الشمس ١١
ترجمه
| الشمس ١٠ | آیه ١١ | الشمس ١٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«طَغْوَی»: طغیان، سرکشی. مراد تجاوز از حدود مقرّرات الهی، و تمرّد از فرمانهای او است که بزرگترین تَدْسِیَه‌ی نفس است. «بِطَغْوَاهَا»: به سبب سرکشی و طغیانشان. با سرکشی و طغیانشان.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۵، سوره شمس
- مضمون سوره شمس
- چند وجه درباره مرجع ضمير در ((والنّهار اذا جلّها))
- وجه اينكه در آيه : ((والسّماء و ما بنيها)) از بانى آسمانى تعبير به ((ما)) شده است
- معناى ((فجور)) و ((تقوى )) و مراد از اينكه خداوند فجور و تقواى نفس را به او الهامكرده
- زكّيها و قد خاب من دسّيها
- طغيان قوم ثمود و پى كردن ناقه صالح (عليه السّلام )، نمونه اى از ((و خاب من دسّيه ا)
- (رواياتى درباره الهام فجور و تقوى ، اشقاى اولّين و اشقاى آخرين )
نکات آیه
۱ - قوم ثمود، پیام هاى الهى را دروغ پنداشته، پیامبر خدا را تکذیب کردند. (کذّبت ثمود) به قرینه «فقال لهم رسول اللّه» (در آیات بعد)، مراد از تکذیب در جمله «کذّبت ثمود»، تکذیب فرستاده الهى و رسالت هاى او است.
۲ - قوم ثمود، مردمى طغیانگر و آلوده به گناه بى حد بودند. (بطغویها) «طغوى»، اسم مصدر طغیان (گناه را از حد گذراندن) است. (مفردات)
۳ - طغیان گرى قوم ثمود، آنان را به تکذیب پیام هاى الهى کشاند. (کذّبت ثمود بطغویها) حرف «باء» در بطغواها» سببیه است; یعنى، طغیان زمینه ساز تکذیب بود.
۴ - اصرار بر گناه و نقض حریم دیگران، زمینه ساز تکذیب آیات الهى است. (کذّبت ثمود بطغویها) از مصادیق «طغیان» (فراتر از حد رفتن «العین»)، تجاوز به حقوق دیگران است.
۵ - قوم ثمود، کیفرهاى طغیان را دروغ انگاشته، تهدیدهاى الهى را تکذیب کردند. (کذّبت ثمود بطغویها) کلمه «طغواها»، مى تواند قرینه بر مراد از «کذّبت» باشد; یعنى، ثمودیان هشدارهاى رسول الهى درباره عواقب طغیان را تکذیب مى کردند.
۶ - قوم ثمود، محروم سازنده خود از کمالات نفسانى و گرفتار فساد و تباهى بودند. (و قد خاب من دسّیها . کذّبت ثمود بطغویها) این آیه، بیانگر یکى از مصادیق آیه قبل است.
۷ - طغیان گرى، اصرار بر گناه و تکذیب پیام هاى الهى، مایه سقوط و تباهى نفس انسان است. (و قد خاب من دسّیها . کذّبت ثمود بطغویها)
روایات و احادیث
۸ - «عن أبى جعفر(ع) فى قوله «کذّبت ثمود بطغواها» یقول الطغیان حملها على التکذیب;[۱] از امام باقر(ع) درباره قول خدا «کذّبت ثمود بطغواها» روایت شده که [خداوند ]مى فرماید: طغیان و سرکشى، قوم ثمود را به تکذیب [صالح] کشاند».
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: زمینه تکذیب آیات خدا ۴
- انحطاط: عوامل انحطاط ۷
- اهانت: آثار اهانت به دیگران ۴
- خدا: آثار تکذیب وعده هاى خدا ۷; عوامل تکذیب وعده هاى خدا ۳; مکذبان تهدیدهاى خدا ۵; مکذبان وعده هاى خدا ۱
- صالح(ع): عوامل تکذیب صالح(ع) ۸
- طغیان: آثار طغیان ۷; مکذبان کیفر طغیان ۵
- قوم ثمود: آثار طغیانگرى قوم ثمود ۸; افساد قوم ثمود ۶; تاریخ قوم ثمود ۵، ۶، ۸; تکذیبگرى قوم ثمود ۱، ۳، ۵; طغیانگرى قوم ثمود ۲، ۳; عوامل تکذیبگرى قوم ثمود ۸; گناه قوم ثمود ۲; منشأ محرومیت قوم ثمود ۶; موانع تکامل قوم ثمود ۶; نقش قوم ثمود ۶; هلاکت قوم ثمود ۶
- گناه: آثار اصرار بر گناه ۴، ۷
- محمد(ص): مکذبان محمد(ص) ۱
- هلاکت: عوامل هلاکت ۷
منابع
- ↑ تفسیر قمى، ج ۲، ص ۴۲۴; نورالثقلین، ج ۵، ص ۵۸۶، ح ۹.
