنتم و کان اللّه شاکراً علیماً) شکر خداوند در حقیقت پاداش و ثواب اوست به بندگان. و این پاداش در مقابل همان سپاسگزارى و ایمان بندگان است.
۱۰- پاداش الهى، داراى تناسب و همگونى با اعمال انسانهاست. (إن شکرتم و ءامنتم و کان اللّه شاکراً علیماً) توصیف خداوند به «شاکرا» که حکایت از پاداش دهى او در مقابل شکرگزارى بندگان است، مى رساند که پاداشهاى الهى مناسب با رفتار و کردار نیک انسانهاست.
۱۱- آگاهى همه جانبه خداوند به توبه کنندگان راستین و سپاسگزاران مؤمن و مراتب ایمان و شکر آنان (إن شکرتم و ءامنتم و کان اللّه شاکراً علیماً) توصیف خداوند به «علیم»، پس از جمله «ان شکرتم و ءامنتم» و «الذین تابوا»، مى رساند که متعلق علم، همان ایمان، شکر و توبه بندگان و مقدار و خصوصیات آن است.
۱۲- علم و آگاهى گسترده خداوند، تضمین کننده پاداش دهى او به بندگان مؤمن و شاکر خویش (إن شکرتم و ءامنتم و کان اللّه شاکراً علیماً)
موضوعات مرتبط
- اسماء و صفات: شاکر ۸ ; علیم ۸
- ایمان: آثار ایمان ۲ ; ایمان به خدا ۲، ۶، ۷ ; حقیقت ایمان ۷ ; زمینه ایمان ۶ ; متعلق ایمان ۲، ۶، ۷ ; مراتب ایمان ۱۱
- توّابین: صادق ۱۱
- خدا: بیخنیازى خدا ۱ ; پاداش خدا ۱۰ ; عذاب خدا ۱، ۵ ; علم خدا ۱۱، ۱۲ ; موجبات پاداش خدا ۱۲ ; موجبات عذاب خدا ۴
- شاکران: پاداش شاکران ۱۲
- شکر: آثار شکر ۲، ۶ ; شکر خدا ۷، ۹
- عذاب: اهل عذاب ۳ ; موجبات نجات از عذاب ۲
- عقیده: آثار عقیده ۵
- عمل: آثار عمل ۵ ; پاداش عمل ۱۰
- کفر: آثار کفر ۴ ; کفر به خدا ۳، ۴ ; کیفر کفر ۳
- کفران: آثار کفران نعمت ۴ ; کیفر کفران ۳
- منافقان: کفر منافقان ۳ ; کفران منافقان ۳
- مؤمنان: پاداش مؤمنان ۹، ۱۲ ; شکر مؤمنان ۹ ; مؤمنان شاکر ۱۱
- نظام جزایى:۱، ۱۰
