لقمان ٣
ترجمه
| لقمان ٢ | آیه ٣ | لقمان ٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«هُدیً وَ رَحْمَةً»: حال آیات می‌باشند.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۱، سوره لقمان
- مضامين سوره مباركه لقمان و غرض از نزول آن
- نكوهش كسى كه براى منصرف ساختن مردم از حقائق و معارف قرآن ، به ترويج ((لهوالحديث )) مى پرداخته است
- توصيف خريدار لهو الحديث : گويا گوشش در برابر تلاوت قرآن كر است
- بحث روايتى (رواياتى درباره شاءن نزول آيه : ((و من الناس من يشترى لهو الحديث...)) و اينكه غنا لهو الحديث است )
- رواياتى دال بر حرمت غنا و موسيقى
- حديثى از امام سجاد(ع ) در بيان شدت حرمت موسيقى
نکات آیه
۱ - قرآن کریم، کتابى دربردارنده هدایت و رحمت است. (هدًى و رحمة للمحسنین) «هدًى» و«رحمة» حال براى «الکتاب» در آیه قبل است.
۲ - قرآن، کتاب هدایت و رحمت براى محسنان (کسانى که اعمال شایسته انجام مى دهند) است. (هدًى و رحمة للمحسنین) از این که مراد از «محسنین» چه کسانى اند، چندین احتمال داده شده است: یکى از آن احتمال ها - که با لفظ هم سازگار است - این است: «کسانى که اعمال شایسته انجام مى دهند».
۳ - هدایت قرآن، کامل و به دور از هر شایبه کاستى و نقص است. (الکتب ... هدًى) «هدًى» مصدر و به معناى اسم فاعل (هادى) است. کاربرد آن به جاى اسم فاعل، اشاره به هدایت محض بودن آن دارد.
۴ - آمادگى براى پذیرش حق، شرط بهره گرفتن از قرآن است. (هدًى و رحمة للمحسنین) بى شک قرآن کریم، کتاب هدایت براى همه است. اختصاص یافتن هدایت آن به گروهى خاص، در این آیه، به معناى محدودیت هدایت قرآن نیست، بلکه به معناى بهره بردن کسانى است که آمادگى لازم را داشته باشند.
۵ - روحیات انسان، تأثیر عمیقى در نحوه برداشت و استفاده وى از منابع شناخت و هدایت دارد. (هدًى و رحمة للمحسنین) از این که خداوند، تنها دارندگان روحیه احسان را بهره مند از هدایت و رحمت قرآنى دانسته است، استفاده مى شود که روحیات خود انسان، در استفاده از منابع هدایتى نقش اساسى دارد.
۶ - بهره مندى محسنان از هدایت و رحمت قرآن، افزون از دیگران است. (هدًى ... للمحسنین) «محسنین» به قرینه آیه بعد - که در آن برپایى نماز و پرداخت صدقه و ایمان به آخرت، به عنوان اوصاف محسنان ذکر شده است - کسانى اند که ایمان دارند. بنابراین، هدایت قرآن نسبت به آنان، مى تواند ابتدایى نبوده و بلکه افزایشى باشد.
موضوعات مرتبط
- انسان: نقش روحیات انسان ۵
- حق: آثار حق پذیرى ۴
- شناخت: شرایط شناخت ۵
- قرآن: رحمت قرآن ۱، ۲، ۶; شرایط استفاده از قرآن ۴; ویژگیهاى هدایتگرى قرآن ۳; هدایتگرى قرآن ۱، ۲، ۶
- محسنان: استفاده محسنان از قرآن ۶; عوامل هدایت محسنان ۲; هدایت محسنان ۶
- هدایت: شرایط استفاده از منابع هدایت ۵
