الشمس ١٢

از الکتاب
کپی متن آیه
إِذِ انْبَعَثَ‌ أَشْقَاهَا

ترجمه

آنگاه که شقی‌ترین آنها بپاخاست،

ترتیل:
ترجمه:
الشمس ١١ آیه ١٢ الشمس ١٣
سوره : سوره الشمس
نزول : ٢ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٣
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إنبَعَثَ»: برخاست و روان شد. «أَشْقَی»: بدبخت‌ترین (نگا: اعلی / ، لیل / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر


نکات آیه

۱ - بدبخت ترین فرد قوم ثمود، به طغیان در برابر رسول الهى تحریک شد. (بطغویها . إذ انبعث أشقیها) «بعث»، به معناى برانگیختن چیزى و جهت دادن به آن است (مفردات). «انبعاث» مطاوعه آن و به معناى تحریک شدن و ارسال و روانه شدن است. «شقاوة» نقطه مقابل «سعادة» است و مانند آن به «اخروى و دنیوى» و «نفسانى و بدنى و خارجى» تقسیم مى شود. (مفردات)

۲ - قوم ثمود، گرفتار تیره بختى و شقاوت (إذ انبعث أشقیها) «أشقى»، اسم تفضیل و نشانه وجود رگه هاى شقاوت در دیگر افراد قوم ثمود است.

۳ - قوم ثمود، وادار سازنده شقى ترین فرد خود، به طغیان در برابر فرستاده الهى (انبعث أشقیها) «انبعاث»، تأثیرپذیرى از «بعث» و ارسال دیگران است و نشان مى دهد که فرد «اشقى»، از سوى دیگران تحریک شده بود. ظرف بودن «إذ انبعث...» براى آیه قبل و نیز ضمیرهاى جمع در «فعقروها» و «بذنبهم» (در آیات بعد) بیانگر این است که قوم ثمود، محرک اصلى بوده اند.

۴ - شقاوت، داراى مراتب است. (أشقیها)

۵ - شقاوت افزون تر، مایه آمادگى بیشتر براى طغیان در برابر رسولان الهى و تکذیب آنان (بطغویها . إذ انبعث أشقیها)

۶ - آمادگى شقى ترین فرد قوم ثمود، براى مقابله با رسول الهى، نمودار طغیانگرى و مصداق بارز تکذیب گرى آنان بود. (کذّبت ثمود بطغویها . إذ انبعث أشقیها) «إذ»، ظرف براى «کذّبت» و بیانگر زمان تکذیب قوم ثمود است; یعنى، زمانى تکذیب گرى و طغیان گرى قوم ثمود عملى شد که شقى ترین فرد آنان تحریک شد.

روایات و احادیث

۷ - «عن عبد اللّه بن زَمعَة قال: خطب رسول اللّه(ص) فذکر الناقة و ذکر الذى عقرها فقال: «إذ انبعث أشقاها» قال: انبعث لها رجل عارم عزیز منیع فى رهطه;[۱] عبداللّه بن زَمعة روایت کرده که رسول خدا(ص) خطبه خواند و از ناقه [ثمود]و کسى که آن را پى کرد، سخن گفت و فرمود: [خداوند فرموده] «إذ انبعث أشقاها» مردى براى پى کردن ناقه [صالح] تحریک شد که زشت خو و مردم آزار و در قبیله خود عزیز و مورد حمایت بود».

موضوعات مرتبط

  • رسولان خدا: دشمنان رسولان خدا ۶; زمینه تکذیب رسولان خدا ۵; طغیان علیه رسولان خدا ۳، ۵
  • شقاوت: آثار اصرار بر شقاوت ۵; مراتب شقاوت ۱، ۴، ۷
  • صالح(ع): دشمنى با صالح(ع) ۱; عقر شتر صالح(ع) ۷
  • طغیان: زمینه طغیان ۵
  • قوم ثمود: تاریخ قوم ثمود ۱، ۳، ۶، ۷; تحریک شقى ترین فرد قوم ثمود۱، ۳، ۷; حامیان شقى ترین فرد قوم ثمود ۷; شقاوت قوم ثمود ۲; دشمنى شقى ترین فرد قوم ثمود ۶; نشانه هاى تکذیبگرى قوم ثمود ۶; نشانه هاى طغیانگرى قوم ثمود ۶; نقش قوم ثمود ۳

منابع

  1. الدرالمنثور، ج ۸، ص ۵۳۱.