الزخرف ٨٤
ترجمه
| الزخرف ٨٣ | آیه ٨٤ | الزخرف ٨٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«إِلهٌ»: معبود. «الْحَکِیمُ»: کسی که تمام کارهایش از روی حساب و حکمت است. «الْعَلِیمُ»: کسی که از همه چیز آگاه و باخبر است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
نکات آیه
۱ - الوهیت خداوند، فراگیر و گسترده در آسمان و زمین (و هو الذى فى السماء إله و فى الأرض إله)
۲ - ربوبیت یگانه خداوند بر هستى، نمایانگر الوهیت مطلق و فراگیر او است. (سبحن ربّ السموت و الأرض ... و هو الذى فى السماء إله وفى الأرض إله) تذکر به ربوبیت خداوند در آسمان ها و زمین - که در آیات پیشین مطرح گردید - زمینه ساز طرح وحدانیت الوهى حق نیز مى باشد; زیرا معبود واقعى کسى است که ربّ، مدیر و مدبر عالم هستى است.
۳ - توحید و یکتاپرستى، محور اصلى اختلاف پیامبر(ص) با مشرکان (قل إن کان للرحمن ولد ... فذرهم یخوضوا ... و هو الذى فى السماء إله و فى الأرض إله) آیات پیشین به ضمیمه تکرار واژه «إله»، نشانگر آن است که سخن اصلى پیامبر(ص) در برابر مشرکان، تأکید بر توحید و یکتا پرستى بوده است.
۴ - اعتقاد مشرکان به تقسیم کارهاى آسمان و زمین، میان خدا و فرزندى که براى او تصویر کرده اند.* (قل إن کان للرحمن ولد ... و هو الذى فى السماء إله و فى الأرض إله) برداشت بالا بدان احتمال است که میان این آیه و آیه «إن کان للرحمان ولد» (آیه ۸۱- ) بدین گونه ارتباط باشد که مشرکان علاوه بر اعتقاد به فرزنددارى خدا، بر این باور بوده اند که الوهیت آسمان و زمین میان او و فرزندش تقسیم شده است. گفتنى است که این آیات ردى بر هر دو دیدگاه است.
۵ - تنها خداوند یگانه آسمان ها و زمین، حکیم (کاردان) و علیم (داراى علم گسترده) است. (و هو الحکیم العلیم)
۶ - الوهیت یگانه و بى شریک خداوند، بر هستى، همراه با کاردانى و آگاهى ژرف (و هو الذى فى السماء إله و فى الأرض إله و هو الحکیم العلیم)
۷ - توجه به حکمت و علم گسترده خدا، مستلزم بى نیاز شمردن او از شریک و مشاور (و هو الذى فى السماء إله و فى الأرض إله و هو الحکیم العلیم) تذکر به حکمت و علم گسترده خدا، در پایان جمله اى که نفى کننده شرک و اثبات کننده توحید است، مى تواند بیانگر مطلب بالا باشد.
موضوعات مرتبط
- اسماء و صفات: حکیم ۵; علیم ۵
- توحید: آثار توحید ربوبى ۲; اختلاف در توحید عبادى ۳; توحید ذاتى ۶
- خدا: حکمت خدا ۶; خدا و فرزند ۴; خداى آسمان ۴; خداى زمین ۴; وسعت الوهیت خدا ۱، ۲; ویژگیهاى الوهیت خدا ۶
- ذکر: آثار ذکر حکمت خدا ۷; آثار ذکر علم خدا ۷
- شرک: موانع شرک ۷
- محمد(ص): اختلاف محمد(ص) با مشرکان ۳
- مشرکان: عقیده مشرکان ۴; معبودان باطل مشرکان ۴
