الشمس ٣
ترجمه
| الشمس ٢ | آیه ٣ | الشمس ٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«النَّهارِ»: روز. «جَلاّهَا»: جلوه‌گرش ساخت. نمایاندش. ضمیر (ها) به خورشید برمی‌گردد. درست است که در حقیقت خورشید روز را ظاهر می‌کند، ولی معنی صریح آیه این است که روز خورشید را آشکار می‌سازد. و با اشاره‌ای خفی، دخالت زمین در تجلّی آفتاب فهمیده می‌شود. زیرا در واقع، تقابل قسمتی از زمین با خورشید است که روز را برمی‌آورد و آفتاب متجلّی می‌گردد. در هر حال باز هم سخن از نور خورشید و تأثیر فوق‌العاده آن در موجودات کره زمین است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ النَّهَارِ إِذَا تَجَلَّى (۲)
فَالِقُ الْإِصْبَاحِ وَ جَعَلَ... (۰) وَ لَهُ الْحَمْدُ فِي السَّمَاوَاتِ... (۰)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۵، سوره شمس
- مضمون سوره شمس
- چند وجه درباره مرجع ضمير در ((والنّهار اذا جلّها))
- وجه اينكه در آيه : ((والسّماء و ما بنيها)) از بانى آسمانى تعبير به ((ما)) شده است
- معناى ((فجور)) و ((تقوى )) و مراد از اينكه خداوند فجور و تقواى نفس را به او الهامكرده
- زكّيها و قد خاب من دسّيها
- طغيان قوم ثمود و پى كردن ناقه صالح (عليه السّلام )، نمونه اى از ((و خاب من دسّيه ا)
- (رواياتى درباره الهام فجور و تقوى ، اشقاى اولّين و اشقاى آخرين )
نکات آیه
۱ - سوگند خداوند، به روز در لحظه فروغ افکندن آن بر زمین (و النهار إذا جلّیها) مفاد آیه شریفه، گواه آن است که ضمیر مفعولى «جلاّها» به «الشمس» برنمى گردد; زیرا جلا یافتن خورشید را، نمى توان ناشى از روز دانست. بنابراین باید گفت: از آن جا که جلوه گر شدن زمین به وسیله روز، بسیار واضح است، نیازى به ذکر «الأرض»، براى ارجاع ضمیر به آن نبود.
۲ - پیدایش روز و درخشان شدن زمین به وسیله آن، داراى عظمتى درخور سوگند خداوند (و النهار إذا جلّیها)
۳ - تابناک شدن زمین در روز، از نعمت هاى خداوند است. (و النهار إذا جلّیها) سوگند، نشانه آن است که آنچه به آن سوگند یاد شده است، براى مخاطب سودمند و مورد علاقه او است.
۴ - ظهور خورشید، از آثار پیدایش روز است. (و النهار إذا جلّیها) در صورتى که ضمیر مفعولى «جلاّها» به «الشمس» برگردد - چنان که برخى از مفسران احتمال داده اند - مفاد آیه این خواهد شد که: پدید آمدن روز کارى نیست که مستند به خورشید باشد; بلکه حالتى از حالت هاى زمین است که در آن حالت، «خورشید» پدیدار مى گردد.
موضوعات مرتبط
- خدا: نعمتهاى خدا ۳
- خورشید: نقش طلوع خورشید ۴
- روز: پیدایش روز ۴; عظمت روز ۲
- سوگند: سوگند به روز ۱، ۲
- قرآن: سوگندهاى قرآن ۱، ۲
- نعمت: نعمت روشنایى روز ۳
